Tilbage til søgning
Skift
sprog
sprog
Jean Sibelius- finnskt tónskáld
Jean Sibelius - en finsk komponist
Martin Gunnelius & Elis Reinikainen - S:t Olofsskolan, Åbo
Oversat til dansk af S. Nielsen
4
Jean Sibelius fæddist 8. desember 1865 í Hämeenlinna. Hans rétta nafn var Christian Julius Sibelius og var kallaður Janne.
Jean Sibelius blev født den 8. december 1865 i Hämeenlinna/ Tavastehus. Hans rigtige navn var Johan Christian Julius Sibelius og blev kaldt Janne.
6
Fjölskylda Jannes voru Christian Gustaf faðir, María mamma hans og stóra systir Linda María og litli bróðir Christian. Það var töluð sænska á heimilinu en Janne lærði líka finnsku þegar hann var ungur.
Jannes familie omfattede far Christian Gustaf, mor Maria, storesøster Linda Maria og lillebror Christian. Der blev talt svensk i deres hjem, men Janne lærte stadig finsk, da han var ung.
8
Pabbi hans Christian Gustaf dó úr taugaveiki 1868. Dauði hans kom fjölskyldunni í skuld, svo þau fluttu heim til mömmu Maríu.
Faren Christian Gustaf døde af tyfus i 1868. Hans død satte familien i gæld, så familien flyttede hjem til Marias mor.
10
Fyrsta verk Jannes hét Vatnsdropar, sem hann hann samdi ungur að árum. Hann byrjaði að spila á píanó 7 ára og síðar spilaði hann á fiðlu, þegar hann var 16 ára. Hann spilaði með systkinum sínum, Janne spilaði á fiðlu, Linda á píanó og Christian á selló.
Jannes første komposition hedder Vanddråber, som han komponerede i en ung alder. Han begyndte at spille klaver som 7-årig og senere spillede han violin, da han var 16 år. Han spillede med sine søskende: Janne spillede violin, Linda spillede klaver og Christian spillede cello.
12
Janne var fyrstur til að læra lögfræði í Helsinki en síðar lærði hann um tónlist. Hann lærði líka í útlöndum um tónlist, í Berlín og Vín. Hann byrjaði að nota listamannsnafnið Jean.
Janne var den første, der læste jura i Helsinki, men begyndte senere at studere musik. Han studerede også musik i udlandet, i Berlin og Wien. Han begyndte at bruge Jean som sit kunstnernavn.
14
Jean sem snéri heim frá útlöndum kenndi til að þéna peninga. Samhliða samdi hann Kullervo- sinfóniuna.
Jean, der var vendt tilbage fra udlandet, gav undervisning, så han kunne tjene penge. Samtidig komponerede han Kullervo-symfonien.
16
Jean flutti til Helsikni árið 1940 en flutti fljótt þaðan. Hann sagði að öll tónlist dæði í honum á meðan hann bjó þar. Eftir Helsinki flutti Jean til Ainola árið 1904 með konu sinni Aino.
Jean flyttede til Helsinki i 1904, men flyttede ret hurtigt ud, fordi han sagde, at al musikken døde i ham, mens han boede der. Efter Helsinki flyttede Jean til Ainola i 1904 med sin kone Aino.
18
Fyrir sjálfstæði Finnlands samdi hann Finlandia, markmiðið var að hvetja fólkið. Eftir sjálfstæðið varð tónlist Sibelius mikilvægara fyrir Finnland. Meðan vetrarstríðið stóð yfir var honum boðið húsnæði í útlöndum en þáði það ekki.
Før Finlands selvstændighed komponerede han Finlandia. Formålet var at motivere folket. Efter uafhængigheden blev Sibelius' musik vigtigere for Finland. Under Vinterkrigen blev han tilbudt husly i udlandet, men tog ikke imod det.
20
Haldnir voru tónleikar honum til heiðurs þegar hann varð 70 ára. Jean dó úr heilablæðingu þann 20. september 1957 í Ainola. Það mættu 17 þúsund manns til að kveðja hann.
Der blev holdt en koncert for ham til ære for sin 70-års fødselsdag. Jean døde af en hjerneblødning den 20. september 1957 i Ainola, 17.000 mennesker kom for at sige farvel.
22
Mynd af honum var á 100 marka seðlinum frá 1986 þar til evran tók við. Í dag kallast hann faðir finnsku klassísu tónlistarinnar. Finnski klassíski tónlistardagurinn er 8. desember og er haldinn honum til heiðurs.
Hans billede var på 100 mark-sedlen fra 1986 og frem til euroens indførelse. I dag kaldes han den finske klassiske musiks fader. Den finske klassiske musikdag fejres den 8. december til hans ære.
24
Jean Sibelius- finnskt tónskáld
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Govvá/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Fotod/ Bil/ Photo:
S1: GuentherZ/ Littlejazzman - commons.wikimedia.org + Aileino - pixabay.com
S4: Posti- ja telelaitos - wikidata.org
S6: Sibelius - 1876 - wikipedia.org
S8: asiakas.kotisivukone.com
S10: Sibelius.fi/kuvituskuvat/Trio.gif - 1880s Public Domain
S12: Jean Sibelius - 1913 - commons.wikimedia.org
S14: SDJsymfoni.dk - CC
S16: Jean Sibelius - 1890 - picryl.com
S18: Tuomo Lindfors - flickr.com
S20: J. Ilmonen - 1957 - commons.wikimedia.org
S22: Suomen Pankki - commons.wikimedia.org
S24: © 1971markus - commons.wikimedia.org
© 2023 atlantbib.org
X