Skipta um
tungumál
Play audiofilede
Fotosyntese silaannaavoq minguitsoq (Silaannarmi pilersoqarneq)
Fotosynthese - Saubere Luft!

Thomas Buhl og Vivi Mærsk

þýtt á Þýska frá Kea Kröber
3
4

Pilersinneqartarpoq, naasup seqernup qinngornera nukinngortittarmagu aamma silaannanngortillugu minguitsoq.

Fotosynthese ist ein Prozess, indem eine Pflanze Sonnenlicht zu Energie und reinem Sauerstoff umwandelt.


Play audiofile 5
6

Fotosyntese taamaallaat naasuni pilersarpoq. Seqernup qinngornera pisariaqartinneqartarmat unnuakkut taartumi fotosynteseqarneq ajorpoq.

Fotosynthese findet nur in Pflanzen statt. Weil dies Sonnenlicht braucht, findet keine Fotosynthese in der Nacht statt.


Play audiofile 7
8

Naasup sananeqaataani kingunissaarannguaqarpoq qorsuusunik. Taakkunanilu fotosyntese pilersarpoq.

In Pflanzens Zellen gibt es “Choroplasten”. Das sind die, die die Pflanze grün machen. In den Choroplasten findet die Fotosynthese statt.


Play audiofile 9
10

Naasoq imermik sorlamminiik aallaaveqartumik pigaangat (H₂O), seqernup qinngorneranik aamma silaannarmik pigaangat (CO₂) fotosyntese pilersarpoq.

Es startet damit, dass Pflanzen Wasser aus den Wurzeln (H₂O), Licht von der Sonne und Kohlendioxid (CO₂) aus der Luft aufnimmt.


Play audiofile 11
12

Silaannaq tassa Kuldioxidi naasumut pilutaanut pulasarpoq.

Kohlendioxid kommt in die Pflanze mit Hilfe von Schließzellen, welche kleine Öffnungen im Pflanzenblatt sind.


Play audiofile 13
14

Kingunissaarannguup qorsuusup seqerngup qinngorneranit silaannarmit imermiillu pinermini silaannaq ilti sukkorlu pinngortittarpai. Akuutissaq sukkoq aamma kulhydratimik taaneqartarpoq. Ilti silaannarmut siaruartittarpaa taamaalilluta anersaartorsinnaatilluta.

In den Choroplasten wird Sonnenlicht, Kohlendioxid und Wasser zu Zucker und Sauerstoff umgewandelt. Zucker wird auch Kohlenhydrat genannt. Der Sauerstoff wird in die Luft freigesetzt, welche wir als saubere Luft einatmen.


Play audiofile 15
16

Naasut silaannarmi tunioraasuummata orpippassuit “nunarsuup puai”-nik taaneqartarput.

Da es Pflanzen sind, die den Sauerstoff der Luft schaffen, werden Regenwälder auch oft als “die Lungen der Erde” bezeichnet.


Play audiofile 17
18

Pinngortitalerinermi imannak allattoqartarpoq: Kuldioxid+Imeq+Seqerngup qinngornera = ilti+Sukkoq.

In naturwissenschaftlichen Fächer kann man das auch auf diese Weise schreiben: Kohlendioxid + Wasser + Sonnenlicht = Sauerstoff + Zucker.


Play audiofile 19
20

Nunarsuarmi anguniakkat 15-iat tassaavoq “Nunami inuuneq”-pinngortitamik piujuaannartitsineq. Anguniakkap taassuma imaraa orpinnik killukkatsinniit amerlanerusunik naatitsisarnissaq, taamaalilluta kuldioxidi silaannarmiittoq salinneqassaaq silaannarpullu minguinnerulerluni. Tassa Fotosyntese!

Das Weltziel 15 handelt von dem “Leben auf dem Land” - darum die Natur zu bewahren. Das bedeutet u.a., dass wir auf mehr Bäume pflanzen sollen als sie zu fällen, sodass die Luft gereinigt wird von Kohlendioxid und wir mehr Sauerstoff und saubere Luft bekommen. Also Fotosynthese!


Play audiofile 21
22

Isumaqarpit orpik “blodbøg”-i aappalaartoq kingunissaarannguaqartoq qorsuusumik?

Glaubst du auch, dass eine Blutbuche (Rotbuche) Choroplasten hat?


Play audiofile 23
Fotosyntese silaannaavoq minguitsoq (Silaannarmi pilersoqarneq)

Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh: S1: Marek Kokeš - pixabay.com S4: Flaticon.com S6: Adrian Pelletier - pixnio.com S8: Hajnalka Mahler - pixabay.com S10: Markéta Machová - pixabay.com S12: Marc Pascual - pixabay.com S14: Pxhere.com S16: Ben Britten - flickr.com S18: Stefan Nielsen S20: Globalgoals.org S22: Hubertus - wikimedia.org
Forrige side Næste side
X