sprog
Mads Nielsen, Konrad Andreasen, Lucas Villamil og Petrea Siegel - Filipskolen, Amager
Oversat til grønlandsk af Hanne ChristensenLEGO® varð sett á stovn í 1932. Maðurin aftanfyri var timburmaðurin, Ole Kirk Christiansen, sum ikki hevði nógvan pening og búði í Billund.
1932-mi LEGO aallartippoq. Sanasup Ole Kirk Christiansen-ip ooriuteqarpallaanngitsup aallarnerpaa. Billundimi najugaqarpoq.
Tá ið kona Óla doyði, mátti hann sjálvur taka sær teimum fýra synunum. Men hann var ikki ein maður, ið gav skarvin yvir.
Olep nulia toqummat ernini sisamat kisimiilluni paarisussanngorpai. Tunniutiinnajasuunngilarli.
Synir hansara góvu honum hugskotið til at gera træ-leikur. Sonur hansara, Godtfred, hjálpti honum við at gera leikurnar.
Ernerisa isumassarsitippaat qisuit atorlugit pinngualiortoqarsinnaasoq. Erneratalu Godtfred-ip pinngualiortoq ikiorpaa.
Óli fann upp á navnið, LEGO®, sum er ein stytting fyri at spæla væl. Á latínskum merkir lego: “Eg seti saman”.
Olep LEGOp atia isumassarsiaraa. Naalisagaavorlu “Leg Godt”-imiit. Latinerisullu LEGO isumaqarluni “ikkussuivunga”.
Óli hevði ein rúgvu av træi liggjandi frá tíðini, tá ið hann arbeiddi sum timburmaður. Men tað gekk striltið við søluni.
Ole sanasutut suligallarami qisuppassuaateqarsimavoq uninngaannartunik. Tuniniagailu ingerlarpianngillat.
Í 1946 var Óli ein túr í Keypmannahavn, har hann sá eina maskinu, sum kundi gera ymsar plastikk-kubbar. Hesa keypti hann sær.
Ole 1946-rumi Københavnimut pigami maskiinaq plastik atorlugu ikkussortagaliortartoq assigiinngitsunillu ilusiliortartoq takoqqaarpaa, pisiaralugulu.
Óli doyði í 1958. Harafturat brann verkstaðurin í grund í 1960, og Godtfred misti allar træleikur og tekningar. Síðani varð alt gjørt úr plastikki.
Ole 1958-mi toquvoq. Sannavia 1960-imi ikuallappoq. Godtfredip qisunnik pinngualiorfik, titartakkallu annaavai. Kinguneratigullu suut tamarmik plastikkiinnarmik sananeqartalerput.
Í byrjanini sótu kubbarnir ikki fastir í hvørjum øðrum, men Godtfred fann uppá at seta smá rør í botnin, so at teir kundu setast saman.
Aallaqqaammut ikkussortakkat imminnut atassusersinnaanngillat. Godtfredip isumassarsiaraa ruujoreeqqat ikkussortakkat ataannut ikkullugit katitersinnaasut.
Tá ið legokubbarnir gjørdust væl umtóktir, bygdi Godtfred eina floghavn í Billund, so at handilssambond kundu koma á vitjan. Floghavnin er hin størsta í Jútlandi í dag.
Ikkussortakkat Legot tusaamaneqalermata Godtfredi Billundimi mittarfiliorpoq. Taamaasilluni niueqatigisartakkani pulaarsinnaalerniassammata. Ullumikkullu Jyllandimi mittarfiit anginersaraat.
Godtfred lat ein undirhaldsgarð upp í 1968 fyri at vísa tey nógvu nýggju legomodellini fram. Í dag eru fleiri LEGOLoND í heiminum.
1968-imi Godtfredip pinnguartarfissuaq legonik sanaarpassualik takutitassiariniarlugu ammarpaa. Taannalu LEGOLAND-imik ateqarpoq. Ullumikkullu LEGOLAND- it nunarsuarmi arlaliupput.
Ullumikkut pinngualiorfissuit annersaraat Disney. Tullersortigalugulu LEGO.
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh: S1: Vtitarchuk - pixabay.com S4: visitbillund.dk S6+8+12+16: lego.com S10: Simon Blüthenkranz - pixabay.com S14: Arne Hückelheim - commons.wikimedia.org S18: Clovis Cheminot - pixabay.com S20: Stefan Åge Nielsen S22: Rebekka Hardonk Nielsen S24: Marcino - pixabay.com S26: Andrew Martin - pixabay.com Mere om LEGO: www.lego.com