Tillbaka till sökning
Skift
språk
språk
Kongernes Jelling
Konganna Jelling
Stefan Åge Hardonk Nielsen
Översatt till färöiska av June-Eyð Joensen
4
Í bænum Jelling eru Jelling steinarnir. Steinarnir eru frá víkingatímanum - u.þ.b árinu 935. Það var þegar Danmörk hætti að trúa á Óðin og Þór til þess að verða kristið land.
Í býnum, Jelling, standa Jellingssteinarnir. Steinarnir eru úr víkingaøldini - umleið 935. Tað var, tá ið Danmark fór frá at trúgva uppá Óðin og Tór til at gerast eitt kristið land.
6
Á Jellingsteinunum er Danmörk í fyrsta skipti nefnd sem eitt land. Steinarnir voru reistir til heiðurs Gorms gamla og Tyru Danebod.
Á Jellingssteinunum er Danmark fyrstu ferð umtalað sum eitt land. Steinarnir eru settir upp til heiðurs fyri Gorm Gamla og Tyru Danabót.
8
Stóri Jelling steinninn er kallaður skírnarvottorð Danmerkur, vegna þess að hann segir frá, hvernig Haraldur blátönn sameinaði Danmörku og gerði Danina kristna. Kóngsins Jelling er safn, sem er staðsett nálægt steinunum.
Stóri Jellingssteinurin verður nevndur Danmarkar dópsváttan, tí hann sigur frá, hvussu Haraldur Blátonn savnaði Danmark og kristnaði danir. Konganna Jelling er eitt savn, sum liggur tætt við steinarnar.
10
Á safninu er hægt að sitja við eldinn og hlusta á gamlar sögur. Víkingatíminn varði u.þ.b frá árinu 700 til 1066.
Á savninum kanst tú sita við eldin og hoyra gamlar søgur. Víkingaøldin vardi úr uml. 700-árunum til 1066.
12
Norrænu víkingarnir sigldu langar leiðir. Þeir fóru alla leið til Íslands, að Miðjarðarhafinu, Tyrklandi og Ameríku.
Teir norrønu víkingarnir sigldu víða. Teir náddu heilt til Íslands, Miðjarhavið, Turkalands og Amerika.
14
Víkingarnir voru miklir stríðsmenn, en þó dóu margir af þeim í bardaga. Á safninu geturðu séð hversu langan tíma það tók víking að falla fyrir hendi mismunandi vopna.
Víkingarnir vóru góðir stríðsmenn, men kortini lótu nógvir lív í bardaga. Á savninum kanst tú síggja, hvussu langa tíð tað tók einum víkingi at doyggja, tá ið hann varð raktur av einum av ymsu vápnunum.
16
Víkingarnir vóru eisini kendir fyri list teirra við drekum og ormum.
18
Á safninu er hægt að upplifa umskiptin frá lífi til dauða þegar kappi dó í bardaga. Þá varð hann bardagamaður í Ásgarði, sem var heimur guðanna.
Á savninum kanst tú uppliva skiftið frá lívi til deyða, tá ið ein stríðsmaður doyði í bardaga. So gjørdist hann stríðsmaður í Ásgarði, sum var gudanna heimur.
20
Þegar þú ferð í gegnum herbergið með logum á safninu, getur þú heyrt um líf víkinganna, ferðir og stríð.
Tá ið tú gongur gjøgnum rúmið við eldslogum á savninum, kanst tú hoyra um lívið hjá víkingunum, um ferðir og bardagar teirra.
22
Margir dagar vikunnar voru nefndir eftir norrænum guðum - Tyr (týsdagur), Óðinn (óðinsdagur), Þór (þórsdagur) og Frigg (frjádagur). Margir danskir bæir eru einnig nefndir eftir norrænum guðum.
Nógvir av vikudøgunum eita eftir norrønu gudunum: Týr (týsdagur), Óðin (ónsdagur (mikudagur)), Tór (tórsdagur (hósdagur)) og Frigg (fríggjadagur). Nógvir danskir býir eita eisini eftir teimum norrønu gudunum.
24
Á gagnvirku korti, getur þú séð hvernig Jelling þróaðist á árunum 900-2015 með því að snúa hnappi.
Á einum samvirknum korti kanst tú síggja, hvussu Jelling hevur ment seg frá árinum 900 til 2015 við at snara einum knøtti.
26
Nútíma Bluetooth, sem er notuð til gagnaflutninga er nefnt eftir Haraldi blátönn, sem stjórnaði Danmörku frá Jelling.
Tað nútímans Bluetooth, sum verður brúkt til at flyta dátu, eitur eftir Haraldi Blátonn, sum stýrdi Danmark úr Jelling.
28
Víkingar ristu rúnir - sem þýðir að þeir skrifuðu með rúna-bókstöfum á stein, líkt og á Jelling steinana. Þeir eru nú á heimsminjaskrá UNESCO. Getur þú skrifað nafnið þitt með rúnum?
Víkingarnir ristu rúnir - tað vil siga, at teir skrivaðu rúnir á steinar sum á Jellingssteinunum. Steinarnir eru nú á heimsarvslistanum hjá UNESCO. Dugir tú at skriva títt navn við rúnum?
Kongernes Jelling
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva: S1-30: Stefan Åge Hardonk Nielsen S4: vejdirektoratet.dk S6: Ajepbah - commons.wikimedia.org
© 2016 atlantbib.org
X