tungumál
Ane Duegaard Jensen og Cecilie Dalgas - Vonsild Skole
þýtt á grænlenska frá Agapeta Skifte JensenEkstrem fattigdom betyder, at man ikke kan spise sig mæt, købe tøj eller har tag over hovedet. Der er heller ikke råd til at købe medicin, hvis man bliver syg, eller penge til at børn kan gå i skole.
Piitsuunerujussuaq isumaqarpoq, qaarsillalluni nerisinnaannginneq, atisarsiniarsinnaannginneq imaluunniit illussaqannginneq. Napparsimalernemi nakorsaatinik pisissutissaqarneq ajorput, imaluunniit meeqqat atuartinneqarsinnaaneq ajorput.
I 1990 var der 1.9 milliarder ekstremt fattige mennesker i verden. Tallet er heldigvis faldet til 800 millioner i 2020. Halvdelen er børn under 18 år.
1990- mi nunarsuatsinni piitsorujussuit 1,9 milliardiusimapput. Qujanartumilli 2020-mi 800 millioninut apparsimapput. Kisitsisit affai meeraapput.
Den internationale fattigdomsgrænse er på ca. 10 danske kroner om dagen. 80% af verdens fattige lever i Sydasien og Afrika.
Nalagaaffiit tamalaat piitsuussutsimut killigititaat tassaavoq - ullormut taamaallaat 10 kr.- mik inuussutissaqarneq. Nunarsuatsinni piitsuunerpaat 80% Asiap kujataaneersuupput Afrikameersuullutillu.
Mange børn kæmper hver dag mod sult, og mange ved ikke, hvornår de får mad igen, fordi deres familier er fattige. Mange børn kommer ud at arbejde eller tigge for at skaffe penge i stedet for at komme i skole.
Meerarpassuit Ullut tamarluinnaasa kaattarput, nalusarpaat qagugu nereqqissanerlutik, tassali ilaqutaat piitsuungaarmata. Meerarpassuit atuariartoratik sulisariaqartarput imaluunniit qinnuloortariaqartarput.
Det er ikke nok bare at hjælpe de 800 millioner ekstremt fattige. Et liv med mere end 10 kroner om dagen er stadig hårdt for folk, for det er ikke penge nok til det vi tænker, som et normalt liv.
Piitsorujussuit 800 milliuunit kisiisa ikiorserneqartariaqanngillat. Ullormut 10 kr sinnilaarlugu inuuniarneq aamma suli inuppassuarnut ilungersortitsivoq. Nalinginnaasumik inuuneqarniarnermut suli amigarujussuarmata.
Hvad tror du et barn i dit land koster om dagen til mad, tøj, legetøj, oplevelser og et sted at bo?
Illit nunanni meeqqamut ullormut nerisaqartitsiniaraanni, atisartaartitsiniaraanni, pinnguartaartitsiniaraanni misigisassarsiortitsiniaraanni najugaqartoqaraangallunniit qanoq akeqarnersoq nalunngiliuk?
I Danmark og Europa kan man tale om relativ fattigdom. Det betyder, at man har råd til mad og en lille bolig, men ikke penge ekstraudgifter.
Danmarkimi Europamilu piitsuussuseq eqqartorneqaraangat, tassaasarpoq nerisassarsiutissaqartoqartarpoq akisuallaanngitsumilu angerlarsimaffeqartoqartarluni, kisiannili allanut aningaasartuutissaqarani.
I Danmark er der 250.000 relativt fattige. Over 60.000 er børn. Det er børn, som ikke har råd til at deltage i fødselsdage, oplevelser, julegaver og ferier.
Danmarkimi inuit 250.000 piitsuullutik inuupput. Meeqqat 60.000 sinneqarput. Meeqqat inuuissiortunukarsinnaanngitsut, misigisassarsiornissamut akissaqanngitsut, juullimi poortugarsiassaqanngitsut feriarlutik aallarneq ajortut.
Mange lande i Afrika kæmper med fattigdom. Mange organisationer prøver at hjælpe med undervisning, mad og medicin. F.eks. Røde Kors, UNICEF og Red Barnet.
Afrikami nunarpassuit piitsuunertik akiorniarsarivaat. Suliniaqatigiiffissuit atuartitsinermik, nerisassaqarnermik nakorsaatinillu ikiuiniartuarput, soorlu Røde Korsi, UNICEF, Red barnetilu.
FN (Forenede Nationer) er en organisation, der blev startet efter 2. verdenskrig i 1945. Organisationen arbejder bl.a. for, at verden kan blive et mere trygt sted med mindre krig og katastrofer.
Nalagaaffiit kattuffiat FN suliniaqatigiiffinngorpoq sorsunnersuit aappaata kingorna 1945-mi. Suliniaqatigiiffiup suliniutigissavaa nunarsuarmi toqqissilluni najugaqartorsinnaanera aammalu sorsuunnerit ajutoornersuillu ingalassimaartinneqarnissaat.
FN besluttede at lave 17 verdensmål d. 2. august 2015. FN’s verdensmål nr. 1 handler om at afskaffe ekstrem fattigdom inden 2030. Hvad kan vi gøre for at afskaffe fattigdom?
(Opgaver)
Naalagaaffiit peqatigiit piujuaannartitsinermik nunanit tamalaanit anguniarneqartussanik 17- nik Augustip aappaani 2015 siunniussipput. Nr 1-p siunertarivaa, piitsuunerujussuup ukioq 2030 angutinnagu piujunnaarsinnissaa. Qanoq iliorluta piitsuussuseq nungutissinnaavarput?
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo:
S1+4+6+10+18: Piqsels.com
S8: Billy Cedeno - pixabay.com
S12: Commons.wikimedia.org
S14+16: Pxhere.com
S15 Kilde: faktalink.dk
S17: Kilde: udsatte.dk
S20: United States Navy - commons.wikimedia.org
S22: United Nations (UN) - commons.wikimedia.org
S24: globalgoals.org
globalgoals.org