keelt
Lone Friis
Tõlkija: Helga Dögg SverrisdóttirAdam Gottlob Oehlenschlager er en av nordens største diktere. Han ble også kalt for Nordens dikterkonge.
Adam Gottlob Oehlenschläger er eitt af merkustu skáldum Norðurlandanna. Hann var kallaður skáldaskonungur Norðurlandanna.
Oehlenschläger ble født den 14. november 1779 på Vesterbro i København. Hans far var organist og ble senere godsforvalter på Frederiksberg Slott, hvor Adam vokste opp.
Oehlenschläger fæddist þann 14. nóvember 1779 á Vesturbrú í Kaupmannahöfn. Pabbi hans var organisti og varð síðar ráðsmaður í Frederiksberg höll, þar sem Adam ólst upp.
Da Oehlenschläger var ferdig med skolen kom han i lære som kjøpmann. Det var hans fars ønske. Han var der kun en dag, så kom han inn på Det Kongelige Teater fordi han ønsket å bli skuespiller.
Þegar Oehlenschläger var búinn með skólann fór hann í starfsnám sem kaupmaður. Pabbi hans óskaði þess. Hann var þar í einn dag, en fór síðan í Konunglega leikhúsið því hann vildi verða leikari.
Men heller ikke det syntes han om, så han begynte å lese juss. Mens han leste, fant han ut at han heller ville skrive, og dermed begynte han å dikte.
Honum líkaði það ekki svo hann byrjaði í lögfræðinámi. Á meðan náminu stóð fann hann út að hann vildi heldur skrifa, svo hann byrjaði að skrifa ljóð.
Oehlenschläger skrifaði sinn fyrsta sálm 9 ára.
Han skrev også små komedier, som han oppførte sammen med sin søster Sofie og en lekekamerat i den kongelige spisesal på Frederiksberg slott.
Hann skrifað líka gamansögur sem hann sýndi ásamt systur sinni Soffíu og leikfélaga í konunglega matsalnum í Frederiksberg höll.
Oehlenschläger regnes for å være Danmarks første romantiske forfatter. Han er mest kjent for Danmarks nasjonalsang “Der er et yndigt land” og for diktet “Guldhornene”.
Oehlenschläger er talinn vera fyrsti danski rómantíski höfundurinn. Hann er þekktastur fyrir þjóðsöng Dana ,,Þetta er yndislegt land” og ljóðið ,,Gullhornin.”
Da Oehenschläger skrev “Guldhornene” ble alle substantiv skrevet med stor forbokstav. Man hadde ikke bokstavene Æ-Ø-Å ennå, men brukte Ö-Ä.
Þegar Oehlenschläger skrifaði ,,Gullhornin” var það á þeim tíma þegar nafnorðin voru skrifuð með stórum staf. Þá voru stafirnir Æ-Ø-Å ekki til en Ö-Ä voru notaðir.
Her er første verset av “Guldhornene”:
"De higer og søker i gamle Bøker,
i vidåpne Høyder med speidende Øyner,
på Sverd og Skjold i gjørmete Voll,
på Runestein blant smuldrende Bein."
Hér er fyrsta versið úr ,,Gullhornin”:
"Þeir ásælast og sækja í gamlar bækur
í opnum grafreit með skimandi augu
á sverð og skildi í varnargarði
á rúnum meðal fúinna beina."
I år 1800 ble han forlovet med Christine Heger. 10 år senere ble de gift og fikk raskt 4 barn. Han døde 71 år gammel og ble begravd på Frederiksberg Kirkegård i København.
Árið 1800 var hann trúlofaður Christine Heger. Tíu árum seinna giftust þau og fljótlega eignuðust þau 4 börn. Hann dó 71. árs og var jarðaður í Frederiksberg kirkjugarði í Kaupmannahöfn.
Hvis du kommer til København, kan du se statuer av Adam Oehlenschläger på Sankt Annæ Plads, i Søndermarken eller foran Det Kongelige Teater.
Ef þú kemur til Kaupmannahafnar skaltu skoða styttuna af Adam Oehlenschläger á Sankt Annæ Plads í Søndermarken eða fyrir framan Konunglega leikhúsið.
Foto/ Myndir/ Valokuva: S1:Ukedt, commons.wikimedia.org S4: J.P. Trap - commons. wikimedia.org S6: Daniel Stello - commons.wikimedia.org S8: Axel Kuhlmann - commons.wikimedia.org S10: Saddhiyama - commons.wikimedia.org S12: Peter Madsen Faxøe - commons.wikimedia.org S14: Adam Oehlenschläge S16: Per Palmkvist Knudsen - commons.wikimedia.org S18: Tomasz Sienicki - commons.wikimedia.org S20: Nationalmuseet - commons.wikimedia.org S22: ChristianRK - commons.wikimedia.org S24: Daderot - commons.wikimedia.org S26: Antonio Litterio - commons.wikimedia.org