is
Bååstede ohtsedh
Tjaeledh
gïele
gïele
isklHefðbundinn danskur matur
Qallunaat nerisassaataat
Victoria Pedersen, Nikoline Jepsen & Wiktoria Tusinska - Vonsild Skole
Jarkoestamme Magdalene Abelsen
4
Danmarkimi arlalinnik nerisassaateqarpugut, taakkulu nerisassat qallunaat nerisarisartagavissuisut isigisarpagut.
6
,,Steikt flesk með steinseljusósu” er þjóðarréttur Danmerkur. Steikt flesk eru þunnar sneiðar af svínakjöti sem borið er fram með soðnum kartöflum og steinseljusósu.
“Puulukimineq siataq persillemik miseqqerlugu” tassa Danmarkimi inuiaat nerisartagaat. Puulukimineq saattunnguanngorlugu sianneqartarpoq. Naatsiianik uutanik, persillemillu miseqqerlugu sassaalliutigineqartarpoq.
8
,,Medisterpølser” er pylsa sem oftast er búin til úr svínakjöti. ,,Med-ister” þýðir með fitu. Hún er oftast steikt á pönnu og er borin fram með soðnum kartöflum og brúnni sósu.
“Medisterpølse” tassaavoq pølse, amerlanertigut puulukiminermik neqitalerlugu igaajusartoq. “Med-ister” isumaqarpoq orsulik. Amerlanertigut siallugu iganeqartarpoq. Naatsiialerlugu kajortumillu miseqqerlugu nerineqartarpoq.
10
,,Kjötbollur” eru búnar til úr kálfa- og svínafarsi. Maður steikir þær á pönnu og borðar soðnar kartöflur og brúna sósu með.
“Frikadiilit” nersuteeqqamik puulukiminermillu neqitaqartinneqartarput. Frikadiilit siatsivikkut kissarsuutikkulluunniit sianneqartarput. Naatsiialerlugit miseqqamik kajortulerlugit nerineqartarput.
12
,,Tartalettur” eru búnar til úr smjördeigi. Maður getur fyllt þær með ýmis konar fyllingu. Oftast eru þær borðaðar með hænsnakjöti og aspas.
“Tarteletter” butterdejimik punneqangaatsiartumik iffiugaavoq. Tartelettit assigiinngitsunik immerneqartarput. Amerlanertigut kukkukuup neqaanik aspergersinillu akoqartinneqartarput.
14
,,Hamborgarahryggur” er soðið svínakjöt. Hann er borinn fram með mismunandi tegundum af kartöflum eða káli. Á Suður- Jótlandi borðar maður oft hamborgarahrygg um áramótin með kálpylsum og grænkáli.
“Hamburgerryg” puulukimineq uutaavoq. Naatsiianik assigiinngitsunik qungulermillu akullugit sassaalliutigineqartarput. Jyllandip kujataani ukiortaarsiortillutik hamburgerrygimik, pølsenik grønkålinillu nerisarput.
16
,,Sænskur pylsuréttur” inniheldur pylsur kartöflur og rjómatómatsósu. Þó svo hann heiti ,,sænskur pylsuréttir” er hann fundinn upp í Danmörku.
“Svensk pølseret” pølsenik, naatsiianik tomaatimillu flødelikkamik miseqqiamik igaajusarput. “Svensk pølseret”-imik taaneqartaraluit Danmarkimi iganeqaqqaartalersimapput.
18
,,Bollur í karrý” er þekktur danskur réttur. Rétturinn inniheldur hrísgrjón, soðnar kjötbollur úr svínakjöti og karrýsósu. Rétturinn hefur verið borðaður frá þriðja áratugnum.
“Boller i karry” qallunaat nerisassiaat tusaamaneqartuupput. Nerisassiaq qaqorteqqasunik, neqinik ammalorsikkanik karrymillu miseqqikkamik akoorlugit igaajupput. 1930-ikkunnili nerisassiaq taanna iganeqartalerpoq.
20
,,Purusteik” er svínakjöt sem er skorið af hrygg eða hnakka svínsins. Purusteik er borin fram með soðnum eða brúnum kartöflum og brúnni sósu. Margir Danir borða purusteik um jólin. Margir elska puruna ofna á.
“Flæskesteg” imaluunniit “Qaqqulaaq” puulukip qatigaata pukusuataluunniit neqitaraa. Qaqqulaaq naatsiianik uutanik miseqqamillu kajortumik akullugu sassaalliutigineqartarpoq. Qallunaarpassuit qaqqulaaq juullimi nerisarpaat. Amerlasuut qaqqulaap sikattortaa mamarisaqaat.
22
,,Smurbrauð” er dæmigerður danskur réttur sem oftast er boðið upp á í veislum við ýmis konar tilefni. Smurbrauð er rúgbrauð með alls konar áleggi svo sem eggjum og rækjum, roastbeef, fiskstykki, hamborgarahrygg eða lifrakæfu puntað með mismunandi grænmeti.
“Iffiat tanitat” qallunaat nerisannaaraat. Nalliuttorsiortuni nerineqartuaannangajapput. “Iffiat tanitat” assigiinngitsunik qallersuuserlugit nerineqartarput, soorlu ukuninnga: manniit, raajat, nersussuup neqaa, aalisagaq siataq, hamburgerrygi imaluunniit tiguaraq naatitanik kusassagaq.
24
,,Kalt kartöflusalat” er vinsælt á sumrin. Kartöflusalat er oft borðað með kjötbollum, pylsum og grillkjöti.
“Naatsianik salaati nillertoq” aasami nerilluarneqartarpoq. Naatsiianik salaati nillertoq frikadiililerlugu, pølselerlugu siatanilluunniit neqilerlugu nerineqarnerusarpoq.
26
,,Rauðar pylsur” eða pylsa er vinsæll réttur í Danmörku. Það eru margir pylsuvagnar í dönskum bæjum. Maður borðar oft tómatsósu, remolaði, sinnep, agúrku, hráan og steiktan lauk með.
“Pølsit aappalaartut” hotdogsillu Danmarkimi nerineqartorujussuusarput. Qallunaat illoqarfiini pølsevognit amerlasuut takussaasarput. Pølsit ketchuppimik, remoulademik, siinuppimik, agurkinik simersianik, uanitsunik aapasunik siatanilluunniit akuneqartarput.
28
,,Hrísgrjónagrautur” er oft borðaður í desember, nálægt jólum. Þetta er grautur sem er búinn til úr hrísgrjónum og mjólk. Maður stráir oft kanelsykri ofan á og smjörklípu.
“Qaqorteqqasunik kinertuliat” decemberip qaammataani juulleriartorneranut nerineqarnerusarput. Kinertuliat qaqorteqqasunik immummillu akullugit igaajusarput. Kaniilinik sukkutalinnik nakkalataarlugit qaavanilu punniminermik akullugit nerineqatarput.
30
Útlenskur matur er líka vinsæll í Danmörku. Uppáhaldsmatur margra danskra barna er pizza (flatbaka), borgari, tacos, sushi eða lasagne.
Nerisassat nunanit allaneersut Danmarkimi soqutigineqartorujussuupput. Qallunaat meeraat amerlasuut pizza, burgeri, tacosi, sushi, lagsagneluunniit mamarinerpaasarivaat.
32
Hefur þú smakkað danska rétti?
Hafið þið rétti sem líkjast þessum í þínu landi?
Hver er uppáhaldsmaturinn þinn?
Qallunaat nerisassaataat illit misilereerpigit? Ilissi nunassinni taakkununnga assingusunik nerisarpisi? illit suna nerisassani mamarinerpaaviuk?
Hefðbundinn danskur matur
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh: S1: pxhere.com S4+12+20: Mogens Petersen - pixabay.com S6+8+16+18: Nillerdk - commons.wikimedia.org S10: Henrik Larsen - pixabay.com S14: Elfenbeinturm - commons.wikimedia.org S22: Thomas Angermann - flickr.com S24+26+28: Cyclonebill - flickr.com S30: Andreas Riedelmeier - pixabay.com S32: Nicole - pixabay.com
© 2017 atlantbib.org
X