lt
Tilbake til søk
Skift
språk
språk
ltAr gali automobiliai važiuoti naudojant dumblius? nuo dumblių iki biodyzelino
Geta bílar keyrt á þörungum? frá þörungum til lífeldsneytis
Rebekka Hardonk Nielsen
Oversatt til íslensku av Helga Dögg Sverrisdóttir
4
Įprastai užpildydami automobilį dažnai naudojame benziną arba dyzeliną, kuris yra alyva iš žemės gelmių. Tai vadinama iškastiniu kuru. Tokio tipo energija nėra naudinga visuotiniam atšilimui, nes išskiria daug CO₂.
Þegar fyllt er á bílinn notar maður oftast bensín eða díselolíu, sem er jarðeldsneyti. Það kallast jarðefnaeldsneyti. Sú tegund af orku er ekki góð vegna hlýnunar jarðar, þar sem losun á CO₂ er mikil.
6
Taip pat dyzeliną galima gaminti iš rapsų, sojų pupelių ir cukrinių runkelių. Jis vadinamas 1-osios kartos biodyzelinu. Tačiau problema yra ta, kad jis taip pat naudojamas kaip maistas. Tai reiškia, kad maisto kainos kyla.
Hægt er að gera dísel úr repju, sojabaunum og sykurreyr. Það heitir fyrsta kynslóð lífefnadísels. Gallinn er að það er líka notað sem matvæli. Afleiðingin er að matarverðið hækkar.
8
Tačiau dyzeliną galite gaminti iš likutinių produktų. senas kepimo aliejus, šiaudai ir kažkas tokio ypatingo kaip dumbliai. Tai vadinama 2 kartos biodyzelinu. Biodyzelinas neišskiria CO₂. Todėl jis yra daug geresnis aplinkai.
Að auki er hægt að búa til dísel úr afgöngum m.a. gamalli steikarolíu, hálmi og úr sérstöku efni eins og þörungum. Þetta kallast önnur kynslóð lífeldsneytis. Lífeldsneyti losar ekki CO₂ og því er það miklu betra fyrir umhverfið.
10
Dumbliai gamtoje randami visur. Pavyzdžiui, dumbliai į ežerus ir jūrą patenka vasarą, kai šilta ir nevėjuota. Dumbliai formuojasi aliejų ląstelių viduje. Kad aliejus pasišalintų iš ląstelių, jas reikia sutrinti, kad aliejus galėtų nutekėti.
Þörungar finnst alls staðar í umhvefinu. Sem dæmi eru þörungar í vötnum og hafinu á sumrin þegar heitt er og lygnt. Þörungar búa til olíu inni í frumunum. Til að fá olíuna út úr þeim þarf að kremja þær svo olían leki úr.
12
Esu galėjęs prekes laikyti parduotuvėje, pvz: dumbliai yra labai maži, todėl reikia manevruoti chemikalais, kad jie suliptų į dugną. Na, mes nežinome, ką daryti.
Hægt er að geyma þörunga í stórum tönkum þar til mikill fjöldi er kominn og þeir stærri. Þörungar eru mjög litlir og þess vegna þarf að setja efni saman við þá þannig að þeir hlaupi í kekki og falli á botninn. Þá er auðveldara að hirða þá.
14
Nuėmus dumblius, juos reikia suspausti. Tai galima padaryti spaudos mašinoje. Dumbliai masažuojami taip, kad aliejus išbėgtų iš ląstelių. Dumblių aliejuje taip pat yra cukraus alkoholio, vadinamo glicerinu. Pridedate chemikalų, kad pašalintumėte gliceriną, tada turėsite alyvą, kurią galima naudoti kaip biodyzeliną.
Eftir að þörungarnir eru hirtir þarf að pressa þá. Það getur maður gert í pressuvél. Þörungarnir eru kramdir þannig að olían renni út úr frumunum. Í olíu þörunganna finnst sykrað alkahól sem kallast glyserín. Efnablöndur eru settar í til að fjarlægja glyserínið og þá er komin olía sem má nota sem lífeldsneyti.
16
Biodyzeliną galima pilti tiesiai į įprastą dyzelino baką. Dyzelinas yra neutralus CO₂, todėl yra geras įprasto dyzelino pakaitalas.
Lífeldsneyti er hægt að hella ofan í venjulegan díseltank. Díselinn er CO₂-hlutlaus og þess vegna gott fyrir venjulegan dísel.
18
Tačiau biodyzelinas yra daug brangesnis nei įprastas dyzelinas, todėl jis yra mažai naudojamas. Jis yra brangesnis, nes norint išgauti aliejų, reikia daug mašinų, kurios gamina biodyzeliną.
Lífeldsneyti er miklu dýrara en venjulegur dísel og þess vegna lítið notað. Það er dýrara því það krefur margar vélar sem geta unnið olíuna.
20
.Prekyba „World Goal 7“ yra energijos šaltinis, kuris bus prieinamas tik 2030 m. Jo antrosios kartos biodyzelinas yra pagrįstas energija, bet taip pat gali būti naudojamas kaip gamintojas.
Heimsmarkmið 7 fjallar um að þróa sjálfbæra orku sem allir hafa aðgang að fyrir 2030. Hér er önnur kynslóð lífeldsneytis búið til úr þörungum góður möguleiki ef hægt væri að framleiða það á ódýrari hátt.
22
Galbūt žinote kitus energijos šaltinius, ar turite kitų idėjų, kaip tiekti klimatui nekenksmingą energiją?
Þekkir þú aðra orkugjafa, eða hefur aðrar hugmyndir um hvernig hægt sé að útvega umhverfisvæna orku?
Ar gali automobiliai važiuoti naudojant dumblius? nuo dumblių iki biodyzelino
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Govvá/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Fotod/ Bil/ Photo:
S1+4: Piqsels.com
S6: Hippopx.com
S8+14: ©Rebekka Hardonk Nielsen
S10: ChadoNihi - pixabay.com
S12: Sandia Labs - flickr.com
S16: Mitra Sahara - flickr.com
S18: United Soybean Board - flickr.com
S20: Verdemsaal.org
S22: DavidRockDesign - pixabay.com
Se mere på:
Globalgoals.org
© 2022 atlantbib.org
X