Broyt
mál
Niviarsiaraq Egtvedimeersoq - Niviarsiaraq danskit ukiut bronzemik sakkoqarfiit nalaanneersoq
Egtvedgentan - ein donsk genta frá bronsuøldini

Mette Hansen

Týtt: Asta Wolles
3
4

Niviarsiaraq Egtvedimioq inuusimavoq ukiut bronzemik sakkoqarfiit nalaanni. Piffissami ujaraannarnik sakkoqarnerup kiisalu saviminernik sakkoqarnerup nalaani. Danmarkimi Ukiut bronzemik sakkoqarfiit nalaat pivoq ukioq 1700-500 kristusip inunngornera sioqqullugu.

Egtvedgentan livdi í bronsuøldini, sum er tíðarskeiðið millum steinøld og jarnøld. Í Danmark var bronsuøld frá 1700-500 f.Kr.

5
6

1921-mi naasorissaasoq Peter Platz nunaammini portunersap sinneri piiartillugu orpiup timitaa nutaanngitsoq nassaarisimavaa.

Í 1921 fekst bóndin Peter Platz við at beina ein heyggj burtur á bønum hjá sær. Tá fann hann ein gamlan viðarbul.

7
8

Peter Platzip Katersugaasivissuaq Københavnimiittoq saaffigisimavaa. Qangarnisarsiuup nassaarfik misissorsimavaa. Illerfik imailu Katersuugaasivissuarmut nassiunneqarsimapput, Niviarsiaraq Egtvedimioq ullumikkut takuneqarsinnaavoq.

Peter Platz setti seg í samband við tjóðarsavnið í Keypmannahavn. Ein fornfrøðingur kom á staðið at kanna lutin.Kistan og tað, sum var í henni, varð sent á tjóðarsavnið, har fólk kunnu fara at síggja Egtvedgentuna.

9
10

Orpiup timitaa paasisimavaat illerfiusoq. Illerfik nersussuup amianik qallerneqarsimavoq. Aamma niviarsiaqqap nujai atisaalu takuneqarsinnaallutik. Kigutaasigut takuneqarsinnaasimavoq Niviarsiaraq Egtvedimeersoq 17 missaanik ukioqarluni toqusimasoq.

Tað vísti seg, at viðarbulurin var ein kista. Hon var klødd við neytaskinni, og hár og klæði hjá eini gentu kundu enn síggjast. Á tonnunum sást, at Egtvedgentan var um 17 ára gomul, tá hon doyði.

11
12

Niviarsiaraq Egtvedimeersoq naatsumik kajortumik tujuuloqarsimavoq kiisalu atequtaasaqarsimalluni qilerut qipisuliamik sanaajusumik. Tamarmik uumasut meqquinik sanaajusunik.

Egtvedgentan var ílatin eina stutta, brúna blusu og eitt skjúrt, sum var úr eini rúgvu av tvinnaðum træðrum. Alt var gjørt burtur úr ull.

13
14

Naamigut ikaartitikkamik  uumasullu meqquinik sanaamik qitequteqarsimavoq. Qitequtillu saavani ammalortumik bronzeusumik peqarluni qanga seqinertut qinngornerissaartigisimagaluarluni.

Hon hevði eitt vovið ullbelti um miðjuna við eini bronsuskivu, sum einaferð hevði glampað sum sólin.

15
16

Niviarsiaqqap Egtvedimiup nujaasa atisaasalu saniatigut iverutinik tajanillu bronzemik sanaanik illerfimmiittoqarsimavoq. Aammalu imigassaq, røllike naasuinillu amiakkunik peqarsimalluni.

Umframt klæðini og hárið hjá Egtvedgentuni var eisini ein oyraringur og armbond úr bronsu í kistuni. Ein rølikur og leivdir av einum drykki vóru eisini í kistuni.

17
18

Niviarsiaraq Egtvedimiumik taaneqartarsimavoq ilivia qattunersamiittoq Jyllandimi illoqarfimmi Egtvedimiimmat.1980-ikkunni assaaviusimasumi qattunersaq suliarineqaqqissimavoq.

Gentan verður kallað Egtvedgentan, tí gravheyggurin, har hon var funnin, var við býin Egtved í Jútlandi. Í 1980 varð ein nýggjur heyggur bygdur í Egtved á tí staðnum, har gravheyggurin hevði verið.

19
20

Qattunersap eqqaani saqqummersitsiveqarpoq Niviarsiaqqap Egtvedimiup oqaluttuassartaanik kiisalu atisaasa illerfiullu assileqqinnerinik takutitsivimmik.

Ein lítil framsýning er at finna við síðuna av heygnum. Har verður greitt frá, um hvussu gentan varð funnin. Eisini ber til at síggja eitt kopi av klæðunum hjá henni eins og av kistuni úr eikiviði.

21
22

Ukiut tamaasa qaammat Majimi niviarsiaraq Egtvedimioq ulloqartinneqartarpoq. Illoqarfimmi Egtvedimi eqqaaniarneqartarpoq kiisalu oqaluttuarisaanermut tunngasunik assigiinngitsunik sammisassaqartitsisoqartarluni.

Hvørt ár í mai er ein dagur í Egtved, har tey minnast gentuna. Fleiri søgulig tiltøk eru á skránni hendan dagin.

23
24

Niviarsiaraq Egtvedimioq qanoq ilisimasaqarfigitigaajuk?

Niviarsiaraq Egtvedimeersoq - Niviarsiaraq danskit ukiut bronzemik sakkoqarfiit nalaanneersoq

Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh: S1+4+22: Mette Hansen S6+18+20: Einsamer Schütze - commons.wikimedia.org S8: Nationalmuseet - 1921 - commons.wikimedia.org S10: Commons.wikimedia.org S12+16: Roberto Fortuna & Kira Ursem, Nationalmuseet - commons.wikimedia.org S14:©Karin Frei - natmus.dk S24: John Lee/ Nationalmuseet - commons.wikimedia.org
Forrige side Næste side
X