tungumál
5.- 7. kl Åarjel-saemiej skuvlesne
Åarjel-saemiej skuvle lea saemien skuvle Snåasesne mij gaske Nöörjesne.
Åarjel-saemiej skuvle er en lille skole. I efteråret 2019 var der 17 elever på skolen. 1.-4. klasse er i samme klasseværelse og 5.-7. klasse er i et andet klasseværelse.
Åarjel-saemiej skuvle akte onne skuvle. Tjaktjen 2019 17 learohkh skuvlesne. 1.- 4. klaassese leah seamma klaasse-tjïehtjelisnie, jïh 5.- 7. klaassese leah jeatjah klaasse-tjïehtjelisnie.
Eleverne kommer fra forskellige steder i Norge og nogle også fra Sverige. Derfor bor nogle elever på en kostafdeling, mens de går på skolen. Kostafdelingen er som et hjem for børnene. Der har de sit eget værelse og får mad og omsorg.
Learohkh båetieh ovmessie sijjijste Nöörjesne, dovne Sveerjeste. Naan maanah dellie internaatesne årroeminie gosse skuvlesne. Internaate lea goh maanaj hïejme. Desnie fïereguhte tjïehtjelem utnieh jïh beapmoem jïh såjhtoem åadtjoeh.
I 1961 blev det besluttet, at der skulle åbne en samisk skole i Snåsa. Kostafdelingen stod færdig i 1968. De første år havde man klasseværelse på Vinje Skole.
Jaepien 1961 nænnoestin edtjin saemien skuvlem Snåasesne öörnedh. Internaate riejries jaepien 1968. Voestes jaepieh klaassetjïehtjelh Vinje skuvlesne utnin.
Den 2. december 1977 stod Åarjel-saemiej skuvle færdig, og vi (samerne) fik vores egen skolen. Siden er både skolen og kostafdelingen blevet udbygget.
Goeven 2. biejjien 1977 Åarjel-saemiej skuvle riejries, jïh mijjieh jïjtse skuvlem åadtjoejimh. Dan mænngan dovne skuvlem jïh internaatem stueriedamme.
Ella Holm Bull var den første skoleleder på Åarjel-samiej skuvle. Ella arbejdede med sydsamisk sprog hele sit liv, og hun skrev mange skolebøger og sange. I 1989-1993 var hun valgt ind i Samertinget.
Ella Holm Bull lij voestes rektovre Åarjel- saemiej skuvlesne. Ealla abpe jielemem åarjelsaemien gieline barki jïh dïhte gellie skuvlegærjah jïh laavloeh tjeeli. Ealla aaj lïhtsege Saemiedigkesne jaepiej 1989-1993.
Udover de almindelige fag som matematik, idræt, norsk og engelsk, har vi sydsamisk som første- eller andetsprog. Nogle elever har også nordsamisk. Vores lærere taler både samisk og norsk. ´Duetie´ er samisk håndværk.
Lissine sïejhme faagh goh matematihke, vitnedimmie, daaroen jïh englaanten gïele utnebe åarjelsaemien voestesgïeline jallh mubpiegïeline. Naan learohkh aaj noerhtesaemien utnieh. Mijjen lohkehtæjjah dovne saemien jïh daaroen nuhtjieh. Duedtie lea saemien gïetevætnoe.
Åariel-saemiej skuvle tilbyder også fjernundervisning i samisk til elever, som går på andre skoler. Disse elever kommer på skolen, når vi har besøgsuger.
Åarjel-saemiej skuvle maaje-øøhpetimmiem saemien gielesne vadta learoehkidie mah jeatjah skuvline vaedtsieh. Dah learohkh mijjen skuvlese båetieh gosse gussievåhkoeh utnebe.
Hvert år har vi fire besøgsuger; to før jul og to efter jul. Der har vi temauger om f.eks. forårsflytning af rener, samisk sløjd, eventyr og avisuge.
Fierhten jaepien 4 guessievåhkoeh utnebe, 2 åvteli jåvlh jih 2 jåvli mænngan. Dellie mijjieh ovmessie aamhtesigujmie barkeminie vg. gïjrejuhteme, vætnoe, heamturh jïh plaerie.
Næsten hver dag spiser vi frokost på kostafdelingen. Der får vi fisk, pandekager, pasta, renkød og meget andet.
Mahte fïerhten biejjien mijjieh internaatesne byöpmedibie. Dellie åadtjoejibie guelieh, paannelaejpieh, pastam, bovtsen bearkoem jïh jïjnje vielie.
Om efteråret tager vi på tur til renindhegningerne, når der er renslagtning. Eleverne er med og hjælper til med at skaffe renkød til skolen.
Tjaktjege mijjieh ovmessie giedtide vuelkebe gosse edtjieh bovtsh leekedidh. Mijjieh learohkh meatan niestiem skuvlese vaeltebe.
Hvert år plejer vi at have en hel maddag. Der laver vi samisk mad eller international mad. Så inviterer vi forældre og søskende på middag.
Fïerhten jaepien provhkebe ellies beapmoebiejjiem utnedh. Dellie saemien beapmoem jallh beapmoem jeatjah laantijste jurjiehtibie. Dellie eejhtegh jïh åerpenh beapmose bööredibie.
Hver andet efterår tager vi til Røros til den samiske kulturfestival ´Raasten Rasteh´. Der kan vi vælge mellem forskellige workshops; håndværk, sport, sproglege, musik med mere.
Fïereguhte måbpan tjaktjen mijjieh Plassjese kultuvre-festivaalese “Raasten Rastah” vuelkebe. Desnie maehtebe veeljedh jïjnje ovmessie darjodh goh duedtie, vitnedimmie, gïeline stååkedidh, musigke jv.
I skolens kælder ligger den samiske børnehave, som hedder ´Suaja maanagïerte´. Skolen og børnehaven laver forskellige ting sammen. Vi tager for eksempel på tur, fejrer samernes nationaldag osv.
Skuvlen tjeallarisnie saemien maanagïerte man nomme Suaja maanagïerte. Skuvle jïh maanagïerte ovmessie ektesne darjobe. Vuesiehtimmien gaavhtan ektesne olkese minnebe, saemiej åålmegebiejjiem heevehtimmibie jnv.
I 2018 havde Åarjel-saemiej skuvle et stort jubilæum, da skolen blev 50 år. Der kom både gamle elever, lærere og andre gæster. Det var en stor fest med koncert, udstilling, god mad og meget andet.
Jaepien 2018 Åarjel-saemiej skuvle stoerre jubileumem heevehti gosse skuvle 50 jaepien båeries. Båeries learohkh, lohkehtæjjah jïh jeatjah guessieh böötin. Stoerre heevehtimmie konseertine, vuesiehtimmine, njaelkies beapmojne jïh jïjnje vielie.
Måjhtah magkerh gïelh lïerebe mijjen skuvlesne?
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo::
S1-34: Åarjel-saemiej skuvle
S12: Jens Søraa