da
Ruoktot
Molsso
Giela
Giela
daTalesprog i Norge
Talmál í Noregi
Connie Isabell Kristiansen
Jorgaluvvon íslensku Kristín Helgadóttir, Rakel Jóhannsdóttir, Sara Baldursdóttir og Steinunn Atladóttir
4
Der findes omkring 7000 sprog i verden. Verdens mest talte sprog er mandarin-kinesisk. Det tales af cirka 1,2 milliarder mennesker.
Það eru u.þ.b. 7000 tungumál í heiminum. Mest talaða tungumálið er mandarín kínverska. Það tala um það bil 1,2 miljarðar manna.
6
Norge har to officielle sprog: Norsk og samisk. Minoritessproget er samisk, og bruges af samere. Majoritetssproget i Norge er norsk.
Noregur hefur tvö opinber tungumál. Norsku og samísku. Minnihlutamálið er samíska og það nota samar. Aðal tungumálið í Noregi er norska.
8
Norsk, dansk, svensk, færøsk og islandsk er sprog, som ligner hinanden meget. Det er fordi de er nært beslægtet med hinanden.
Norska, danska, sænska, færeyska og íslenska eru tungumál sem líkjast mjög hvert öðru. Það er af því að þau eru náskyld hvert öðru.
10
Norsk, svensk og dansk sprog er så ens, at vi let kan forstå hinanden, selv om vi taler forskellige sprog.
Norska, sænska og danska eru svo lík tungumál að við eigum auðvelt með að skilja hvert annað, þó að við tölum ólík tungumál.
12
Indenfor de nationale grænser taler vi forskellige dialekter. En dialekt er en måde at tale på indenfor et geografisk område.
Innan landamæranna tölum við mismunandi mállýskur. Mállýska er hvernig maður talar á ákveðnu landfræðilegu svæði.
14
Dialekterne er stadig i udvikling. De kan variere inden for geografiske områder, og udvikler sig over tid.
Mállýskur eru stöðugri þróun. Þær geta verið mismunandi innan landfræðilegra svæða og þróast í gengnum tíðina.
16
Indenfor dialekter har vi noget, vi kalder for sosciolekter. Sociolekter er varianter af samme dialekt.
Innan mállýska höfum við eitthvað sem kallast félagsleg mállýska. Félagsleg mállýska eru félagsleg afbrigði af mállýsku.
18
Det er umuligt at sige hvor mange dialekter, vi har i Norge. Men vi deler ofte dialekterne ind i fire hovedgrupper. Nordnorsk, trøndsk, vestnorsk og østnorsk.
Það er ómögulegt að segja til nákvæmlega hversu margar mállýskur við höfum í Noregi. En við skiptum oft mállýskunum upp í fjóra hópa: Norðurnorsku, þrándheimsku, vesturnorsku og austurnorsku.
20
Nordnorsk er den type dialekt, man taler i Nord-Norge. Her kan vi sige: “Hei! Æ e fra Harstad og snakke nordnorsk”.
Norðurnorska er sú tegund mállýsku sem er töluð í Norður-Noregi. Her getum við sagt: “Hei! Æ e fra Harstad og snakke nordnorsk”.
22
Trøndsk taler man midt i Norge. Her kan vi sige: “Hei! Æ e fra Klæbu og snakke trøndersk”.
Þrándheimsku talar maður í miðjum Noregi. Hér getum við sagt: “Hei! Æ e fra Klæbu og snakke trøndersk”.
24
Vestnorsk taler man i Vest-Norge. Her kan vi sige: “Hei. Ej e frå Møre og Romsdal og snakka vestnorsk".
Vesturnorsku talar maður mest í Vestur-Noregi. Hér getur maður sagt: “Hei. Ej e frå Møre og Romsdal og snakka vestnorsk.”
26
Østnorsk taler man i Sydøst-Norge. Her kan vi sige: “Hei! Jei er fra Oslo og snakker østnorsk".
Austurnorsku talar maður í suð-austur Noregi. Her getur maður sagt: “Hei! Jei er fra Oslo og snakker østnorsk.”
28
Margir segja að mállýskurnar séu við það að deyja út - sumar hverfa á meðan aðrar dreifa sér.
30
De norske dialekter vil altid være i udvikling. Folk, som har meget kontakt med andre, vil udvikle deres talesprog sammen. Dette er en af årsagerne til, at talesprogene altid vil ændre sig.
Norsku mállýskurnar munu alltaf vera í þróun. Fólk sem hefur mikil samskipti við hvort annað mun þróa talmálið saman. Þetta er ein af ástæðunum fyrir því að talmálið mun alltaf vera að breytast.
32
Talesprog i Norge
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva: S1+12+20+22+24+26: commons.wikimedia.com/ SN S4: Johannes Jansson - norden.org S6+8+28: Connie Isabell Kristiansen S10: Søren Sigfusson - commons.wikimedia.org S14+16: Gerd Altmann - Pixabay.com S18: Pajast - commons.wikimedia.org
© 2016 atlantbib.org
X