språk
Hanne Christensen
Översatt till danska av Hanne ChristensenKalaallit qimmiat qimuttoq taamaallaat Sisimiuniit avannamut Siorapalummut, Avannaarsuanut kiisalu Tunumi piupput.
Slædehunde findes kun i Nordgrønland - nord for Polarcirklen. Fra Sisimiut og op til Siorapaluk i den nordligste del af Grønland og i Østgrønland.
En Grønlandshund er i familie med Chow Chow-hunde og Sibirisk Husky.
Qanga kalaallit ukiukkut qimussimik piniariartarsimapput. Immaqaluunniit sikumi angallatigisarpaat. Avannaa ukiuunerani sikusartorsuummat umiatsinik angalasinnaannginnamik.
I den nordlige del af Grønland fryser havet til is. I gamle dage rejste man med hundeslæde for at jage eller rejse over isen.
Piaraq sapaatip akunnerini 3-4-ni ulloqaleraangami nerisalertarpoq. Piaqqat 4-nik qaammateqalereersimasut qimmit inersimasutuulli nerisalersarput. Qimmit puisit aalisakkallu nerinerusarpaat.
En hvalp begynder at spise foder, når den er omkring 3-4 uger. En stor hvalp på fire måneder spiser lige så meget som en voksen hund. Hundene spiser mest sæl og fisk.
Qimmit 20-it missaanik ukioqalersinnaasarput. Angisuujupput. 25-45 kg missaani oqimaatsigilersinnaasut.
Hundene kan blive helt op til 20 år gamle. De er store og kan veje mellem 25-45 kg.
Qimmit 6-nik qaammateqalersimagaangata kalunnernik pitunneqartarput. Kiisalu qimmiisivimmut ilineqartarlutik. Qimmilivittaarniaraanni 16-it sinnerlugit ukioqartariaqarpoq.
Hunde over 6 måneder skal lænkes og skal have en hundeplads. Man skal være over 16 år for at kunne få en hundeplads.
Qimmiaqqat 5-6-nik qaammateqaleraangata qimuttut sanianni pangaleqataasinnaalersarput. Aatsaallu ataasileereerangata qimoqataalersarlutik.
En stor hvalp på 5-6 måneder løber med i et hundespand. Når den er 1 år, kan den trække med.
Qamutini ataatsimi Qimmit qimuttut ataasiusinnaapput amerlanerusinnaallutillu. Meeqqat qimussernialerlaat aallaqqaammut ataatsimik qimmeqakkajunnerusarput.
Til at trække en hundeslæde kan der være én eller flere hunde. Men når et barn vil lære at køre med hundeslæde, har man typisk kun en hund, som skal trække.
Qimmit piaqqat piginngikkaanni pinnguaqatigiuminaattarput arnaasami paarisaramikkit sissuerlugillu.
Hvis man ikke ejer små hvalpe, er det meget svært og lege med dem, da deres moder er i nærheden og beskytter dem.
Qimmillu angisuut qanillinaveersaarneqartarput imminnullu illersorniarlutik inunnik paannissinnaasaramik.
De store hunde må man ikke komme i nærheden af, da de kan angribe folk for at beskytte sig selv.
Qimmit qimuttut affaasa missaat piniartunit pigineqarput. Affaalu inunnit aliikkutaralugit uumasuutigineqarlutik.
Cirka halvdelen af hundene ejes af fangere. Den anden halvdel ejes af folk, som har dem som fritidsinteresse.
Kalaallit nunaata kujataani naliginnaasuuvoq qallunaat qimmiinik qimmeqarneq. Illumiisinneqartarpullu.
I den sydlige del af Grønland er det normalt at have andre hunderacer som kæledyr inde i huset.
Har du set en slædehund? Har du kørt med en hundeslæde?
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo:
S1: Hanne Christensen
S4: CIA World Fact Book - commons.wikimedia.org
S6+12: Greenland Travel - flickr.com
S8: Carl Rasmussen (1841–1893)
S10+20: Chmee2/Valtameri - commons.wikimedia.org
S14+28: Kim Hansen - commons.wikimedia.org
S16: Thomas Ritter - pixabay.com
S18: Af.mil
S22: Taken - pixabay.com
S24: Greenlandbytopas.com
S26: Pxhere.com