Broyt
mál
Play audiofilesv
Att bli vuxen - puberteten
SV
FO
2
At gerast vaksin - puberteturin - kynsbúning

Viktor Hamminge, Erik Wiman och Moltas Karlsson - Östergårdsskolan

Týtt: Guðrun Elttør
3
4

När tjejer är ca 8-14 år kommer de in i puberteten. Tjejer brukar komma i puberteten tidigare än killar. Puberteten är den period då kroppen utvecklas från barn till vuxen.


Play audiofile

Tá gentur eru áleið 8-14 ár, koma tær í pubertetin. Gentur verða kynsbúnar fyrr enn dreingir. Puberteturin er tíðin, tá kroppurin menninst frá at vera barn til vaksin.

5
6

När killar är ca 11-15 år så kommer de in i puberteten. Puberteten sätts igång av hormoner tex. man växer snabbare än vanligt och man börjar få hår på t.ex på benen, armarna, underlivet och armhålorna.


Play audiofile

Tá dreingir eru áleið 11-15 ár, verða teir kynsbúnir. Puberteturin setur til dømis gongd í hormonirnar. Teir vaksa skjótari enn vanligt og hár byrjar at vaksa á beinunum, ørmunum, kynsliminum og undir ørmunum.

7
8

Med röstförändringar hos killar menar man att rösten blir lite ljusare och man får tal-avbrott när man håller en hög ton eller bara pratar länge. Det kallas att man kommer i målbrottet.


Play audiofile

Røddin broytist hjá dreingjum, tað merkir at teir fáa eina eitt sindur lættari rødd og hon støkkur, tá teir rópa ella tosa leingi. Tað kann kallast at hava skiftisrødd.

9
10

Mens är den blödning från livmodern som kommer ungefär en gång i månaden. Tjejer växer väldigt snabbt på längden under puberteten. 


Play audiofile

Menstruatió, ella mánasjúka er ein bløðing úr lívmóðurini, sum kemur áleið einaferð um mánaðin. Gentur vaksa nógv í pubertetinum.

11
12

Hos killar utvecklas även sädesvätska som innehåller spermier. Det kan hända att lite sädesvätska kan komma ut när du sover.


Play audiofile

Hjá dreingjum kemur ein sevja, sum hevur sáðyknur í sær. Tað kann koma fyri, at eitt sindur av sevju kemur út, tá ið tú svevur.

13
14

Det är spermier som ser till att vi får barn. 1-2 spermier som åker in i ägget som efter 9 månader blir ett barn.


Play audiofile

Tað eru sáðkyknur, ið gera, at vit kunnu fáa børn. Ein til tvær sáðkyknur svimja inn í eggið, sum 9 mánaðir seinni verður til eitt barn.

15
16

Den vanliga tonåringen behöver 9-10 timmars sömn om natten. Om sömnen störs så kan det få allvarliga konsekvenser som t.ex. att man inte lär sig i skolan, blir lättirriterad eller till och med få en depression.


Play audiofile

Ein vanligur tannáringur hevur tørv á 9-10 tímar av svøvni hvørja nátt. Um svøvnurin verður órógvaður, kann tað hava álvarsligar fylgjur, sum til dømis, at ein ikki lærir nakað í skúlanum, verður smásárur, ella í ringasta føri fær tunglyndi.

17
18

Det kan vara tufft att komma in i tonåren. Kroppen förändras och känslorna är upp och ner. Ta gärna hjälp genom att prata med en trygg vuxen som kan hjälpa dig när det blir som tuffast.


Play audiofile

Tað kann vera strævið at verða tannáringur. Kroppurin broytist og kenslurnar skifta nógv. Finn tær hjálp hjá einum vaksnum, ið tú hevur álit á, sum kann hjálpa tær, tá tað er stravnast.

19
20

Vilka förändringar händer i kroppen när man kommer in i puberteten?


Play audiofile

Hvørjar broytingar henda í kroppinum, tá ið mann kemur í pubertetin?

21
Att bli vuxen - puberteten

Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo:
S1: SCA Svenska Cellulosa Aktiebolaget - commons.wikimedia.org
S4+6+8+10+12+20: Piqsels.com
S14: Medicalgraphics.de
S16: Pexels.com
S18: Pxfuel.com
Forrige side Næste side
X