kalbą
Hanne Christensen
Slædehunde findes kun i Nordgrønland - nord for Polarcirklen. Fra Sisimiut og op til Siorapaluk i den nordligste del af Grønland og i Østgrønland.
Kalaallit qimmiat qimuttoq taamaallaat Sisimiuniit avannamut Siorapalummut, Avannaarsuanut kiisalu Tunumi piupput.
Kalaallit qimmiat qimmit Chow-Chow-it Siberian huskyllu eqqarlerai.
I den nordlige del af Grønland fryser havet til is. I gamle dage rejste man med hundeslæde for at jage eller rejse over isen.
Qanga kalaallit ukiukkut qimussimik piniariartarsimapput. Immaqaluunniit sikumi angallatigisarpaat. Avannaa ukiuunerani sikusartorsuummat umiatsinik angalasinnaannginnamik.
En hvalp begynder at spise foder, når den er omkring 3-4 uger. En stor hvalp på fire måneder spiser lige så meget som en voksen hund. Hundene spiser mest sæl og fisk.
Piaraq sapaatip akunnerini 3-4-ni ulloqaleraangami nerisalertarpoq. Piaqqat 4-nik qaammateqalereersimasut qimmit inersimasutuulli nerisalersarput. Qimmit puisit aalisakkallu nerinerusarpaat.
Hundene kan blive helt op til 20 år gamle. De er store og kan veje mellem 25-45 kg.
Qimmit 20-it missaanik ukioqalersinnaasarput. Angisuujupput. 25-45 kg missaani oqimaatsigilersinnaasut.
Hunde over 6 måneder skal lænkes og skal have en hundeplads. Man skal være over 16 år for at kunne få en hundeplads.
Qimmit 6-nik qaammateqalersimagaangata kalunnernik pitunneqartarput. Kiisalu qimmiisivimmut ilineqartarlutik. Qimmilivittaarniaraanni 16-it sinnerlugit ukioqartariaqarpoq.
En stor hvalp på 5-6 måneder løber med i et hundespand. Når den er 1 år, kan den trække med.
Qimmiaqqat 5-6-nik qaammateqaleraangata qimuttut sanianni pangaleqataasinnaalersarput. Aatsaallu ataasileereerangata qimoqataalersarlutik.
Til at trække en hundeslæde kan der være én eller flere hunde. Men når et barn vil lære at køre med hundeslæde, har man typisk kun en hund, som skal trække.
Qamutini ataatsimi Qimmit qimuttut ataasiusinnaapput amerlanerusinnaallutillu. Meeqqat qimussernialerlaat aallaqqaammut ataatsimik qimmeqakkajunnerusarput.
Hvis man ikke ejer små hvalpe, er det meget svært og lege med dem, da deres moder er i nærheden og beskytter dem.
Qimmit piaqqat piginngikkaanni pinnguaqatigiuminaattarput arnaasami paarisaramikkit sissuerlugillu.
De store hunde må man ikke komme i nærheden af, da de kan angribe folk for at beskytte sig selv.
Qimmillu angisuut qanillinaveersaarneqartarput imminnullu illersorniarlutik inunnik paannissinnaasaramik.
Cirka halvdelen af hundene ejes af fangere. Den anden halvdel ejes af folk, som har dem som fritidsinteresse.
Qimmit qimuttut affaasa missaat piniartunit pigineqarput. Affaalu inunnit aliikkutaralugit uumasuutigineqarlutik.
I den sydlige del af Grønland er det normalt at have andre hunderacer som kæledyr inde i huset.
Kalaallit nunaata kujataani naliginnaasuuvoq qallunaat qimmiinik qimmeqarneq. Illumiisinneqartarpullu.
Illit kalaallit qimmiinik takunikuuit? Qimussernikuuit?
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh: S1: Hanne Christensen S4: CIA World Fact Book - commons.wikimedia.org S6+12: Greenland Travel - flickr.com S8: af.mil S10+20: Chmee2/Valtameri - commons.wikimedia.org S14+28: Kim Hansen - commons.wikimedia.org S16: Thomas Ritter - pixabay.com S18: Clker-Free-Vector-Images - pixabay.com S22: Taken- pixabay.com S24: Naalakkersuisut S26: Pxhere.com