gïele
Marita Flataunet-Jensen & Johan Alexander Kristiansen
Svalbard-i Norge-p qeqertaasa taaguutigaat. Qeqertat Norge-p sikuiuitsullu akornanniipput.
Svalbard er en fellesbetegnelse for norske ishavsøyer, som ligger midt i mellom det norske fastland og Nordpolen.
Svalbard-imi inuit 2150-it missaanni inoqarpoq. Longyearbyen aamma Barentsburg Ny-Ålesund-inilu inoqarnerpaajupput.
På Svalbard bor det ca. 2150 personer. De største bosetningene er Longyearbyen, Barentsburg og Ny-Ålesund.
Svalbard qeqertarpaaluupput. Longyearbyen Spitsbergen-ip qeqertaaniippoq, taannaavorlu qeqertat qullersaqarfiata inissisimaffia.
Svalbard består av flere øyer. Longyearbyen ligger på øya Spitsbergen, og er det administrative senteret for øygruppen.
Landskapet på Svalbard består av ca. 61% isbreer. En isbre er ismasser som ikke smelter bort i sommerens løp.
Sermip iluani qangattaqartarpoq. Taakkununnga pulalluni ujaqqat sermillu sermimi ilusiliaat soqutiginartut alakkarneqarsinnaapput.
Inne i isbreeer finnes det grotter. Der kan man gå inn og se på spennende stein- og isformasjoner skapt av naturen selv.
Svalbard-imi sermeq aakkiartorpoq, ukiullu tamaasa milliartorluni. Tassa ukiuni 100-ni kingullerni silaannaq kissatsikkiartorami.
Isbreene på Svalbard smelter og blir mindre for hvert år. Det skjer fordi klimaet er blitt varmere de siste 100 årene.
Seqineq 6grad-imik killingusaap ataaniileraangat taartuinnaallunilu taaneqartarpoq kaperlattoq. Novemberip 11-aniit januarip 30-anut Svalbard kaperlattarpoq. Kaperlakkaangat nalinginnaasarpoq qilak arsarnernit qaammartinneqartarnera.
Når sola er mer enn 6° under horisonten og det er fullstendig mørkt, kalles det for polarnatt. Det er polarnatt på Svalbard omtrent fra 11. november til 30. januar. På denne tiden er det vanlig at himmelen lyses opp av nordlys.
Nannut eqqissisitaapput, uumasuni qaasuttuni annersaapput. Nannut 5000-it missaanni Svalbard-ip eqqaaniipput.
Isbjørn er en fredet dyreart, som er et av verdens største rovdyr. Det lever omtrent 5000 isbjørner i Svalbardområdet.
Svalbard-imi sermip aakkiartornera nannunut sunniuteqarnerlussinnaavoq. Siku piniarfigisarmassuk sikueruppat nerisassarsiorfissaaleqilissagamik.
Det kan få store konsekvenser for isbjørnen at isbreene smelter på Svalbard. Isen er et viktig jaktområde for den, og mindre is gjør det vanskelig for bjørnen å skaffe seg nok mat.
Ukiut 100-ut sinnerlugit Svalbard-imi aatsitassarsiortoqarpoq. Taannalu Svalbard-ip isertitaasa pingaarnersaraat takornariaqarneq misissuinerillu ilanngullugit.
Det har vært gruvedrift på Svalbard i over hundre år. Det er en viktig del av næringslivet på Svalbard, sammen med reiseliv og forskning.
Svalbard-imi qamuteralaat atorlugit takusassarsiorsinnaavutit. Taamaalillutit sukkasumiik qeqertat paasisasqarfigisinnaavatit.
På Svalbard kan du dra på snøscootersafari. Det er en fin og fartsfylt måte å oppleve øysamfunnet på.
Hva ville du ha gjort hvis du skulle besøkt Svalbard?
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh: S1+12+16+24: Noel Bauza - pixabay.com S4: Comonist - commons.wikimedia.org S6: Oona Räisänen - commons.wikimedia.org S8: Bjørn Christian Tørrissen - commons.wikimedia.org S10: Niels Elgaard Larsen, commons.wikimedia.com S14: Andreas Weith, commons.wikimedia.com S18: Robynm - pixabay.com S20: Arturo de Frias Marques, commons.wikimedia.com S22: Bjørtvedt - commons.wikimedia.org S26: Xiaomingyan - commons.wikimedia.org