Skipta um
tungumál
Tråante
SSM
DA
2
Trondheim

5. - 7. kl. Åarjel-saemiej skuvle

þýtt á danska frá Mette Hansen
3
4

Tråante Trööndelagesne, gaskoeh Nøørjesne. Aerebe staaren nomme Nidaros jïh dïhte lij Nöörjen åejviestaare jaepiej 1030 – 1217. Tråante lea 4. stööremes staare Nöörjesne. Daesnie 190 000 almetjh årroeh.

Trondheim ligger i Trøndelag, midt i Norge. Tidligere hed Trondheim Nidaros og var Norges hovedstad fra år 1030-1217. Trondheim er den 4. største by i Norge. Der bor 190.000 mennesker i Trondheim.

5
6

Olav Trygvasson lij gånka Nöörjesne jaepiej 995 –1000, jïh dïhte Tråantem tseegki jaepien 997. Tråanten jarngesne statue mij lea 14 m jolle Olav Tryggvassoneste.

Olav Trygvasson var konge i Norge fra år 995-1000. Det var ham som grundlagde Trondheim i år 997. På torvet i Trondheim står der en 14 meter høj statue af Olav Trygvasson.

7
8

Tråanten tjïrrh stoerre jeanoe man nomme Nid-jeanoe galka. Dïhte lea 163 kijlomeeterh guhkie. Jeanoe Selbu-jaevreste båata jïh jeanoen njaelmie lea Tråantenfjovlese.

Nidelva er en stor flod, som går gennem Trondheim. Den er 163 kilometer lang. Elven kommer fra Selbusøen og munder ud i Trondheimsfjorden.

9
10

Munkholmen lea sååle fjovlesne Tråanten lïhke. Desnie klostere orreme jïh naan munkh desnie årroejin. Aerebi Munkholmen aaj geeremegåetie orreme. Giesege gellie pruvhkieh vïnhtsine dohka vuelkedh.

Munkholmen er en lille ø i Trondheimsfjorden udenfor Trondheim. Det har engang været et kloster, hvor der boede munke. Munkholmen har også været brugt som fængsel. Om sommeren sejler mange dertil med båd.

11
12

Nidarosdome lea akte stoerre gærhkoe gaskoeh Tråantesne. Dïhte bijjelen 720 jaepien båeries. Aejlies Olav desnie jöörteme. Dan åvteste Nidarosdomem desnie bigkin.

Nidarosdomen er en stor kirke midt i Trondheim. Den er over 720 år gammel. Olav den Hellige ligger begravet der. Det er grunden til, at Nidarosdomen blev bygget der.

13
14

Jaepien 1917 saemien voestes laante-tjåanghkoe Tråantesne. Desnie saemieh abpe Nöörjeste jïh aaj naan Sveerjeste gaavnedin saemiej reaktaj bïjre digkiedidh. Tjåanghkoe lij Metodist-gærhkosne staaren jarngesne.

I år 1917 blev det første samiske landsmøde afholdt i Trondheim. Der kom samere fra hele Norge, og nogle fra Sverige for at diskutere samiske rettigheder. Mødet blev afholdt i Metodistkirken centralt i Trondheim.

15
16

Rosenborg lea Tråanten juelkietjengkere-dåehkie. Karre-dåehkie jaepien 1917 tsegkesovvi jïh dah 26 serieh jïh 12 cuph (NM) vitneme. Mænngan 2020 aaj nyjsenæjja-dåehkie man nomme Rosenborg. Lerkendal lea Rosenborgen stadiume. Desnie sijjieh 20 000 almetjidie.

Rosenborg BK er Trondheims fodboldklub. Herreholdet blev etableret i 1917, og de har vundet ligaen 26 gange og pokalen (NM) 12 gange. Efter 2020 kom kvindeholdet også til at hedde Rosenborg. Lerkendal er Rosenborgs stadion. Der er plads til 20.000 mennesker.

17
18

Båeries staarepuvvie akte geajnoepruvvie Nid-jeanoen bijjelen. Dïhte rijries sjïdti jaepien 1861. Pruvvie aaj «læhkoen soelmehte» gohtjesåvva. Daelie åådtje barre vaedtsedh jïh sygkeldidh pruvvien bijjelen.

Den gamle bybro er en vejbro over Nidelva. Den blev bygget i 1861. Broen kaldes også “lykkens portal”. I dag er det kun tilladt at gå og cykle over broen.

19
20

Tråanten tåarjen baalte statue man nomme Go’dagen (Buerie biejje). Anna Holm båeries gåmma gïe ‘buerie biejjie’ gaajhkesidie jeehti. Tone Thiis Schjetne statuem dorjeme.

Ved Trondheimspladsen står statuen "Go' dagen". Anna Holm var en gammel kone, der hilste på alle og ønskede en god dag. Tone Thiis Schjetne har lavet statuen.

21
22

Daate Kristiansten festning mij jaepien 1681 tseegkesovvi. Dïhte edtji Tråantem vaarjelidh. Jaepien 1816 orriji dam nuhtjedh. Daelie saludtem destie vuetjieh 7 biejjieh fïerhten jaepien.

Kristiansten-fæstning blev bygget i 1681. Den skulle beskytte Trondheim. I 1816 blev den nedlagt. Nu affyres der salutter 7 dage om året fra fæstningen.

23
24

Stiftsgården lea gåankan gåetie Tråantesne. Dïhte lea Noerhtelaanti stööremes moere-gåetie. Daennie gåetesne leah 70 tjïehtjelh. Dïhte tsegkesovvi jaepiej 1774-1778. Gåankan gåetie sjïdti jaepien 1906.

Stiftsgården er kongens residens i Trondhjem. Det er Nordens største træhus. Der er 70 værelser i huset. Det blev bygget i årene 1774-1778. Det blev kongens residens i 1906.

25
26

Tyholt-tåarne lea 124 m jolle. Dïhte lea akte radio- jïh gaskesadteme-tåarne. Tåarnen sisnie aaj akte restaurante mij jårra. Destie maahtah abpe Tråantem vuejnedh.

Tyholt-tårnet er 124 meter højt. Det er et mobil- og radiotårn. I tårnet er der også en roterende restaurant. Derfra kan du se hele Trondheim. eim.

27
28

Daarjoe-jarngesne datne maahtah stååkedidh jïh ovmessie lïeredh matematihken, teknologijen jïh eatnamefaagen bïjre. Luste desnie!

På Videncenteret kan du lege og lære om matematik, teknologi og naturvidenskab. Det er sjovt at være der.

29
30

Rush lea akte trampolinesåafoe. Daesnie maehtebe njulhtjedh jïh stååkedidh. Gellie ovmessie trampolinh, bovretje jïh massasje-stovle gååvnesieh. Datne maahtah aaj dov reakedsbiejjiem daesnie heevehtidh.

Rush er en trampolinpark. Her kan man hoppe og lege. Der er mange forskellige trampoliner, en lille kiosk og en massagestol. Du kan også fejre din fødselsdag her.

31
32

Måjhtah guktie stoerre gærhkoen nomme?

Kan du huske navnet på den store kendte kirke?

33
Tråante

Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Govvá/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Fotod/ Bil/ Photo:
S1: Michelle_Raponi - Pixabay.com
S4: Åge Hojem/Trondheim Havn - commons.wikimedia.org
S6+20: Tone Marie Larsen
S8: Rick Smit - commons.wikimedia.org 
S10: Diego Delso - commons.wikimedia.org
S12: Holger Uwe Schmitt - commons.wikimedia.org
S14: Saemien Sijtes fotoarkiv/Schrøder-arkivet/Sverresborg - snl.no
S16: SSU - commons.wikimedia.org
S18: Bård Løken - ndla.no
S22: DXR - commons.wikimedia.org
S24: lex.dk
S26: Rune Gilberg Jensen - commons.wikimedia.org
S28+30: Aina Lisa Wilks
S32: Zapf - commons.wikimedia.org
Forrige side Næste side
X