Skipta um
tungumál
Play audiofileda
Play audiofilefo
Hjertet og blodomløbet
Hjartað og blóðrenslið

Wilma Wiman, Ciciliia Åkesson och Theo Göting - Östergårdsskolan

þýtt á færeyska frá Aggi Ásgeirsdóttir og Asta Wolles
3
4

Hjertet er en stor muskel, som vokser når det arbejder hårdt. Derfor har veltrænede personer et større hjerte end dem, som slet ikke træner.


Play audiofile
DA
SV NB NN IS DE

Hjartað er ein stórur vøddi, sum veksur, tá hann arbeiðir dúgliga, og tí hava fólk, sum venja nógv, størri hjarta enn tey, sum ikki venja.


Play audiofile
SV NB NN IS DA DE
FO
SV NB NN IS DE
5
6

Hjertet er en hul muskel, som aldrig bliver træt af at arbejde. Det pumper 60-80 gange i minuttet. Hjertet er lige så stort som en knytnæve.


Play audiofile
DA
SV NB NN IS DE

Hjartað er ein innanopin vøddi, sum ongantíð gerst troyttur av at arbeiða. Hann pumpar 60-80 ferðir um minuttin alt samdøgrið. Hjartað er sum ein nevi til støddar.


Play audiofile
SV NB NN IS DA DE
FO
SV NB NN IS DE
7
8

Oftest sidder menneskers hjerte i den venstre side af kroppen, men der findes undtagelser.


Play audiofile
DA
SV NB NN IS DE

Oftast situr menniskjahjartað í vinstru síðu, men tað finnast tó undantøk.


Play audiofile
SV NB NN IS DA DE
FO
SV NB NN IS DE
9
10

Alle dine celler får ilt og næring ved, at blodet pumpes ud og ind ved hjælp af dit hjerte i store og små blodkar.


Play audiofile
DA
SV NB NN IS DE

Allar tínar kyknur fáa súr- og føðsluevni gjøgnum blóðið, ið hjartað pumpar út í størri og smærri blóðæðrar.


Play audiofile
SV NB NN IS DA DE
FO
SV NB NN IS DE
11
12

I det store kredsløb pumpes blodet ud til alle celler i kroppen og frigiver ilt. Når blodet kommer tilbage til hjertet, pumpes det først en omgang til lungerne, hvor det afgiver kuldioxid (CO₂).


Play audiofile
DA
SV NB NN IS DE

Í stóra blóðrenslinum verður blóðið pumpað til allar kyknurnar í kroppinum og skilur frá  sær súrevni. Tá blóðið kemur aftur til hjartað, fer tað fyrst ein umgang gjøgnum lunguni, har tað letur CO₂ frá sær.


Play audiofile
SV NB NN IS DA DE
FO
SV NB NN IS DE
13
14

De baner, som blodet bevæger sig rundt i, kaldes blodårer. De som presser blodet ud i kroppen kaldes arterier. Blodårerne bliver mindre og smallere. De mindste hedder kapillærer. De blodårer, som leder blodet tilbage til hjerte, kaldes vener.


Play audiofile
DA
SV NB NN IS DE

Rørini, sum flyta blóðið, verða kallað blóðæðrar. Æðrarnar, sum flyta blóðið út frá hjartanum eita lívæðrar. Blóðæðrarnar gerast minni og tynri, og tær allartynstu eita háræðrar. Æðrarnar, sum flyta blóðið aftur til hjartað, eita bláæðrar.


Play audiofile
SV NB NN IS DA DE
FO
SV NB NN IS DE
15
16

De røde blodlegemers opgave er at transportere ilt til cellerne og kuldioxid til lungerne. De hvide blodlegemer beskytter mod bakterier og andre angreb mod kroppen.


Play audiofile
DA
SV NB NN IS DE

Uppgávan hjá reyðu blóðkornunum  er at flyta súrevni til kyknurnar og CO₂ til lunguni. Hvítu blóðkornini verja kroppin móti bakterium og øðrum hóttanum.


Play audiofile
SV NB NN IS DA DE
FO
SV NB NN IS DE
17
18

I blodet findes der blodplader og blodplasma. Blodpladerne heler huden, når vi får et sår. Blodplasmaen transporterer forskellige ting, som kroppen behøver.


Play audiofile
DA
SV NB NN IS DE

Í blóðinum eru blóðplátur og blóðplasma. Blóðpláturnar fáa húðina at grøða saman aftur, um vit hava fingið eitt sár. Blóðplasmað flytur ymisk evni, sum kroppinum tørvar.


Play audiofile
SV NB NN IS DA DE
FO
SV NB NN IS DE
19
20

Hjertet og blodomløbet er også en del af kroppens immunforsvar og hjælper med at holde kropstemperaturen.


Play audiofile
DA
SV NB NN IS DE

Hjartað og blóðrenslið eru eisini partar av órinsverjuni hjá kroppinum og hjálpa til við at halda kropshitan.


Play audiofile
SV NB NN IS DA DE
FO
SV NB NN IS DE
21
22

En blodprøve kan give vigtig information om dit helbred. Man får et lille stik i fingeren, som fortæller meget om din krop.


Play audiofile
DA
SV NB NN IS DE

Ein blóðroynd kann geva týdningarmiklar upplýsingar um tína heilsu. Tú fært eitt lítið prik í fingurin, og tað kann siga nógv um kroppin.


Play audiofile
SV NB NN IS DA DE
FO
SV NB NN IS DE
23
24

Kan du huske, hvor mange gange hjertet slår på et minut? Kan du mærke, at dit hjerte slår?


Play audiofile
DA
SV NB NN IS DE

Minnast tit, hvussu ofta hjartað slær um minuttin? Svarið er at finna í tekstinum. Merkir tú, hvussu hjarta títt slær?


Play audiofile
SV NB NN IS DA DE
FO
SV NB NN IS DE
25
Hjertet og blodomløbet

Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo:
S1: Anthony - pixabay.com
S4: Andrea Cannata - pixabay.com
S6: ALSUSAFAROVA - commons.wikimedia.org
S8: Mohamed Hassan - pixabay.com
S10: Mikael Häggström - commons.wikimedia.org
S12: Arek Socha - pixabay.com
S14:  CC - Medicalgraphics.de 
S16: Allinonemovie - pixabay.com
S18: ElasticComputerFarm - pixabay.com
S20: Kalhh - pixabay.com
S22: Publicdomainfiles.com
S24: PublicDomainPictures - pixabay.com
© 2019 atlantbib.org
Forrige side Næste side
X