Skift
sprog
Play audiofileda
Vedvarende energi
Endurnýjanleg orka

4. c Brændkjærskolen - Kolding

Oversat til íslensku af Helga Dögg Sverrisdóttir
3
4

Vedvarende energi er el og varme, der kan vare for evigt. Det er energi, som ikke forurener miljøet.


Play audiofile

Endurnýjanleg orka er rafmagn og hiti sem endast að eilífu. Það er orka sem mengar ekki umhverfið.

5
6

Vedvarende energi kaldes også alternativ energi. Det kan f.eks. være solceller, vindmøller, vandkraft, biogas, biobrændsel eller jordvarme.


Play audiofile

Endurnýjanleg orka er valkvæð orka. Það er sem dæmi sólarsellur, vindmyllur, vatnsaflsstöðvar, brennsla hauggass eða jarðhiti.

7
8

Det er godt at bruge vedvarende energi, fordi det ikke laver ekstra CO₂. Man kalder det CO₂-neutralt. Kul og olie, som vi har brugt længe, forurener miljøet meget.


Play audiofile

Það er gott að nota endurnýjanlega orku því hún býr ekki til auka CO₂. Það er kallað CO₂ hlutleysi. Kol og olía sem við höfum notað lengi, mengar umhverfið of mikið.

9
10

Solceller fungerer ved, at solens stråler rammer solcellerne, som omdanner lyset til strøm. Solenergi er en ubegrænset ressource og nemt at installere og let at vedligeholde.


Play audiofile

Sólarsellur virka vel þegar sólargeislar skína á þær og umbreytir þeim í rafmagn. Sólarorka er óendanleg auðlind og auðvelt að setja sólarsellur upp og viðhalda.

11
12

Vindmøller laver strøm, når det blæser. Det betyder, at den næsten hele tiden producerer strøm. I Danmark dækkes ca. 50% af landets forbrug af vindenergi.


Play audiofile

Vindmyllur búa til rafmagn þegar það blæs. Það þýðir að þær geta búið endalaust búið til rafmagn. Í Danmörku er um það bil 50% af notkun rafmagns frá vindorku.

13
14

Vandkraft kan både være bølgeenergi eller fra strømmen i floder. Det er meget udbredt i bl.a. Norge og Sverige. I Danmark findes der kun små anlæg. Man laver bl.a. dæmninger, for at samle vandet, så man kan skabe mere energi.


Play audiofile

Vatnsorka er bæði í náttúrulegri hringsjá og vatnsföllum. Það er algengt m.a. í Noregi og Svíþjóð. Í Danmörku finnast lítil ver. Búnar eru t.d. til stíflur til að safna vatni og þannig búin til meiri orka.

15
16

Biogas bruges til varme. Biogas dannes af f.eks. gødning, madrester eller slagteriaffald. Biomassen rådner i store tanke. Så stiger biogassen op igennem et rør. Biogassen kan derefter brænds af.


Play audiofile

Hauggas er notað til  hitaframleiðslu. Hauggasið verður til við söfnun t.d. lífrænna afurða, matarafgöngum eða úrgangi matvinnslustöðva. Hauggasið rotnar í stórum tönkum. Gasið fer upp í gegnum rör og eftir það er hægt að brenna það.

17
18

Biobrændsel er f.eks. træ, flis, halm og haveaffald, som kan brændes af og laves til varme. Man kan også lave det flydende og bruge det til f.eks. biler.


Play audiofile

Lífmassi er t.d. tré, greinar hálmur og garðúrgangur sem hægt er að brenna og búa til hita. Hægt er að búa til fljótandi orku og nota t.d. á bíla.

19
20

Geotermisk varme er energi, som man udvinder fra jordens indre. Det bruges især i Island, hvor der er meget vulkansk aktivitet. Geotermisk energi bliver også brugt i lande, hvor der ikke er vulkansk aktivitet.


Play audiofile

Jarðhiti er orka sem unnið er úr jörðinni. Þetta er notað á Íslandi þar sem jarðvirkni er mikil. Jarðvarmi er líka nýttur þar sem eldvirkni er ekki til staðar.

21
22

I fremtiden bliver det endnu vigtigere at skaffe sig energi på nye måder. Derfor forsker man meget i at lave el og varme på nye måder, f.eks hvordan man kan bruge kropsvarmen til at lave strøm.


Play audiofile

Í framtíðinni verður enn mikilvægara að útvega orku á nýjan hátt. Þess vegna rannsaka menn hvernig sé að búa til rafmagn og hita á annan hátt t.d. hvernig hægt sé að nota líkamshitann til að búa til rafmagn.

23
24

FNs verdensmål nr. 7 handler om ´Bæredygtig energi´. Det handler om, at alle får adgang til ren og billig energi inden 2030. Hvad kan du gøre at spare på energien?


Play audiofile

FNs Heimsmarkmið nr. 7 fjallar um ,,Sjálfbæra orku.” Talað er um að allir fái aðgang að hreinni og ódýrri orku fyrir 2030. Hvað getur þú gert til að spara orkuna?

25
Vedvarende energi

Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo:
S1: GCP Gray - flickr.com
S4: Jürgen from Sandesneben - commons.wikimedia.org
S6: Olearys - flickr.com
S8: Klaus-Uwe Gerhardt - pixabay.com
S10: MaxPixel.net
S12: Jens Cederskjold - commons.wikimedia.org
S14: Ulf Larsen - commons.wikimedia.org
S16: Gerald Krieseler - pixabay.com
S18: Anna Armbrust - pixabay.com
S20: Pxhere.com
S22: Itneverends - pixabay.com
S24: Globalgoals.org

Globalgoals.org
Forrige side Næste side
X