Skipta um
tungumál
Danmark
Danmark

Boline Lindberg-Christensen, Nina Zachariassen, Søren Mikkelsen, Signe Elmstrøm, Kirsten Meyer, Jacob Fuchs & Ida Geertz

þýtt á færeyska frá Guðrun Elttø - Skúlin við Streymin
3
4

Danmark er eit lite land med 5,8 mill. innbyggare. Danmark har av 443 øyer og 7314 km kystlinje. Danmarks høgste punkt er Yding Skovhøj på 172,5 moh.

Danmark er eitt lítið land við 5,8 mió. fólkum. Danmark hevur 443 oyggjar og 7314 km strond. Hægsta staðið í Danmark er Yding Skovhøj, sum er 172,5 m.

5
6

Det har bodd mennesker i Danmark i 14000 år, heilt sidan siste istid. Danskane blei opprinnelig kalla “danene”. Dei kom frå Sverige for ca. 1500 år sidan. Her erobra dei det området vi i dag kallar Danmark; “Danenes Mark”.

Fólk hava búð í Danmark í 14.000 ár, síðani síðstu ístíð. Danska fólkið verður nevnt danir. Teir komu úr Svøríki fyri uml. 1500 árum síðani. Her løgdu teir tað, sum vit í dag kalla Danmark, undir seg - teir kallaðu tað Dana Mørk.

7
8

Danmark var ein periode eit stort rike. På 1400-talet herska Danmark over heile Norden i det som heitte Kalmarunionen. Sidan 1645 har Danmark tapt nesten alle krigar, og er i dag eit lite land.

Danmark var eina ferð eitt stórt ríki, sum í 1400-árunum ráddi yvir øllum Norðurlondum í tí, ið kallaðist Kalmarsamveldinum. Síðani 1645 hevur Danmark tapt øll síni stríð og er í dag eitt lítið land.

9
10

Danmark har alltid vore eit jordbruksland. Det blir produsert nok mat til 15 mill. menneske i året. Det blir f.eks.produsert 29 mill. svin i året. I dag arbeider kun 2,5 % av befolkninga med jordbruk.

Danmark hevur altíð verið eitt landbúnaðarland, sum framleiðir mat til 15 mió. fólk árliga. Til dømis verða 29 mió. svín framleidd um árið. Í dag starvast bara 2,5 % av fólkinum í landbúnaðinum.

11
12

Danmark har mange store internasjonale firma innafor forskjellige bransjer. Nokre av dei største er Mærsk, Novo Nordisk, Arla Foods, Carlsberg, Danish Crown, Vestas, Danfoss og Lego.

Danmark hevur nógvar stórar altjóða fyritøkur innan ymsar vinnur. Nakrar av teimum størstu eru Mærsk, Novo Nordisk, Arla Foods, Carlsberg, Danish Crown, Vestas, Danfoss og Lego.

13
14

Det danske monarkiet kan bli spora heilt tilbake til ca. år 958. I 1660 blei det innført eneveldig styre i Danmark. I dag blir monarkiet leidd av Dronning Margrethe 2.

Danska kongsvaldið gongur heilt aftur til uml. ár 958. Í 1660 var einaræði stovnað í Danmark. Nú á døgum stendur Drotning Margreta 2. á odda fyri kongsveldinum.

15
16

Danmark er eit demokratisk folkestyre, kor ein har stemmeret når ein blir 18 år. Folketinget har 179 medlemmar og held til på Christiansborg i København.

Danmark er eitt fólkaræði, har tey hava valrætt, tá ið tey eru 18 ár. Fólkatigið hevur 179 limir og heldur til á Christiansborg í Keypmannahavn.

17
18

I 1844 blei den første høgskulen grunnlagt etter inspirasjon frå Grundtvig som ønska å utdanne bøndene. Seinare oppstod etterskulane, kor ein kan gå i 8.-10. klasse og bu på skulen. Her kan ein fordype seg i f.eks. gymnastikk, teater eller musikk.

Í 1844 varð fyrsti háskúlin settur á stovn við íblástri frá Grundtvig, ið vildi útbúgva bøndurnar. Seinni komu eftirskúlarnir, har tað ber til at taka 8.-10. flokk og at búgva á skúlanum. Á eftirskúlunum ber til at fordjúpa seg í t.d. fimleiki, sjónleiki ella tónleiki.

19
20

“Rød grød med fløde”. På dansk blir orda ofte stava på éin måte og uttalt på ein annan måte. Det er ca. 32 dialektar, fordelt på tre geografiske område: jysk, ømål og bornholmsk.

“Rød grød med fløde”. Á donskum stavast orðini ofta á ein máta og verða søgd á ein annan máta. Tað eru umleið 32 dialektir í Danmark  býttar yvir trý geografisk øki; Jylland, oyggjamál og bornholmskt.

21
22

Av kjende historiske danskar kan vi nemne: Fysikaren og kjemikaren H.C. Ørsted, forfatteren H.C. Andersen, astronomen Tycho Brahe og filosofen Søren Kierkegaard.

Av kendum søguligum dønum kunnu hesir verða nevndir: Alis- og evnafrøðinurin H.C. Ørsted, rithøvundurin H.C. Andersen, stjørnufrøðingurin Tycho Brahe og heimspekingurin Søren Kierkegaard.

23
24

Av nålevende danse kjendisar kan vi nemne: Tennisspelaren Caroline Wozniacki, skodespelaren Mads Mikkelsen, fotballspelaren Christian Eriksen og Lukas Graham.

Av núlivandi kendum dønum kunnu hesir verða nevndir: Tennisspælarin Caroline Wozniacki, sjónleikarin Mads Mikkelsen, fótbóltsleikarin Christian Eriksen og sangarin Lukas Graham.

25
26

Danmark blir ofte forbunde med ordet “hygge”. Kva forstår du ved ordet hygge?

Danmark verður ofta tengt at orðinum “hygge” Hvussu skilir tú orðið hygge?

27
Danmark

Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh: S1: Sharon Ang - Pixabay.com S4+10: Pxhere.com S6: Gordon Johnson - pixabay.com S8: Ssolbergj - commons.wikimedia.org S12: Manolo Franco + Michael Schwarzenberger / pixabay.com S14: Casper Tybjerg - commons.wikimedia.org S16: Peter Leth - flickr.com S18: Wilhelm Marstrand - 1862 - commons.wikimedia.org S20: Ida Geertz-Jensen S22: J.P Trap + Frederik Ferdinand Petersen + Ukendt + Niels Christian Kierkegaard - commons.wikimedia.org S24: Richard Thorpe + Georges Biard + Дмитрий Голубович + Warner Bros. Records - commons.wikimedia.org S26: Sven Lachmann - pixabay.com
Forrige side Næste side
X