Aftur í leit
Skipta um
tungumál
tungumál
Danskit ikiuinerat - Norskinut ikiuineq
Danahjálpin - Noregshjálpin
Atlantbib
þýtt á færeyska frá Asta Wolles
4
Sorsunnersuup aappaani Danmarkip Norskit innutai aningaasanik, nerisassanik aammalu atisassanik katersuuttarsimavaat. Norgemilu taaguuserneqarsimalluni Danskit ikiuinerat aamma Danmarkimi taaneqartarsimalluni Norgemut ikiuineq.
Undir 2. heimsbardaga savnaðu fólk í Danmark pening, mat og klæðir saman til íbúgvarnar í Noregi. Henda hjálp verður í Noregi kallað “Danskehjelpen” (Danahjálpin), og í Danmark “Norgeshjælpen” (Noregshjálpin).
6
Arnat pingasut Norskit Københavnimiittut katersuiniarneq aallarteqqaarsimavaat. Ikiuiniarneq Den Norske Damekomitét aamma Norgesfondemit katersorneqarsimapput.
Tað vóru tríggjar norskar konur, sum búðu í Keypmannahavn, sum byrjaðu innsavnanina. Hetta varð gjørt gjøgnum m.a. “Den norske damekomité” og “Norgesfonden.”
8
Norgemut ikiuiniarnermi 1941-rup 1945-rullu akornanni ullormut 22 tonsit nerisassat Danmarkimiit Norgemut nassiunneqartarsimapput. Nerisassat nassiunneqarsimasut katillugit 32.000 tonsiusimapput. Nassiunneqarsimasut agguaqatigiissikkaanni norskip ataatsip 10 kg. pissarsiarisimavaa.
Í tíðarskeiðinum frá 1941-1945 sendi Noregshjálpin hvønn dag 22 tons av matvørum úr Danmark til Noregs. Samanlagt vórðu 32.000 tons send avstað. Tað svaraði til 10 kg av mati til hvønn normann.
10
Nerisassat nakorsaniit palasiniillu inuiaqatigiinnut agguaanneqartarsimapput. Norgemiuaqqat atuartut ullormut issiangiassanik puugutamut pisarsimapput. 42 million kronet sinnerlugit katersorneqarsimapput. Ullumikkumut nallersuukkaanni 1,8 milliartinik naleqarput.
Læknar og prestar býttu matin út til íbúgvarnar. Hvønn dag fingu norskir skúlanæmingar eina máltíð av havrasuppu. Reiðiliga 42 milliónir krónur vórðu savnaðar inn, sum í dag hevði svarað til umleið 1,8 milliardir krónur.
12
Norskit nerisakilliulernerisa eqqugaanerunerata peqqutigaat tyskinut akerliunerat, Danmarkilli Tyskland suleqatigiumasimavaat.
Atvoldin til mattrotið í Noregi var, at mong í Noregi valdu at gera mótstøðu móti týskarum, meðan fólk í Danmark valdu at samstarva við Týskland.
14
Danmarkimi sorsunnersuup 5 maj unippoq. Norgemilu 8 maj unilluni. Kiisalu ´Danskehjelpen´aamma unitsinneqarluni.
Kríggið í Danmark var av 5. mai og í Noregi 8. mai 1945. Tá helt Danahjálpin eisini uppat.
16
Sorsunnersuup kingorna 13 million krone-nik sinneqartoorsimapput. ´Fondet for dansk-norsk samarbeid” aningaasat sinneqartoorutit atorlugit aallartinneqarsimavoq. Tamannalu pivoq 1. marts 1946.
Tá kríggið var av, vóru 13 milliónir krónur eftir. Tær vórðu nýttar til at stovna grunnin “Fondet for dansk-norsk samarbeid.” Hetta var 1. mars 1946.
18
1947-mi Lysebu Oslomiittoq inuiaqatigiit Norskit qallunaanut qujassutitut sorsunnersuup aappaani ikiuisimanerannut tunniuppaat. Norskit namminneerlutik illusinerminnut aningaasat katersorpaat.
Sum tøkk fyri hjálpina undir 2. heimsbardaga góvu norðmenn dønum bygningin Lysebu í Oslo sum fólkagávu. Tað vóru norðmenn, sum savnaðu pening saman at keypa bygningin fyri.
20
1950-mi fondep Schæffergården Gentoftimiittoq pisiaraa. Taamaasilluni fonde nunani taakkunani angerlarsimaffeqalerpoq.
I 1950 keypti grunnurin Schæffergården í Gentofte, soleiðis at grunnurin fekk heimstað í báðum londum.
22
Taamanili fondep tunissutitut qallunaat norskillu kursuserfissatut akeqanngitsumik atortittalerpaat. Annertunerusumik ilinniartitsisunngornianut ilinniartitsisunullu atortinneqartarlutik. Danmarkip Norgellu oqaatsitigut imminnut paaseqatigiissin- naanerulernissaat annertusarlugu suliaqartarput. Taakkunanilu koncerternerit eqqumiitsulianillu takutitsivittut atorneqartarlutik.
Grunnurin hevur síðani veitt dønum og norðmonum peningaligan stuðul til at fara á skeið, serliga læraralesandi og lærarum, fyri at økja um kunnleikan til grannamálini í Norðurlondum. Bæði støðini skipa eisini fyri konsertum, listaframsýningum og mentanartiltøkum.
24
Kennir tú til aðrar týðandi frásagnir frá 2. heimsbardaga?
Danskit ikiuinerat - Norskinut ikiuineq
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo:
S1+4+8+14+16+18+20+24: dansk-norsk.no
S6: Astmahjemmet.dk
S10: Commons.wikimedia.org
S12: Viggo Guttorm-Pedersen (1902-1962) - commons.wikimedia.org
S18: Consecutiosykkelisten - commons.wikimedia.org
S22: lysebu.no + schaeffergaarden.dk
S24: Jewmus.dk
dansk-norsk.no
© 2020 atlantbib.org
X