sprog
Marita Flataunet-Jensen & Johan Alexander Kristiansen
Svalbard er eitt felagsheiti fyri norskar íshavsoyggjar, sum liggja millum Noreg og Norðpólin.
Svalbard er en fellesbetegnelse for norske ishavsøyer, som ligger midt i mellom det norske fastland og Nordpolen.
Umleið 2150 fólk búgva á Svalbard. Tey flestu búgva í Longyearbyen, Barentsburg og Ny-Ålesund.
På Svalbard bor det ca. 2150 personer. De største bosetningene er Longyearbyen, Barentsburg og Ny-Ålesund.
Svalbard er ein oyggjabólkur. Longyearbyen er á oynni Spitsbergen og er fyrisitingardepil fyri oyggjabólkin.
Svalbard består av flere øyer. Longyearbyen ligger på øya Spitsbergen, og er det administrative senteret for øygruppen.
61 % av landslagnum á Svalbard er skriðjøklar. Ein jøkul er ísur, sum ikki tiðnar um summarið.
Landskapet på Svalbard består av ca. 61% isbreer. En isbre er ismasser som ikke smelter bort i sommerens løp.
Inni í jøklunum eru helli. Til ber at fara inn í tey at hyggja eftir spennandi grót- og ísskapum, sum náttúran sjálv hevur evnað til.
Inne i isbreeer finnes det grotter. Der kan man gå inn og se på spennende stein- og isformasjoner skapt av naturen selv.
Hvørt á tiðna jøklarnir á Svalbard og gerast minni í vavi. Hetta hendir, tí veðurlagið er vorðið mildari seinastu 100 árini.
Isbreene på Svalbard smelter og blir mindre for hvert år. Det skjer fordi klimaet er blitt varmere de siste 100 årene.
Tá sólin er meir enn 6° undir sjónarringinum, og tað er bølamyrkur, eitur tað polarnátt. Á Svalbard er polarnátt frá umleið 11. november til 30. januar. Hesa tíðina er vanligt, at himmalin verður upplýstur av norðlýsi.
Når sola er mer enn 6° under horisonten og det er fullstendig mørkt, kalles det for polarnatt. Det er polarnatt på Svalbard omtrent fra 11. november til 30. januar. På denne tiden er det vanlig at himmelen lyses opp av nordlys.
Ísbjørnin er friðað. Hon er av heimsins størstu ránsdjórum. Umleið 5000 ísbjarnir eru í økinum við Svalbard.
Isbjørn er en fredet dyreart, som er et av verdens største rovdyr. Det lever omtrent 5000 isbjørner i Svalbardområdet.
Tað kann fáa álvarsligar fylgjur fyri ísbjarnirnar, at ísurin á Svalbard tiðnar. Tær veiða á ísinum, og tá ísurin tiðnar, verður trupult hjá teimum at vinna sær nóg mikið av føði.
Det kan få store konsekvenser for isbjørnen at isbreene smelter på Svalbard. Isen er et viktig jaktområde for den, og mindre is gjør det vanskelig for bjørnen å skaffe seg nok mat.
Tað hevur verið námsvinna á Svalbard í meira enn 100 ár. Umframt ferðavinnu og gransking er námsvinnan týdningarmikil partur av vinnulívinum á Svalbard.
Det har vært gruvedrift på Svalbard i over hundre år. Det er en viktig del av næringslivet på Svalbard, sammen med reiseliv og forskning.
Á Svalbard ber til at sleppa á kavaskutarasafari. Hetta er ein spennandi og ferðmikil háttur at læra oyggjasamfelagið at kenna.
På Svalbard kan du dra på snøscootersafari. Det er en fin og fartsfylt måte å oppleve øysamfunnet på.
Hva ville du ha gjort hvis du skulle besøkt Svalbard?
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh: S1+12+16+24: Noel Bauza - pixabay.com S4: Comonist - commons.wikimedia.org S6: Oona Räisänen - commons.wikimedia.org S8: Bjørn Christian Tørrissen - commons.wikimedia.org S10: Niels Elgaard Larsen, commons.wikimedia.com S14: Andreas Weith, commons.wikimedia.com S18: Robynm - pixabay.com S20: Arturo de Frias Marques, commons.wikimedia.com S22: Bjørtvedt - commons.wikimedia.org S26: Xiaomingyan - commons.wikimedia.org