Skift
språk
Roginis šuo – Grenlandijos šuo
Gealhkabïenje – Kruanalaanten-bïenje

Hanne Christensen

Översatt till sydsamiska av Anita Dunfjeld Aagård
3
4

Roginiai šunys aptinkami tik Šiaurės Grenlandijoje – į šiaurę nuo poliarinio rato. Nuo Sisimiuto iki Siorapaluko šiauriausioje Grenlandijos dalyje ir Rytų Grenlandijoje.

Gealhkabïenje barre Kruanalaantesne gååvnese – Polargievlien noerhtelen. Sisimiuten raejeste bæjjese Siorapalukese noerhtelisnie Kruanalaantesne jïh Luvlie-kruanalaantesne.

5
6

Grenlandijos šuo yra giminingas čiau čiau šunims ir Sibiro haskiams.

Kruanalaanten-bïenje fuelhkine Chow Chow-bïenjine jïh Sibirijen Husky’ine.

7
8

Šiaurinėje Grenlandijos dalyje jūra užšąla iki ledo. Senovėje žmonės medžiodami ar keliaudami per ledą naudodavo šunų roges.

Noerhtelisnie Kruanalaantesne mearoe galma. Dejpeli bïenje-gealhkine vöölkin gosse edtjin vijredh jallh jïengen rastah vuelkedh.

9
10

Šuniukas pradeda valgyti, kai jam sukanka 3-4 savaites. Didelis 4 mėnesių šuniukas suėda tiek pat, kiek suaugęs šuo. Šunys daugiausia valgo ruonius ir žuvis.

Skoerhtje aalka beapmoem bårredh gosse medtie 3-4 våhkoen båeries. Skoerhtje mij 4 askh seamma jïjnjem bårra goh stoerre bïenje. Jeenemes nåerviem jïh gueliem burrieh.

11
12

Šunys gyvena net iki 20 metų. Jie yra dideli ir gali sverti nuo 25 iki 45 kg.

Bïenjh maehtieh 20 jaepien båeries sjïdtedh. Dah leah stoerre jïh 25-45 tjahtah vïekesjieh.

13
14

Vyresni nei 6 mėnesių šunys turi būti pririšti ir turėti šuns vietą. Turite būti vyresni nei 16 metų, kad galėtumėte gauti vietą šuniui.

Bïenjh mah 6 askh tjuerieh vïedteldahkesne årrodh jïh bïenjesijjiem utnedh. Tjuara bijjelen 16 jaepien båeries årrodh aktem bïenjesijjiem åadtjodh.

15
16

Didelis 5-6 mėnesių šuniukas bėga šunų kinkinyje. Kai jam sukanka 1 metai, gali dalyvauti traukime.

Skoerhtje mij lea 5-6 askh bïenje-raajroem dåerede. Gosse akten jaepien båeries maahta giesedh.

17
18

Šunų rogių traukime gali dalyvauti vienas arba daugiau šunų. Tačiau kai vaikas nori išmokti važiuoti šunų rogėmis, įprastai jas traukia tik vienas šuo.

Akte jallh gellie bïenjh maehtieh bïenjegealhkam giesedh. Men gosse maana sæjhta lïeredh bïenjegealhkine vuejedh, bööremes aktine bïenjine.

19
20

Jei neturite mažų šuniukų, labai sunku su jais žaisti, kai šalia yra mama ir juos saugo.

Jis ij leah jïjtsh smaave skoerhtjh maahta geerve årrodh dejgujmie stååkedidh juktie ietnemes dejtie vaarjele.

21
22

Prie didelių šunų negalima prieiti, nes jie gali pulti žmones, kad apsisaugotų.

Ij edtjh stoerre bïenjide geatskanidh juktie dah maehtieh almetjidie låevtedh juktie jïjtjemse vaarjelidh.

23
24

Maždaug pusė šunų priklauso medžiotojams. Kita pusė priklauso žmonėms, kurie juos laiko kaip pomėgį.

Vijrijh medtie bieliem bïenjijste utnieh. Mubpie bieliem bïenjijste almetjh eejehtallemisnie nuhtjieh.

25
26

Pietinėje Grenlandijos dalyje yra normalu namuose laikyti kitų veislių šunys.

Åarjemes Kruanalaantesne sïejhme jeatjah bïenje-naelieh utnedh.

27
28

Ar matėte kinkinį šunį? Ar važiavai šunų kinkiniais?

Datne gealhkabïenjem vuajneme? Datne gealhkabïenjine vuajeme?

29
Roginis šuo – Grenlandijos šuo

Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh: S1: Hanne Christensen S4: CIA World Fact Book - commons.wikimedia.org S6+12: Greenland Travel - flickr.com S8: af.mil S10+20: Chmee2/Valtameri - commons.wikimedia.org S14+28: Kim Hansen - commons.wikimedia.org S16: Thomas Ritter - pixabay.com S18: Clker-Free-Vector-Images - pixabay.com S22: Taken- pixabay.com S24: Naalakkersuisut S26: Pxhere.com
Forrige side Næste side
X