da
Aftur til leiting
Broyt
mál
mál
daLífið í hafinu- Heimsmarkmið 14
Livet i havet - Verdensmål 14
Nina Zachariassen
4
Lífið í hafinu er miklu mikilvægari fyrir mannfólkið en okkur grunar. Allir hafa not fyrir súrefni og um helmingur alls súrefnis kemur frá hafinu.
Livet i havet er langt mere vigtigt for os mennesker, end man lige skulle tro. Alle mennesker har brug for ilt, og omkring halvdelen af luftens ilt kommer fra alger i havet.
6
Margir fá líka matinn úr hafinu. Um þrír milljarðar lifa af veiðum á fiski, skeldýrum og kolkrabba.
Mange mennesker får også deres mad fra havet. Omkring tre milliarder lever af fangsten af fisk, skaldyr og blæksprutter.
8
Mengun í höfum heimsins og fljótum verður meiri og meiri. Hún kemur frá mörgum stöðum. Til dæmis iðnaði, frárennslisvatni og einkaaðilum.
Forureningen af verdens have og floder bliver større og større. Den kommer fra flere steder. For eksempel fra industri, spildevand fra landbruget og fra private.
10
Það er sérstaklega í þróunarlöndunum sem mengunin getur þýtt að það er ekki nóg af mat og drykkjarvatni. Það þýðir í versta falli að fólk verður að flytja.
Især i udviklingslande kan forurening betyde, at der ikke er mad og drikkevand nok. Det kan i værste fald betyde, at folk må flytte.
12
Í dag er um 40% af höfum heimsins íþyngt með menguninni, ofveiðum og skemmdum verustöðum sjávardýra og annarra dýra sem lifa meðfram ströndunum.
I dag er cirka 40% af verdens have belastede af forurening, overfiskning og ødelæggelse af levesteder for havdyr og andre dyr der lever langs kysterne.
14
Öll lönd hafa ábyrgð á að vernda heimshöfin. Í mörgum löndum hefur maður nú þegar sett fókusinn á t.d. plastmengun.
Alle lande har et ansvar for at beskytte verdenshavene. I mange lande har man allerede meget fokus på f.eks. plastikforurening.
16
Annað vandamál fyrir höfin er losun koltvísýrings (CO₂). Afleiðingin er að höfin verða hlýrri sem veldur miklum stormum. Hlýrra vatn með meiri koltvísýring í skaðar kóralrif og skeldýr.
Et andet stort problem for havene er også den store udledning af CO₂. Det gør havene varmere, hvilket medfører kraftige storme. Det varmere vand med større indhold af CO₂ er også skadeligt for koralrev og skaldyr.
18
Um allan heim reyna menn með ólíkum aðferðum að bjarga kóralrifunum. En að lokum hjálpar bara að minnka útstreymi koltvísýrings.
Over hele verden laves der forskellige forsøg på, hvordan man kan redde koralrevene. Men i sidste ende vil det kun for alvor hjælpe, hvis vi nedsætter udledningen af CO₂.
20
Í Danmörku erum við með margar strandlengjur. Heimsmarkmið 14 fjallar um að beina sjónum að hvað hægt sé að gera til að gæta hafanna og snúa þróuninni við fyrir 2030.
I Danmark har vi mange kyster ud til havet. Verdensmål 14 handler om at sætte fokus på, hvad vi gør for at passe på vores have og får vendt udviklingen inden 2030.
22
Hvad tænker du, vi kunne gøre for at beskytte verdenshavene?
Lífið í hafinu- Heimsmarkmið 14
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Govvá/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Fotod/ Bil/ Photo:
S1+4: Pixnio.org
S6: Pxhere.com
S8: John and Karen Hollingsworth, USFWS - pixnio.org
S10: Philippe Dubois - pexels.com
S12: Petr Kratochvil - publicdomainpictures.net
S14: Fquasie - commons.wikimedia.org
S16: Wiseoceans.com
S18: Ritiks - commons.wikimedia.org
S20: Verdensmaal.org
S22: Pixabay.com
Læs mere på:
www.verdensmaal.org/14-livet-i-havet
© 2023 atlantbib.org
X