Tilbake til søk
Skift
språk
språk
Skordýr
Sullernit
Ann Marie Munch
Omsett til grønlandsk av Agapeta Skifte Jensen - Nalunnguarfiup Atuarfia
4
Skordýr eru lítil dýr sem hægt er að þekkja á þrennan hátt.
1: sex fætur
2: harðri skel utan um búkinn
3: Þrískiptur búkur (höfuð, frambolur og afturbolur)
Sullerngit uumasuaraapput. Ilisarnaatai assigiinngitsut pingasuupput:
1: arfinilinnik nioqarput
2: qeratasuumik qaleruaqarput’
3: timaat pingasoqiusamik agguagaavoq (niaqoq, timeq, paperoq)
6
Ef þú ert í skógarferð og sérð lítið dýr getur þú fundið út hvort þetta sé skordýr með því að nota listann.
Orpippassuartigooruit uumasuaqqamik takussaatit, ilisarnaatit pingasut atorukkit paasissavat sorliunersoq.
8
Skordýr getur verið mýfluga, flugur, fiðrildi og margt fleira. Langflest skordýr hafa vængi. Sum hafa það ekki, t.d. fló og lús.
Sullineq ippernaasinnaavoq, niviugaasinnaavoq, pakkalugaasinnaavoq allarpassuillu. Sullernit amerlanerit suloqarput. Ilaali naamik, soorlu kumaat.
10
Líf skordýra hefst sem egg. Hjá flestum skordýrum brotnar eggið og til verður lifra sem borðar og borðar og að lokum kemur dýrið út úr púpunni sem fullorðið skordýr. Myndin sýnir breytingu frá eggi til fullorðins fiðrildis.
Sullineq mannioqqaartarpoq. Taava tukeraarngamik quperlunngoqqaartarput. Nerillutik nerillutik puulinngortarput kingusinnerusukkullu sullininngorlutik anillattarlutik. Assilissami takusinnaavat pakkalugaq mannimmiit inersimasunngortoq.
12
Það eru til alls konar skordýr, m.a. fiðrildi, býflugur, maríuhæna og maurar en við sjáum mest af þeim á sumrin því skordýrin þurfa hitann frá sólinni til að geta flogið.
Sullernit amerlanerpaartaat soorlu; pakkalukkat, igutsaat, mariehøne, uniaaluit taamaallaat aasami naammattuugassaasarput, tassa seqernup kissarnera timminissaminnut pisariaqartittaramikku.
14
Er not af þessum litlu suðandi, bítandi og stingandi skordýrum? Svarið er einfalt: JÁ! Sem dæmi er býflugurnar frjóberar í berjarunna og ávaxtatré svo hægt sé að framleiða góða ávexti handa okkur.
Tamakkua sullernit qatittuarpalaartut kimmaasullu iluaqutaagamik? Aap! Soorlu igutsaap sikkernerit kingunissaat miffigisaqattaarlugit siammartertarpaat, taamaalillutik orpiit naatitanik naasoqalersillugit.
16
Maríuhænan hjálpar okkur í garðinu með því að borða blaðlýs af trjánum. Skordýrin eru líka fæða fyrir mörg stærri dýr í náttúrunni. Svartþröstur lifir m.a. af skordýrum á sumrin.
Mariehønip naatsiivitsinni orpiit piluttasa kumai nerisarpaat. Sullernillu uumasunut anginerulaartunut aamma pinngortitami nerisassaapput. Timmiaaqqat aasami sullinernik nerisaqartarput.
18
Skordýrin eru mikilvæg og þess vegna eigum við að gæta þeirra og allir geta hjálpað. Í garðinn þinni getur þú t.d. gróðursett skordýravæn blóm og ávaxtatré. Þú getur líka búð til skordýrahótel þar sem skordýrin geta verpt og falið sig.
Sullernit pingaaruteqarput, taamaattumik paarissavagut. Tamatta ikioqatigiissinnaavugut, soorlu naatsiivitsinni kingunissaliortunik naatsitsinnaavugut, Sullernit hoteliliuussinnaavatit manniliorfissaannik.
20
Heimsmarkmið númer 15 fjallar um að vernda líf á landi. Mikilvægt er að vernda skordýr ef við viljum halda áfram að hafa ávexti á trjám og stór dýr í heiminum.
FN-p anguniagassaani nr 15 nunami uumassuseqarnerup illersorneqarnissaa pineqarpoq. Sullernit illersorneqarnissaat pingaaruteqarpoq naatitanik uumasunillu anginerusunik peqartuarniarutta.
22
Illit qanoq iliorlutit sullinernik illersueqataasinnaavit?
Skordýr
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Govvá/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Fotod/ Bil/ Photo:
S1: Thomas Bresson - snl.no
S4+6+18: Pxhere.com
S8: Rawpixel.com
S10: Science Photo Library, NTB - NDLA.no
S12: Erik Karits - pexels.com
S14: Malene Thyssen - commons.wikimedia.org
S16: Nikolett Emmert - pexels.com
S20: Verdensmaal.org
S22: Siga - Commons.wikimedia.org
© 2024 atlantbib.org
X