sprog
Tóra Bærentsen, Gabriella Dakovic, Rakel Khouri, Nicholas Simson - 5. kl. Filipskolen, Amager
Oversat til íslensku af Helga Dögg SverrisdóttirCyklens historie går tilbage til 1800-tallet, hvor Carl von Dreis fra Tyskland opfandt en sparkecykel i 1817. Den blev videreudviklet af både en skotte, en englænder og en franskmand.
Saga hjólsins er frá árinu 1800 þar sem Carl von Dreis frá Þýskalandi fann upp hjól, sem maður ýtti með fótunum, 1817. Það var síðar þróað af Skota, Englendingi og Frakka.
Den første cykel med pedaler kom til Danmark i 1869. Forhjulet var større end baghjulet og det var svært at holde balancen, så derfor fik den øgenavnet “Væltepeter”.
Fyrsta hjólið með pedölum kom til Danmerkur 1869. Framhjólið var stærra en afturhjólið og því erfitt að halda jafnvægi, því fékk það viðurnefnið ,,Veltipétur.”
I dag findes der mange forskellige typer cykler. Klassiske cykler, mountainbikes, racercykler, elcykler og ladcykler.
Í dag eru til margar gerðir af hjólum. Venjuleg hjól, fjallahjól, keppnishjól, rafhjól og hjól til flutninga.
Der er 5,7 mio. mennesker i Danmark og 4 mio. der cykler. Årligt sælges der 1,5 mio. cykler i Danmark. Danskere cykler cirka 2,3 mia. kilometer om året.
Það eru 5,7 milljónir manna í Danmörku og 4 milljónir sem hjóla. Árlega seljast 1,5 milljónir hjóla í Danmörku. Danir hjóla um það bil 2,3 milljónir kílómetra á ári.
Danmark er det 2. bedste cykelland i Europa, kun overgået af Holland. Danskerne cykler sammenlagt 2.531.799 cykelture. I gennemsnit 3,1 km pr. tur, som svarer til 71.500 gange rundt om jorden.
Danmörk er annað besta land til hjólreiða í Evrópu, bara Holland er betra. Danir hjóla í allt 2.531.799 hjólaferðir. Að meðaltali 3,1 km. í ferð sem jafngildir 71.500 sinnum í kringum jörðina.
“Alle børn cykler” er en dansk kampagne, der afholdes årligt. Den er med til at få børn til at cykle mere. Man får point, hvis en elev cykler til skole - og ekstra, hvis de cykler med cykelhjelm. De bedste kan vinde gode præmier.
,,Öll börn hjóla” er dönsk herferð sem haldin er árlega. Hún fær börn til að hjóla meira. Maður fær stig, ef nemandi hjólar í skólann- og auka, ef þau hjóla með reiðhjólahjálm. Þau bestu geta unnið góð verðlaun.
På cykel må man aldrig køre over et fodgængerfelt eller fortov, køre i modsat retning på cykelstien eller køre uden hænder på styret. Det kan give en bøde på op til 700 kr.
Á hjóli má maður aldrei hjóla yfir gangbraut eða gangstétt, hjóla í gagnstæða átt á hjólastíg eða hjóla án þess að hafa hendur á stýrinu. Sekt getur numið allt að 700 kr.
Man må aldrig køre overfor rødt, bruge håndholdt mobil eller overtræde ubetinget vigepligt. Det kan give en bøde på op til 1000 kr.
Maður má aldrei keyra á móti rauðu ljósi, nota farsíma eða brjóta gegn vikreglu. Sekt getur numið allt að 1000 kr.
Gode råd: - Brug cykelhjelm! - Ræk hånden ud, når du drejer! - Kør med lys på i mørket! - Kør aldrig over for rødt!
Góð ráð: -Notið hjólahjálm -Rétta höndina út þegar beygt er -Hjólaðu með ljós í myrkvri -Hjólið aldrei á móti rauðu ljósi
Danmark har mange kendte cykelryttere. Mest kendt er Bjarne Riis, som vandt Tour de France i 1996 og nu Jakob Fuglsang, som er blandt de bedste i verden på landevej. (+ Tour de France-vinder 2022 og 2023: Jonas Vingegaard)
Danmörk á marga þekkta hjólreiðamenn. Þekktastur er Bjarne Riis sem vann Tour de Fance 1996 og nú Jakob Fuglesang, sem var meðal þeirra bestu á þjóðvegi. (Sigurvegari Tour de France 2022 og 2023: Jonas Vingegaard)
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo:
S1:Tony Webster - commons.wikimedia.org
S4: Andreas Praefcke - commons.wikimedia.org
S6: Eric Michelat - pixabay.com
S8: WorkCycles - commons.wikimedia.org
S10: Pexels - pixabay.com
S12: Cyklistforbundet.dk
S14: Silje Bergum Kinsten - commons.wikimedia.org
S16: Howard Lake - flickr.com
S18: U.S. Air Force/ Staff Sgt. Debbie Lockhart
S20: Marco Ullrich - commons.wikimedia.org
S22: Pxhere.com