Molsso
Giela
Play audiofileis
Play audiofilesv
Sláturgerð í skólanum- íslensk hefð
IS
SV
2
Inälvsmat i skolan - en isländsk tradition

Helga Dögg Sverrisdóttir

Jorgaluvvon ruoŧagiella Jennie Kelloniemi
3
4

Slátur er haustmatur og er búinn til í sláturtíðinni. Fram yfir miðja 20. öld fór sláturgerð fram á hverju heimili á Íslandi.


Play audiofile

Inälvsmat är höstmat, som lagas under slakttiden. Fram till 1970 lagade alla hem på Island blodkorv och leverkorv på hösten.


Play audiofile 5
6

Sláturgerð hefur minnkað í þéttbýli þó svo margir taki slátur. Algengt er að fjölskyldur taki slátur saman. Margir nemendur búa til slátur í skólanum.


Play audiofile

Färre lagar inälvsmat idag, men många gör det fortfarande. Det är vanligt att familjen lagar tillsammans. Många elever lär sig att laga inälvsmat i skolan.


Play audiofile 7
8

Slátur er járn- og A vítamínríkur matur sem er nauðsynleg viðbót vegna mikillar neyslu á pasta og hvítu kjöti sem inniheldur ekkert járn.


Play audiofile

Inälvsmat innehåller mycket järn och A-vitamin, som är nödvändig, eftersom vi äter mycket pasta och ljust kött, som inte innehåller järn.


Play audiofile 9
10

Slátur er hollur, góður og ódýr matur. Slátur er það kallað sem búið er til úr blóði og innyflum lamba, blóðmör og lifrapylsa.


Play audiofile

Inälvsmat är nyttig, god och billig mat. Inälvsmat kallas den mat som vi gör av blod och organ från lamm - blodkorv och leverkorv.


Play audiofile 11
12

Lifrapylsa er gerð úr lifur lamba, nýrum, hafragrjónum, rúgmjöli, vatni, mjólk og kryddum.


Play audiofile

Leverkorv är gjort av lever och njure från ett lamm, havregryn, rågmjöl, vatten, mjölk och kryddor.


Play audiofile 13
14

Blóðmör er gerð úr blóði, mör, rúgmjöli, hveiti, vatni og salti.


Play audiofile

Blodkorv är gjort av blod, fett, rågmjöl, vete, vatten och salt.


Play audiofile 15
16

Slátrið er sett í keppi sem eru vambir lambsins. Á síðari árum setur fólk slátrið í þar til gerða plastpoka þegar vambir eru ekki til.


Play audiofile

Inälvsmaten läggs i lammets magsäck. De sista åren har folk använt plastpåse, när man inte har en magsäck.


Play audiofile 17
18

Fyrir sláturgerð þarf að nota: Góðan bala. Grófa nál og sláturgarn. Klemmur til að loka pokunum. Frystipoka.


Play audiofile

Följande skall användas när man lagar maten: En stor balja, en stor nål och tjockt garn. Klämmor till att stänga påsarna och fryspåsar.


Play audiofile 19
20

Mörinn er brytjaður í smátt en kirtlarnir eru skornir frá og þeim hent. Lifrarnar skornar niður.


Play audiofile

Fettet skärs i små bitar och körtlarna skärs bort. Levern skärs ner.


Play audiofile 21
22

Blóðmörs- og lifrapylsuhræran er hrærð með höndunum. Stundum smakkar sá sem hrærir blönduna til að finna bragðið.


Play audiofile

Blod och leverblandningen rörs samman med händerna. Några gånger smakar den som rör, på blandningen, för att provsmaka.


Play audiofile 23
24

Þegar búið er að setja í keppina eru þeir saumaðir saman eða sett klemma og settir í frystinn.


Play audiofile

När blandningen är färdig, ska man lägga den i en påse och sy ihop den eller sätta en klämma på och lägga i frysen.


Play audiofile 25
26

Slátrið er soðið áður en það er borðað. Maður borðar kartöflumús og jafningi með.


Play audiofile

Korvarna kokas innan de äts. Till korvarna äter man potatismos och vit sås.


Play audiofile 27
28

Hefur þú búið til slátur með fjölskyldunni?


Play audiofile

Har du lagat inälvsmat med din familj?


Play audiofile 29
Sláturgerð í skólanum- íslensk hefð

Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo:
S1: Jutta234 - commons.wikimdia.org
S4: Navaro - commons.wikimedia.org
S6+8+10+16+24: Borjarfjarðarskólinn á Hvanneyri
S18: Ólöf Jóhannesdóttir - flickr.com
S12+14++20+22+28: Þelamerkurskóli, Hörgársveit
S26: Salvor Gissurardottir - commons.wikimedia.org
Forrige side Næste side
X