Broyt
mál
Play audiofileda
Bergen - Norgemi illoqarfiit annerit tulliat
Bergen - Norges andenstørste by

Embla Marie Eide Onarheim - Kleppestø barneskole

Týtt: Nina Zachariassen
3
4

Bergen taaneqartarpoq illoqarfik qaqqat arfineq marluk akornanniittoq. Illoqarfik kitaani inissisimavoq, Norgemilu illoqarfiit anginerit tulleralugu. Bergen qaqqanik kangerlunnillu ungalusimavoq. 280000-nik innutaqarpoq.

Bergen kaldes byen mellem de syv fjelde. Byen ligger på Vestlandet og er den andenstørste by i Norge. Bergen er omgivet af en fjord og høje fjelde. Her bor over 280.000 mennesker.


Play audiofile 5
6

Kunngit Olavit pingajuata oqaluttuatoqqat malillugit ukioq 1070-mi tunngavilersimavaa. Illoqarfik 2020-mi ukiunik 950-ngortorsiorpoq. 1217-1314 Norgemi illoqarfinni pingaarnersaasimavoq.

Kong Olav Kyrre grundlagde ifølge sagaerne Bergen i 1070. Byen har 950 års jubilæum i 2020. Byen var Norges hovedstad i 1217-1314.


Play audiofile 7
8

Ukiuni akullerni tyskit Hanseaterit Bryggen sanasimavaat. Tassanngaaniit nunarsuup sinneranut niuerneq ingerlanneqarsimavoq. Bryggen 1979-mili UNESCOp nunarsuarmioqatigiinnut kingornussassaannut ilanngunneqarsimavoq.

Folk fra de tyske hansestæder byggede Bryggen i Bergen i middelalderen. Herfra handlede de med hele verden. Bryggen har siden 1979 været på UNESCOs verdensarvsliste.


Play audiofile 9
10

Bergenip illoqarfittut ilisarnaataa pingasunik napasuliartaqarpoq. Illussaarsuartaata qaqqat arfineq marlut nalunaarpai. Appaluttumik sungaartumillu qalipaateqarpoq.

Bergens våbenskjold er en borg med tre tårne. Borgen står på syv fjelde. Farverne på våbenskjoldet er rød og gul.


Play audiofile 11
12

Bergenimi qaqqat portunersaat ateqarpoq Ulriken. 643m portutigaaq. Qaqqaq alla takornarissat nuannarilluagaat tassaavoq Fløyen. Qummukartaammut ilaallutit qaavanukarsinnaavutit, tappikanngaaniillu illoqarfik qulaaniit isigisinnaavat.

Det højeste fjeld i Bergen hedder Ulriken. Ulriken ligger 643 moh. Et andet fjeld, som er populært blandt turister, er Fløyen. Ved hjælp af Fløibanen kan du komme op på toppen og se den fantastiske udsigt over byen.


Play audiofile 13
14

Oqaluttuarineqartarpoq Bergenip arnaqquasssaavi Fløyenimi naapeqatigiittarsimasut. Tappavani pinnguartarfeqarpoq, silami filmertarfeqarpoq, kaffisorniartarfeqarpoq torulliillu orpippassuaqarlutik. 400m qatsitsigisumi.

Det siges at Bergens hekse samles på Fløyen. På toppen er der både legeplads, ude-biograf og en magisk troldeskov - alt sammen 400 moh.


Play audiofile 15
16

Ludvig Holdberg atuakkiortuusimavoq. Bergenimi inunngorsimavoq, Lille Øvregatemilu latinerisut atualersimalluni. Quianartulerisarnermik ilisarisimaneqarpoq. Allataani ilisarisimaneqarnerit ilagivaat Jeppe qaqqarmiu aamma Erasmus Montanus.

Ludvig Holberg var en dansk/norsk forfatter. Han blev født i Bergen og var elev på Latinskolen i Lille Øvregade. Han er kendt for satire og komedier. Blandt de mest kendte teaterstykker, han skrev, er “Jeppe på Bjerget” og “Erasmus Montanus”.


Play audiofile 17
18

Bergen nunarsuarmi illoqarfinni sialleraujunnerpaatut ilisimaneqarpoq. Bergenimiut siallerajunnera tulluusimaarutigisarpaat, taamaakkaluartoq aamma silagittarpoq. Bergenimiut tamarmik umiatsiaqarlutillu sialussiuteqarlutillu gummeqarput.

Bergen er kendt for at være en af verdens mest regnfulde byer. Bergensere er stolte af deres “regnby”, men det kan også være vældig fint vejr. Alle i Bergen ejer både paraply og gummistøvler.


Play audiofile 19
20

Bergenimi masannerpaat tassaasimassaaq Akvariet (aalisagaasivik) Taanna ammarneqarpoq 1960-mi. Tassaniipput aalisakkat, isarukitsut kuukkoorissallu. Masannerpaamik kuninneqassaguit  puisaananik ullut tamaasa takutitsisunik kuninneqarsinnaavutit.

Det vådeste sted i Bergen er nok akvariet. Akvariet i Bergen åbnede i 1960. Her findes både fisk, pingviner og krokodiller. Byens vådeste kys får du af søløverne, som har et show hver dag.


Play audiofile 21
22

Brann tassaapput Bergenimi  arsaattartoqatigiit. Taanna 1908-mi allartinneqarpoq. 2007-mi guultinnaqqipput aatsaat 1963-p kingorna.

Brann er Bergens fodboldhold. Sportsklubben Brann blev startet i 1908. I 2007 vandt Brann guld for første gang siden 1963.


Play audiofile 23
24

Bergenimiut sukkasuumik oqalorujussuartarnermikkullu ilisarisimaneqarput. Oqaaserpassuit immikkuullarissut arlaqaramik.

Bergensere er kendte for at snakke hurtigt og meget. Mange ord er helt specielle for Bergen. Her tager vi “badiken” (badebukser) på, hvis vi skal bade. Vi bliver sure, hvis nogen ikke "beliter sig" (giver sig i lege). Og vi kaster chefen i "chefspanden" (skraldespanden). Vi ler, når nogen siger noget "tidi" (morsomt).


Play audiofile 25
26

Illoqarfinni suna nuannarineruiuk? Tassani najugaqarluni qanoq ippa?

Hvad kan du bedst lide ved din hjemby? Hvordan er vejret, hvor du bor?


Play audiofile 27
Bergen - Norgemi illoqarfiit annerit tulliat

Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Govvá/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Fotod/ Photo:
S1: Carlos Perez - flickr.com
S4: Harmmishhk - flickr.com
S6: Snorre Sturluson: Heimskringla, J.M. Stenersen & Co, 1899
S8: Michelle Maria - pixabay.com 
S10: Silje L. Bakke - commons.wikimedia.org
S12: Nina Aldin Thune - commons.wikimedia.org
S14: Abbilder - flickr.com
S16: Wolfmann - commons.wikimedia.org
S18: Florette Hill - commons.wikimedia.org
S20: Kjell Førde - commons.wikimedia.org
S22: BRANN + Enrique Cornejo - commons.wikimedia.org
S24: Kathleen Bergmann - pixabay.com
S26: Pexels.com
Forrige side Næste side
X