sprog
Victoria Pedersen, Nikoline Jepsen & Wiktoria Tusinska - Vonsild Skole
I Danmark har vi mange retter, som vi tænker på som rigtig dansk mad.
,,Steikt flesk með steinseljusósu” er þjóðarréttur Danmerkur. Steikt flesk eru þunnar sneiðar af svínakjöti sem borið er fram með soðnum kartöflum og steinseljusósu.
"Stegt flæsk med persillesovs" er Danmarks nationalret. Stegt flæsk er tynde skiver svinekød, der serveres med kogte kartofler og persillesovs.
,,Medisterpølser” er pylsa sem oftast er búin til úr svínakjöti. ,,Med-ister” þýðir með fitu. Hún er oftast steikt á pönnu og er borin fram með soðnum kartöflum og brúnni sósu.
"Medisterpølse" (´med ister´ = ´med fedt´) er en pølse, der oftest er lavet af svinekød. Den steges oftest på panden og serveres med kogte kartofler og brun sovs.
,,Kjötbollur” eru búnar til úr kálfa- og svínafarsi. Maður steikir þær á pönnu og borðar soðnar kartöflur og brúna sósu með.
“Frikadeller” er lavet af blandet kalve- og svinefars. Man steger frikadeller på panden eller i ovnen og spiser kogte kartofler og brun sovs til.
,,Tartalettur” eru búnar til úr smjördeigi. Maður getur fyllt þær með ýmis konar fyllingu. Oftast eru þær borðaðar með hænsnakjöti og aspas.
“Tarteletter” laves af butterdej. Man kan fylde tarteletterne med forskelligt fyld. Oftest spiser man dem med hønsekød og asparges.
,,Hamborgarahryggur” er soðið svínakjöt. Hann er borinn fram með mismunandi tegundum af kartöflum eða káli. Á Suður- Jótlandi borðar maður oft hamborgarahrygg um áramótin með kálpylsum og grænkáli.
“Hamburgerryg” er kogt svinekød. Den serveres med forskellige typer kartofler eller kål. I Sønderjylland spiser man ofte hamburgerryg til nytår sammen med kålpølser og grønkål.
,,Sænskur pylsuréttur” inniheldur pylsur kartöflur og rjómatómatsósu. Þó svo hann heiti ,,sænskur pylsuréttir” er hann fundinn upp í Danmörku.
“Svensk pølseret” består af pølser, kartofler og en flødetomatsovs. Selvom det hedder ´svensk pølseret´ er den opfundet i Danmark.
,,Bollur í karrý” er þekktur danskur réttur. Rétturinn inniheldur hrísgrjón, soðnar kjötbollur úr svínakjöti og karrýsósu. Rétturinn hefur verið borðaður frá þriðja áratugnum.
“Boller i karry” er en kendt dansk ret. Retten består af ris, kogte kødboller af svinekød og en karrysovs. Retten er blevet spist siden 1930´erne.
,,Purusteik” er svínakjöt sem er skorið af hrygg eða hnakka svínsins. Purusteik er borin fram með soðnum eða brúnum kartöflum og brúnni sósu. Margir Danir borða purusteik um jólin. Margir elska puruna ofna á.
“Flæskesteg” er svinekød skåret af ryggen eller nakken af grisen. Flæskesteg serveres oftest med kogte kartofler, brune kartofler og brun sovs. Mange danskere spiser flæskesteg til jul. Mange elsker flæskesværet på toppen.
,,Smurbrauð” er dæmigerður danskur réttur sem oftast er boðið upp á í veislum við ýmis konar tilefni. Smurbrauð er rúgbrauð með alls konar áleggi svo sem eggjum og rækjum, roastbeef, fiskstykki, hamborgarahrygg eða lifrakæfu puntað með mismunandi grænmeti.
"Smørrebrød" er en typisk dansk ret, der oftest serveres til festlige lejligheder. Smørrebrød er rugbrød med forskellige slags pålæg såsom æg og rejer, roastbeef, fiskefilet, hamburgerryg eller leverpostej pyntet med forskelligt grønt.
,,Kalt kartöflusalat” er vinsælt á sumrin. Kartöflusalat er oft borðað með kjötbollum, pylsum og grillkjöti.
“Kold kartoffelsalat” er populær om sommeren. Kartoffelsalat spises ofte med frikadeller, pølser og grillkød.
,,Rauðar pylsur” eða pylsa er vinsæll réttur í Danmörku. Það eru margir pylsuvagnar í dönskum bæjum. Maður borðar oft tómatsósu, remolaði, sinnep, agúrku, hráan og steiktan lauk með.
"Røde pølser" og hotdogs er meget udbredt i Danmark. Der findes mange pølsevogne i de danske byer. Man spiser ofte ketchup, remoulade, sennep, syltede agurker, rå og ristede løg til.
,,Hrísgrjónagrautur” er oft borðaður í desember, nálægt jólum. Þetta er grautur sem er búinn til úr hrísgrjónum og mjólk. Maður stráir oft kanelsykri ofan á og smjörklípu.
“Risengrød” spises ofte i december måned op til jul. Det er en grød lavet på grødris og mælk. Man strøer ofte kanelsukker på og en smørklat i toppen.
Útlenskur matur er líka vinsæll í Danmörku. Uppáhaldsmatur margra danskra barna er pizza (flatbaka), borgari, tacos, sushi eða lasagne.
Udenlandsk mad er også blevet meget populært i Danmark. Mange danske børns livretter er pizza, burger, tacos, sushi eller lasagne.
Hefur þú smakkað danska rétti?
Hafið þið rétti sem líkjast þessum í þínu landi?
Hver er uppáhaldsmaturinn þinn?
Har du smagt nogle danske retter? Har I retter, som ligner i dit land? Hvad er din livret?
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh: S1: pxhere.com S4+12+20: Mogens Petersen - pixabay.com S6+8+16+18: Nillerdk - commons.wikimedia.org S10: Henrik Larsen - pixabay.com S14: Elfenbeinturm - commons.wikimedia.org S22: Thomas Angermann - flickr.com S24+26+28: Cyclonebill - flickr.com S30: Andreas Riedelmeier - pixabay.com S32: Nicole - pixabay.com