språk
Stefan Åge Hardonk Nielsen
Omsett til svensk av Anna von Hofsten och Emma JohanssonÍ bænum Jelling eru Jelling steinarnir. Steinarnir eru frá víkingatímanum - u.þ.b árinu 935. Það var þegar Danmörk hætti að trúa á Óðin og Þór til þess að verða kristið land.
I staden Jelling står Jellingestenen. Stenen är från vikingatiden - cirka år 935. Det var den gången Danmark gick från att tro på Oden och Tor till att bli ett kristet land.
Á Jellingsteinunum er Danmörk í fyrsta skipti nefnd sem eitt land. Steinarnir voru reistir til heiðurs Gorms gamla og Tyru Danebod.
På Jellingestenen är Danmark för första gången nämt som ett land. Stenen är rest till ära för Gorm den Gamle och Tyra Danebod.
Stóri Jelling steinninn er kallaður skírnarvottorð Danmerkur, vegna þess að hann segir frá, hvernig Haraldur blátönn sameinaði Danmörku og gerði Danina kristna. Kóngsins Jelling er safn, sem er staðsett nálægt steinunum.
Den stora Jellingestenen kallades Danmarks födelsebevis, eftersom den säger hur Harald Blåtand samlade Danmark och gjorde danskarna kristna. Kungarnas Jelling är ett museum, som ligger nära stenen.
Á safninu er hægt að sitja við eldinn og hlusta á gamlar sögur. Víkingatíminn varði u.þ.b frá árinu 700 til 1066.
På museet kan man sitta vid elden och höra på gamla berättelser. Vikingatiden varade från cirka 700-talet till 1066.
Norrænu víkingarnir sigldu langar leiðir. Þeir fóru alla leið til Íslands, að Miðjarðarhafinu, Tyrklandi og Ameríku.
De nordiska vikingarna seglade långt bort. De kom ända till Island, Medelhavet, Turkiet och Amerika.
Víkingarnir voru miklir stríðsmenn, en þó dóu margir af þeim í bardaga. Á safninu geturðu séð hversu langan tíma það tók víking að falla fyrir hendi mismunandi vopna.
Vikingarna var goda krigare, men hur som helst dog många av dem i strid. På museet kan du se, hur lång tid det tog för en viking att dö, när han blev dödad av olika slags vapen.
Vikingarna var också kända för deras konst med drakar och ormar.
Á safninu er hægt að upplifa umskiptin frá lífi til dauða þegar kappi dó í bardaga. Þá varð hann bardagamaður í Ásgarði, sem var heimur guðanna.
På museet kan du uppleva övergången från liv till död när en krigare dog i strid. Då blev han en krigare av Asgård, som var gudarnas värld.
Þegar þú ferð í gegnum herbergið með logum á safninu, getur þú heyrt um líf víkinganna, ferðir og stríð.
När du går genom rummet med flammor på museet, kan du lära dig om vikingarnas liv, resor och krig.
Margir dagar vikunnar voru nefndir eftir norrænum guðum - Tyr (týsdagur), Óðinn (óðinsdagur), Þór (þórsdagur) og Frigg (frjádagur). Margir danskir bæir eru einnig nefndir eftir norrænum guðum.
Många av veckans dagar är uppkallade efter de nordiska gudarna - Tyr (tisdag), Oden (onsdag) Tor (torsdag) och Frej (fredag). Många danska städer är också uppkallade efter de nordiska gudarna.
Á gagnvirku korti, getur þú séð hvernig Jelling þróaðist á árunum 900-2015 með því að snúa hnappi.
På ett interaktivt kort kan man se, hur Jelling har utvecklat sig från år 900 till 2015 genom att vrida på en ratt.
Nútíma Bluetooth, sem er notuð til gagnaflutninga er nefnt eftir Haraldi blátönn, sem stjórnaði Danmörku frá Jelling.
Den moderna Bluetooth, som används för dataöverföring är uppkallad efter Harald Blåtand, som styrde Danmark från Jelling.
Víkingar ristu rúnir - sem þýðir að þeir skrifuðu með rúna-bókstöfum á stein, líkt og á Jelling steinana. Þeir eru nú á heimsminjaskrá UNESCO. Getur þú skrifað nafnið þitt með rúnum?
Vikingarna ristade runorna - det betyder att de skrev med runstens bokstäver på Jellingestenen. De är nu på Unescos världsarvslista. Kan du skriver ditt namn i runor?
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva: S1-30: Stefan Åge Hardonk Nielsen S4: vejdirektoratet.dk S6: Ajepbah - commons.wikimedia.org