Skipta um
tungumál
Fotosintezė - švarus oras
Ljóstillífun- hreint loft!

Thomas Buhl og Vivi Mærsk

þýtt á íslensku frá Sigrún Jóhannsdóttir, Elmar Stefánsson, Ríkharður Benjamínsson og Kristófer Krüger
3
4

Fotosintezė yra procesas, kurio metu augalas saulės šviesą paverčia energija ir grynu deguonimi.

Ljóstillífun er ferli þar sem plantan breytir sólarljósinu í orku og hreint súrefni.

5
6

Fotosintezė vyksta tik augaluose. Kadangi reikia saulės šviesos, fotosintezė nevyksta naktį.

Ljóstillífun gerist bara í plöntum. Vegna sólarljóssins gerist ljóstillífun ekki á nóttunni.

7
8

Augalo ląstelėse yra „žalių grūdelių“. Dėl jų augalas tampa žalias. Būtent žaliuose grūdeliuose vyksta pati fotosintezė.

Í frumu plöntunnar finnst ,,grænkorn.” Það eru þau sem gera plöntuna græna. Ljóstillífunin gerist í grænkornunum.

9
10

Tai prasideda tada, kai augalas absorbuoja vandenį iš šaknų (H₂O), o saulės šviesą ir anglies dioksidą (C0₂) iš oro.

Það byrjar með að plantan tekur upp vatn með rótunum (H₂O), birtu frá sólinni og koltvísýring (CO₂) úr loftinu.

11
12

Anglies dioksidas patenka į augalą per lūpų ląsteles, kurios yra mažos angos augalo lapuose.

Koldíoxíð kemst inn í plöntuna með hjálp frumu, sem er lítið op í laufum plöntunnar.

13
14

Žaliuose grūdeliuose saulės šviesa, anglies dioksidas ir vanduo virsta cukrumi ir deguonimi. Cukrus dar vadinamas angliavandeniais. Deguonis išsiskiria į orą, kurį galime kvėpuoti kaip švarų orą.

Í grænu kornunum er sólarljósi, koltvísýringi og vatni breytt í sykur og súrefni. Sykurinn er einnig kallaður kolvetni. Súrefni er sleppt út í loftið, sem við öndum að okkur sem hreinu lofti.

15
16

Kadangi būtent augalai sukuria deguonį ore, atogrąžų miškai dažnai vadinami „Žemės plaučiais“.

Þar sem plöntunar búa til súrefnið kallast regnskóarnir oft ,,lungu jarðar.”

17
18

Gamtos moksluose taip pat galite parašyti taip: Anglies dioksidas + vanduo + saulės šviesa = deguonis + cukrus.

Í náttúrufræði getur maður líka skrifað á þennan hátt: Koltvíoxið+Vatn+Sólarljós=Súrefni+ Sykur.

19
20

JT 15-as Darnaus vystymo  tikslas yra apie „Gyvenimą sausumoje“ - apie gamtos išsaugojimą. Tai, be kita ko, reiškia, kad turime pasodinti daugiau medžių nei iškirsti, kad oras būtų išvalytas nuo anglies dioksido, o mes gautume daugiau deguonies ir švaresnio oro. Taigi fotosintezė!

Heimsmarkmið 15 fjalla um,,Líf á landi“ - um að varðveita náttúruna. Það þýðir að við verðum að gróðursetja fleiri tré en við fellum, til að hreinsa koltvísýring úr andrúmsloftinu og þá fáum við meira af hreinu lofti. Það vil segja, ljóstillífun!

21
22

Ar jūs taip pat manote, kad kraujo bukas (raudonas bukas) turi žalius grūdus?

Heldur þú að blóðbeyki (rautt beyki) hafi grænkorn?

23
Fotosintezė - švarus oras

Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo:
S1: Marek Kokeš - pixabay.com
S4: Flaticon.com
S6: Adrian Pelletier - pixnio.com
S8: Hajnalka Mahler - pixabay.com
S10: Markéta Machová - pixabay.com
S12: Marc Pascual - pixabay.com
S14: Pxhere.com
S16: Ben Britten - flickr.com
S18: Stefan Nielsen
S20: Globalgoals.org
S22: Hubertus - wikimedia.org

Globalgoals.org 
Forrige side Næste side
X