Tilbake til søk
Skift
språk
språk
Åarjelsaemien Vierhtiesåafoe skuvlesne 1.b – framhaldsdeild
Åarjelsamien Vierhtiesåafoe
Gun Aira/ Charlotta Gaebpien-Njaita/ Marthe Mikkelsen - Åarjelsaemien Vierhtiesåafoe/ Sørsamisk Kunnskapspark
Oversatt til nordsamisk av Marja-Meele Päiviö/ Inga Nina Ellinor Kuhmunen
4
Suðursamíski þekkingargarðurinn er staðsettur í Hattfjelldal í Nordland sýslu. Fjallið Hatten er nálægt fjallaþorpinu.
Åarjelsamien Vierhtiesåafoe lea Aarportes, Nordlándda fylkkas. Aarpije lea várri mii lea Aarporte lahka.
6
En hvers vegna Hattfjelldal? Í Hattfjelldal er heimavistarskóli sem var þýskur í foringjaskóli í seinni heimsstyrjöldinni. Við hliðina á heimavistarskólanum er skólahúsið sem var sett upp á 8. áratugnum.
Manin Aarborte? Aarportes lea internáhtta mii lei duiskka soahtehearráid orrunbáiki nuppi máilmmisoađis. Internáhta bálddas lea skuvla mii huksejuvvui 1970: logus.
8
,,Skóli fyrir samísk börn í Mið-Noregi" hófst árið 1951. Nemendafjöldinn var 40-50 og komu nemendur alls staðar frá Suður-Samí svæðinu.
Gaska Norgga Sámeskuvlla álggahedje jagi 1951. Dalle ledje 40-50 oahppi. Skuvlii čoahkkánedje oahppit miehtá lullisámi guovllu.
10
Árið 2022 hélt skólinn upp á 70 ára afmæli. Fram til dagsins í dag hefur skólinn tekið miklum breytingum, bæði hvað varðar nemendafjölda, starfsemi og kennsluhætti.
Jagi 2022 lei 70 jagi-ávvudeapmi. Skuvla lea ollu rievdan álggaheami rájes, sihke ohppiidlogu ektui ja maiddái doaimmahan- ja oahpahusvuogi ektui.
12
Skólinn þróast á ýmsa vegu, m.a. með byggingu samísks skólagarðs með kofum og útisvæðis. Stafrænt séð eru við þróuð á ýmsum vettvangi, til dæmis með Digilær og LearnLab.
Skuvla ovdána máŋgga ládje, skuvlašillju ođastuvvo ja dohko ceggejuvvo darfegoahti ja njalla. Mii maiddái ovdánit digitálalaččat ovdamearkka dihte digilærain ja learnlabain.
14
Í dag bjóðum við fjarnám á þremur tungumálum, suður-, lule- og norðursamísku, með sérstaka ábyrgð á lule- og suðursamísku. Við erum með nemendur víða í Noregi og líka frá Svíþjóð.
Mii fállat gáiddusoahpahusa golmma sámegielas-lulli, julev ja davvisámegielas. Mis lea earenomážit ovddasvástádus julev ja lullisámegielas. Mis leat oahppit miehtá norgga, ja maiddái muhtin oahppit ruoŧabealde.
16
Við erum með Gïelebiesie/tungumálasamkomu auk fjarnáms. Við bjóðum upp á þetta svo nemendur geti náð námsmarkmiðunum og þrói tungumálið með fjölbreyttum kennsluaðferðum. Við skiptum nemendum eftir stigum, lægsta, mið og hæsta.
Mis lea gáiddusoahpahus ja maiddái gielladeaivvadeamit. Dat fállojuvvo vai oahppit olahit gealbomihttomeriid ja ovdánit gielain iešguđetlágan oahpahanvugiiguin. Mis leat golbma dási ohppiide, mánáid-, gaska- ja nuoraiddássi.
18
Gïelebiesie, leggur áherslu á samíska tungu og samíska menningarþekkingu. Starfsemin fylgir Samaárinu þar sem hreindýrarækt og árstíðirnar eru í brennidepli. Við hugsum um það sem náttúran gefur og notum það í kennsluna.
Gielladeaivvademiin deattuhit sámegiela ja sámi árbevirolašmáhtu. Barggut leat heivehuvvon boazodoalu ja sámi gávcci jahkeáigodaga mielde. Mii ávkkastallat luonddu riggodaga ja atnit dan oassin oahpahusas.
20
Önnur spennandi og áhugaverð afþreying getur verið: Hátíð á þjóðhátíðardegi Sama, þjóðmálsvika, vitundarvakning um andleg málefni Sama og trúarbrögð.
Eará gelddolaš doaimmat sáhttet leat earret eará: sámi álbmotbeaivvi-ávvudeapmi, sámi giellavahkku ja čalmmustahttit sámi dološ osku.
22
Þegar tungumálasamkoman (gïelebiesie), sem er frá sunnudagskvöldi til fimmtudags, er haldin búa nemendur í heimavistarskólanum. Við erum með starfsfólk allan sólarhringinn sem sér til þess að öllum líði vel. Eftir skóla er skemmtilegt kvöldstarf eins og í sundlauginni, kvikmyndir, íþróttir, frásögn o.fl.
Gielladeaivvadeamis, mii bistá sotnabeaivvis duorastahkii, oahppit orrot internáhtas. Internáhtas leat čađat bargit mat bearráigehččet ohppiid. Maŋŋil skuvlla leat asttoáigge-doaimmat nugo vuojadeapmi, sáhttá filmmaid geahččat, valáštallan, muitalusbottut jna.
24
Foreldrar eru velkomnir með börnum sínum í Hattfjelldal og vera með í heimavistarskólanum.
Váhnemat leat buresboahtin Aarbortii čuovvut iežaset mánáid internáhtás.
26
Við bjóðum foreldrum og skólum á opinn dag til að kynna starfssemina ÅSV (Åarjelsaemien Vierhtiesåafoe skuvlesne).
Åarjelsaemien Vierhtiesåafoi mii bovdet jahkásaččat váhnemiid ja skuvllaid rabasbeaivái ja diehtojuohkimii.
28
ÅSV býður einnig upp á vinnustofur fyrir leik-, grunn-, lýðháskóla og framhaldsskóla. Hljómar þetta ekki eins og spennandi skóli?
ÅSV fállá bargobájiid mánáidgárddiide, vuođđoskuvllaide, álbmotallaskuvllaide ja Allaskuvllaide. Orro go gelddolaš skuvla?
Åarjelsaemien Vierhtiesåafoe skuvlesne 1.b – framhaldsdeild
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Govvá/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Fotod/ Bil/ Photo:
S1+10: Tone Vollan Tyldum - Åarjelsaemien Vierhtiesåafoe
S4: Samicultures.com med tillatelse
S6: Nils Gustav Kappfjell - Åarjelsaemien Vierhtiesåafoe
S8: Grete Austad - Elever ved Sameskolen, 1957/58
S12+16+18+20+22+24+26+28: Åarjelsaemien Vierhtiesåafoe
S14: Noriko Hasegawa
www.samisk365.no
gaavnoes.no
Registrer deg for å lære samisk og delta på gïelebiesie her:
post@samisk365.no
© 2024 atlantbib.org
X