Sprache
ändern
Grønlendski tjóðbúnin
2
Þjóðbúningur Grænlands

Aila Guldager - Efterskolen Kildevæld

Übersetzt von Svanhvít Hreinsdóttir
3
4

Grønlendski tjóðbúnin, Kalaallisuut, stavar frá umleið ár 1700.

Þjóðbúningar Grænlands, Kalaallisuut, eiga uppruna sinn frá því um 1700.

5
6

Grønlendingar eru ernir av tjóðbúnanum. Mong seyma hann sjálvi. Tjóðbúnin er gjørdur soleiðis, at hann kann nýtast bæði summar og vetur. Búnin er ein anorakkur, einar buksur og kamikkur, sum eru skinnstyvlar.

Grænlendingar eru mjög stoltir yfir þjóðbúningum sínum. Þeir sauma þá sjálfir. Þjóðbúningurinn er þannig hannaður að bæði er hægt að nota hann um sumar sem vetur. Hann samanstendur af anorakk, buxum og kamikker sem eru skinnstígvél.

7
8

Tjóðbúnin er sera vakur og litríkur, og hann er væl úr hondum greiddur. Eins og í gomlum døgum verður tjóðbúnin enn í dag seymaður við hond.

Þjóðbúningurinn er fallegur, litríkur og vel gerður. Bæði í gamla daga og í dag er búningurinn handsaumaður.

9
10

Í Grønlandi sær tjóðbúnin ymiskt út alt eftir, hvaðani hann er. Búnin er ikki heilt eins í Norðurgrønlandi, Eysturgrønlandi og Vesturgrønlandi.

Á Grænlandi eru búningarnir mismunandi eftir því hvaðan þeir koma. Á Norður-Grænlandi, Austur-Grænlandi og Vestur-Grænlandi eru búningarnir mismunandi.

11
12

Í Norðurgrønlandi eru buksurnar gjørdar úr ísbjarnaskinni, og kamikkurnar eru hvítar. Í Eysturgrønlandi er stórsti parturin gjørdur úr kópaskinni. Í Vesturgrønlandi er búnin broderaður við litríkum glasperlum, toyi, kópaskinni og hundaskinni.

Á Norður-Grænlandi eru buxurnar gerðar úr ísbjarnarskinni og líka hvítu stígvélin. Á Austur-Grænlandi er búningurinn aðallega gerður úr selsskinni. Á Vestur-Grænlandi er hann saumaður út með glerperlum, efni, selsskinni og hundaskinni.

13
14

Anorakkurin hjá kvinnunum hevur ymiskan lit alt eftir aldrinum hjá tí, sum ber hann. Anorakkurin hjá gentum er ljósareyður, hjá vaksnum kvinnum er hann myrkareyður, og hjá eldri kvinnum er hann antin bláur ella lilla.
 

Anórakkar kvennanna eru í mismunandi litum. Litunum er skipt eftir aldri. Stelpu anórakkar eru bleikir, ungar stúlkur eru í rauðum, fullorðnar konur eru í dökkrauðum og eldri konur eru í annað hvort bláum eða fjólubláum.

15
16

Nú á døgum fara grønlendingar í tjóðbúna, tá okkurt serligt er á vási, og tá høgtíð er. Tað kann vera tjóðardagin 21. juni, fyrsta skúladag, til barnadóp, konfirmatión, brúdleyp ella jarðarferð.

Í dag er þjóðbúningurinn notaður við sérstök tilefni og hátíðir. T.d. á þjóðhátíðardaginn 21. júní, fyrsta skóladag, við skírnir, fermingar, brúðkaup og jarðarfarir.

17
18

Nú á døgum síggjast eisini modernaðir tjóðbúnar í Grønlandi. Sniðið kann vera broytt nakað, og eisini kann búnin vera ein kjóli heldur enn einar buksur.

Í dag sjást líka nútíma þjóðbúningar á Grænlandi. Hér er sniðið öðruvísi og hann gæti líka verið gerður sem þjóðbúningakjóll.

19
20

Búnin hjá monnunum er nú á døgum hvítur anorakkur, svartar buksur og kamikkur.

Þjóðbúningur karlmanna er í dag hvítur anórakk, svartar buxur og skinnskór.

21
22

Til ber at síggja ymiskar tjóðbúnar á fleiri fornminnasøvnum, bæði eldri og nýggjari.

Á mörgum söfnum getur maður séð mismunandi þjóðbúninga. Bæði nútímalega þjóðbúninga og gamla grænlenska þjóðbúninga.

23
24

Eru tjóðbúnar í landinum, har tú býrt?

Eru þjóðbúningar í þínu landi?

25
Grønlendski tjóðbúnin

Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo:
S1+22+24: ©Melody Adams - Visit Greenland
S4: Leo Christiansen - 1935 - Det Kongelige Bibliotek - kb.dk
S6: Helga Guldager
S8: ©Lola Akinmade Åkerström - Visit Greenland
S10: Stamps.gl
S12+18+20: ©Mads Pihl - Visit Greenland
S14: David Stanley - flickr.com
S16: Kim Hansen - commons.wikimedia.org
Forrige side Næste side
X