Tillbaka till sökning
Skift
språk
språk
Åarjel-saemiej skuvle - sydsamernes skole
Åarjel-saemiej skuvle – “skóli Suður-Sama”
5.- 7. kl Åarjel-saemiej skuvlesne
Översatt till íslensku av Svanhvít Hreinsdóttir
4
Åarjel-saemiej skuvle er samískur skóli í Snåsa, sem er í miðjum Noregi.
6
Åarjel-saemiej skuvle er en lille skole. I efteråret 2019 var der 17 elever på skolen. 1.-4. klasse er i samme klasseværelse og 5.-7. klasse er i et andet klasseværelse.
Åarjel-saemiej skuvle er lítill skóli. Haustið 2019 eru 17 nemendur í skólanum. 1.-4. bekkur er í sömu kennslustofu og 5.-7. bekkur er í annarri kennslustofu.
8
Eleverne kommer fra forskellige steder i Norge og nogle også fra Sverige. Derfor bor nogle elever på en kostafdeling, mens de går på skolen. Kostafdelingen er som et hjem for børnene. Der har de sit eget værelse og får mad og omsorg.
Nemendurnir koma frá mismunandi stöðum í Noregi og sumir líka frá Svíþjóð. Þessvegna búa sum börnin á heimavist meðan þau eru í skólanum. Heimavistin er eins og heimili fyrir börnin. Þau hafa hvert sitt herbergi og þar fá þau mat og umhyggju.
10
I 1961 blev det besluttet, at der skulle åbne en samisk skole i Snåsa. Kostafdelingen stod færdig i 1968. De første år havde man klasseværelse på Vinje Skole.
Árið 1961 var ákveðið að stofna samískan skóla í Snåsa. Heimavistin var tilbúin 1968. Fyrstu árin notuðu þau kennslustofur í Vinje skóla.
12
Den 2. december 1977 stod Åarjel-saemiej skuvle færdig, og vi (samerne) fik vores egen skolen. Siden er både skolen og kostafdelingen blevet udbygget.
2. desember 1977 var Åarjel-saemiej skuvle tilbúin og við fengum okkar eiginn skóla. Síðan þá hefur bæði skólinn og heimavistin verið stækkuð.
14
Ella Holm Bull var den første skoleleder på Åarjel-samiej skuvle. Ella arbejdede med sydsamisk sprog hele sit liv, og hun skrev mange skolebøger og sange. I 1989-1993 var hun valgt ind i Samertinget.
Ella Holm Bull var fyrsti skólastjórinn í Åarjel-saemiej skuvle. Ella vann með suður- samiska tungumálið allt sitt líf og hún skrifaði margar kennslubækur og söngva. Árin 1989-1993 sat hún á Samaþinginu.
16
Udover de almindelige fag som matematik, idræt, norsk og engelsk, har vi sydsamisk som første- eller andetsprog. Nogle elever har også nordsamisk. Vores lærere taler både samisk og norsk. ´Duetie´ er samisk håndværk.
Til viðbótar við hefðbundnar kennslugreinar eins og stærðfræði, leikfimi, norsku og ensku höfum við suður-samísku sem fyrsta eða annað tungumál. Sumir nemendur læra líka norður-samisku. Kennararnir okkar tala bæði samísku og norsku. “Duedtie” er samiskt handverk.
18
Åariel-saemiej skuvle tilbyder også fjernundervisning i samisk til elever, som går på andre skoler. Disse elever kommer på skolen, når vi har besøgsuger.
Åarjel-saemiej skuvle er með fjarkennslu í samísku fyrir nemendur sem eru í öðrum skólum. Þessir nemendur koma í skólann þegar við erum með heimsóknarvikur.
20
Hvert år har vi fire besøgsuger; to før jul og to efter jul. Der har vi temauger om f.eks. forårsflytning af rener, samisk sløjd, eventyr og avisuge.
Á hverju ári höfum við fjórar heimsóknarvikur, tvær fyrir jól og tvær eftir jól. Þá höfum við mismunandi þemu til dæmis, vorflutningar hreindýra, samísk smíði, ævintýri og dagblaðavika.
22
Næsten hver dag spiser vi frokost på kostafdelingen. Der får vi fisk, pandekager, pasta, renkød og meget andet.
Næstum því á hverjum degi borðum við hádegismat á heimavistinni. Þar er boðið upp á fisk, pönnukökur, pasta, hreindýrakjöt og margt annað.
24
Om efteråret tager vi på tur til renindhegningerne, når der er renslagtning. Eleverne er med og hjælper til med at skaffe renkød til skolen.
Á haustin förum við á mismunandi hreindýrasvæði þegar það er hreindýraslátrun. Nemendur eru með og hjálpa til við að fá hreindýrakjöt fyrir skólann.
26
Hvert år plejer vi at have en hel maddag. Der laver vi samisk mad eller international mad. Så inviterer vi forældre og søskende på middag.
Á hverju ári höfum við matardag. Þá gerum við samískan mat eða alþjóðlegan mat. Þá bjóðum við foreldrum og systkinum í mat.
28
Hver andet efterår tager vi til Røros til den samiske kulturfestival ´Raasten Rasteh´. Der kan vi vælge mellem forskellige workshops; håndværk, sport, sproglege, musik med mere.
Annað hvert haust förum við til Røros á samísku menningarhátíðina Raasten Rastah. Þar getum við valið okkur mismunandi vinnustofur eins og handverk, íþróttir, tungumálaleiki, tónlist og margt fleira.
30
I skolens kælder ligger den samiske børnehave, som hedder ´Suaja maanagïerte´. Skolen og børnehaven laver forskellige ting sammen. Vi tager for eksempel på tur, fejrer samernes nationaldag osv.
Á neðri hæð skólans er samíski leikskólinn sem heitir Suaja maanagïerte. Skólinn og leikskólinn gera margt saman. Við förum t.d. saman í ferðir, höldum upp á samíska þjóðhátíðardaginn o.s.f.
32
I 2018 havde Åarjel-saemiej skuvle et stort jubilæum, da skolen blev 50 år. Der kom både gamle elever, lærere og andre gæster. Det var en stor fest med koncert, udstilling, god mad og meget andet.
Árið 2018 hélt Åarjel-saemiej skuvle mikla hátíð þegar skólinn varð 50. ára. Þá komu gamlir nemendur, kennarar og aðrir gestir. Þetta var mikil veisla með tónleikum, sýningum, góðum mat og einnig margt fleira.
34
Mannstu haða tungumál við lærum í skólanum?
Åarjel-saemiej skuvle - sydsamernes skole
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo::
S1-34: Åarjel-saemiej skuvle
S12: Jens Søraa
© 2019 atlantbib.org
X