kl
Tilbake til søk
Skift
språk
språk
klMoskusoksen
Umimmak
Annelise Christoffersen Kall
4
Moskusoksen er et pattedyr. Den lever i fjellene på Grønland. De finnes i Vest-, Nord og Nordøstgrønland.
Umimmak miluumasuuvoq. Kalaallit Nunaanni qaqqani uumasuulluni. Kalaallit Nunaata kitaani, avannaarsuani kiisalu Tunup avannaani uumasuuvoq.
6
Moskusoksen kan bli 2,5 meter lang. Den kan veie opp til 350 kg. Den har lang pels. På pelsen kan man se hvor gammel den er. Pelsen beskytter den mot kulden.
Umimmak 2,5 m-inngorsinnaavoq 350 kg.-millu oqimaatsigilersinnaalluni. Takisuunik Meqqoqarpoq. Meqquatigullu takuneqarsinnaalluni qanoq utoqqaatiginersoq. Meqquilu nillermut illersuutaapput.
8
Moskusoksen er i familie med geiter og får - og ikke med okser. Den lever av gress, dvergbusker, pileskudd og forskjellige urter.
Umimmaap savaasat savallu ilaqutarai nersussuillu ilaqutarinngilai. Nerisaraallu ivikkat, avaalaqissat, orpikkat naarlaavi kiisalu naasut assigiinngitsut.
10
Moskusoksen lever normalt i flokker på opp til 60 dyr. Hvis de angripes av rovdyr, stiller de seg i en sirkel for å beskytte kalvene.
Umimmaat ataatsimoortukkaarlutik uumasuupput. Ilaatigut 60-it angullugit ataatsimoorsinnaasarput. Kiisortunit saassunneqaraangamik piaqqat iloqqasunngorlutik ungusarpaat illersorniarlugit.
12
Når moskusoksen skal beskytte seg, bruker den hornene for å skremme. Når hannene kjemper om hunnene stanger de pannene mot hverandre helt til en vinner. Det kan ta en halv time.
Umimmak imminut illersorniaraangami qunusaarisinnaasarpoq nassunilu sakkugisinnaasarlugit. Angutivissat arnavissat pillugit kamaassinnaasarput, nassummigaattarput ajugaasoqarnissaata tungaanut. Halv tiimillu tungaanut kamaassinnaasarput.
14
Umimmanni Utoqqaanersaq ataatsimoortuniit peertitaasarpoq. Pisinnaajunnaariartortarneri kiisalu nassummigaannermi ajorsartitaaneri pillugit.
16
Moskusokser kan jaktes på om sommeren og om vinteren i et begrenset antall. Man må ha tillatelse for å skyte en. Det kan skytes opp til 1000 okser i året for å holde bestanden nede.
Umimmak killilimmik piniagaasarpoq aasakkut ukiukkullu. Piniarnissaanullu akuersissummik peqartariaqarpoq. Ukiumut umimmaat 1000-it kisimik pisarisinnaatitaapput piujuartuarnissaat pillugu.
18
Hvis man skal skyte en moskusokse, må man først seile ut til det området der de holder til. Og man må ofte gå veldig langt for å finne en okse.
Umimmanniarniaraanni asimut umiatsiarlutik aallartarput. Umimmanniaraanni sivisuumik pisussinnaasariaqartarput.
20
Ilisimasaqarpit allanik umimmaqarnersoq Kalaallit Nunaata avataani?
Moskusoksen
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo:
S1+4: ©Dan Bach Kristensen - Visit Greenland
S6+8: ©Magnus Elander - Visit Greenland
S10: Mottafied.com
S12: Bjorn - flickr.com
S14: Kirill Ignatyev - flickr.com
S16: Carl Christian Koldewey (1837-1908) - commons.wikimedia.org
S18: ©Mads Pihl / Air Zafari - Visit Greenland
S20: Algkalv - commons.wikimedia.org
© 2020 atlantbib.org
X