mál
Guðrun Elttør
Týtt: Motiejus Marčiukaitis - Vilniaus Simono Daukanto gimnazijaÍ Føroyum eru tað nógv fólk, ið seta eplir niður á hvørjum ári. Ofta eru bæði børn og vaksin við til at gera eplaveltu.
Farerų salose yra daug žmonių, kurie kasmet augina savo bulves. Dažnai tiek vaikai, tiek suaugusieji kartu įdirba bulvių lauką.
Tey skulu hava eitt sindur av jørð, seteplir og tøð, fyri at kunna gera eina eplaveltu.
Reikia turėti didelį plotą dirvožemio, sėklinių bulvių ir trąšų tam, kad galima būtų įdirbti bulvių lauką.
Hin mest vanliga eplaveltan kallast flagvelta. Tá flagvelta verður gjørd, verður ovasta lagið av jørðini skorin í bøkkar.
Įprastas būdas įdirbti bulvių lauką Farerų salose yra “velenos vertimas”. Atidalinta velena užverčiama ant sėklinių bulvių ir trąšų.
Hvør bøkkur verður vendur og lagdur yvir eitt ella tvey smá setepli. Millum bøkkarnar verður ein skeið av eplatøðum løgd.
Kiekviena velėna yra apverčiama ir dedama ant sėklinės bulvės. Tarp durpių, vienas šaukštas trąšų yra būtinas.
Tøð finnast í ymiskum sløgum. Eitt tað mest vanliga er kunsttøð, ið er gjørt til at taða epli.
Trąšų galima pasigaminti keliais variantais. Viena iš labiausiai naudojamų trąšų yra dirbtinės trąšos, skirtos bulvių laukams.
Seteplini verða løgd at næla, áðrenn tey skulu setast niður. Best er, at tey liggja og næla í nakað av ljósi, so verða nálirnar stuttar og tjúkkar.
Sėklinės bulvės padedamos sudygti prieš jas sodinant į bulvių lauką. Bulvės daiginimui padedamos šviesoje vietoje, todėl daigai išdygsta trumpi ir stori.
Tað eru nógv sløg av eplum. Summi seta fleiri sløg niður. Tey mest vanligu eru Folva og Oleva. Epli kunnu verða sett niður um várið áleið til hálvan mai.
Yra keletas skirtingų bulvių tipų. Kai kurie augina įvairių rūšių bulvių. Dažniausi yra "Folva" ir "Oleva". Bulvių laukas turi būti paruoštas pavasarį, balandžio viduryje arba gegužės pabaigoje.
Eplini verða tikin upp um heystið, áðrenn kuldin kemur. Tey verða goymd myrkt, kalt og turt - so halda tey sær allan veturin.
Bulvės yra nuimamos rudenį iki pirmųjų šalčių. Jos turi būti laikomos šaltai, sausai ir tamsiai-tada jos išliks šviežios visą žiemą.
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo:
S1+4+8+10+12+14+18+20: Guðrun Elttør
S6: Jákup Justinussen
S16: Búnaðarstovan