Giela
Klass 2 Frösakullsskolan
Jorgaluvvon færasullo giella June-Eyð JoensenRisaeðlurnar eru þekktustu og stærstu hryggdýr sem hafa lifað á jörðinni. Þær höfðu kröftuga fætur og langan hala. Það fundust bæði kjötætur og jurtaætur meðal dínósárana.
Dinosaurarnir eru kendastu og størstu skriðdýrini, sum hava livað á jørðini. Teir høvdu sterk bein og langar halar. Millum dinosaurarnar vóru bæði kjøtátarar og plantuátarar.
Skolleðla var 4-6 metra há og vóg 1-2 tonn. Áður var talið að þær væru hræætur og veiddu í flokkum því að þær voru þungar og klunnalegar. Þær höfðu stuttar framfætur og langar afturfætur.
Allosaurus var 4-6 metrar høgur og vigaði 1-2 tons. Hildið verður, at teir vóru ræátarar, og at teir veiddu í flokkum, av tí at teir vóru so tungir og óstortsligir. Hann hevði stutt frambein og long afturbein.
Atlaseðla lifði í Norður Ameríku fyrir 70 milljónum ára. Talið er að Atlaseðlan hafi þróast í Ógnareðlur.
Albertosaurus livdi i Norðuramerika fyri 70 milliónum árum síðani. Hildið verður, at albertosaurus seinni menti seg til tyrannosaurus rex.
Jötuneðla þýðir risa suðureðla. Hún gat orðið 15 metra löng og vegið 8 tonn. Hún var stærri en Grameðlan. Höfuðkúpan gat orðið 1,5 meter löng og menn halda að hún hafi getað hlaupið á 30 km. hraða.
Gigantosaurus merkir risastór sunnan-edla. Hann kundi gerast 15 metrar langur og viga 8 tons. Hann var størri enn t-rex. Bara høvdið á honum kundi gerast 1,5 metrar langt, og hildið verður, at hann kláraði at renna 30 km/t.
Þorneðla var óhemju stór fiskæta sem lifði við vatn á Krítartímabilinu. Talið er að hún hafi verið 15 metra löng og vegið um 7,5 tonn.
Spinosaurus var ein ovurstórur dinosaurur, sum át fisk og helt til fram við sjónum í kritøldini. Hildið verður, at hann kundi gerast 15 metrar langur og viga upp í 7,5 tons.
Háfstanneðla er ein af stærstu rándýrum sem við þekkjum. Hún lifði á Krítar- tímabilinu fyrir um 100 milljónum ára. Hún uppgötvaðist 1920.
Carcharodontosaurus er eitt av størstu rándýrunum, sum vit vita um. Hann var til í kritøldini fyri umleið 100 milliónum árum síðani. Funnið varð fram til hann í 1920.
Grameðla kallast líka T-Rex. Hún er þekktasta risaeðlan. Eðlan var 13 metra löng og 5 metrar á hæð. Tennur hennar gátu orðið 15 cm langar. Eðlan át dauð dýr en gat drepið dýr með sínum beittu klóm og óhugalega kjafti.
Tyrannosaurus rex verður eisini nevndur t-rex. Hann er kendasta dinosaururin. Hann var 13 metrar langur og 5 metrar høgur. Tenninar í honum kundu gerast 15 cm langar langar. Hann át mest ræ, men kundi eisini drepa djór við sínum hvøssu klóm og ræðuliga kjafti.
Risaeðlurnar lifðu á jörðinni í 150 milljón ár. Flestar risaeðlurnar lifðu á tímabilunum Trías, Júra og Krita. Fræðimenn vita ekki hvers vegna þær dóu út fyrir 65 milljónum ára.
Dinosaurarnir livdu á jørðini í 150 milliónir ár. Flestu ræðuligu risaedlurnar vóru til í triasøldini, juraøldini og kritøldini. Vísindafólk vita ikki við vissu, hví tær doyðu út fyri 65 milliónum árum síðani.
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh: S1: pxhere.com S4: maxpixel.freegreatpicture.com S6: DinoTeam - commons.wikimedia.org S8: D'Arcy Norman - commons.wikimedia.org S10: commons.wikimedia.org S12: Julian Johnson - commons.wikimedia.org S14: Matthew Deery - flickr.com S16+20: Pixabay.com S18: ScottRobertAnselmo - commons.wikimedia.org