Molsso
Giela
Christiansfeld - danskar heimsminjar
Christiansfeld - ein danskur heimsarvur

Hanna Kruse og Silke Fyhn Heinze - Vonsild Skole

Jorgaluvvon færasullo giella June-Eyð Joensen
3
4

Christiansfeld er bær í Suður-Danmörku á milli Kolding og Haderslev. Þar búa um 3000 manns. Christiansfeld er þekktur fyrir sérstaka sögu og hunangskökur.

Christiansfeld er býur í Suðurdanmark millum Kolding og Haderslev. Har búgva umleið 3000 fólk. Christiansfeld er kendur fyri sína serstøku søgu og hunangskøkur.

5
6

Christiansfeld var stofnaður 1773 af bræðrasöfnuði sem var boðið, af Christian 7. konungi, að byggja öðruvísi bæ í Danmörku. Bræðrafélagið kom frá Þýskalandi og keypti jörð af konungnum.

Herrnhutarnir stovnaðu Christiansfeld í 1773. Christian 7. bjóðaði teimum at byggja ein øðrvísi bý í Danmark. Herrnhutarnir komu úr Týsklandi og keyptu jørðina frá kongi.

7
8

Christiansfeld var nefnd eftir kónginum. Herrnhuterne lifðu einföldu lífi og byggingastíllinn samhverfur þar sem maður hjálpaði hvor öðrum. Herrnhuterne var líka kallað Bræðrasöfnuður.

Christiansfeld varð uppkallaður eftir konginum. Herrnhutarnir høvdu ein einfaldan og symmetriskan byggistíl, har øll hjálptust at. Herrnhutarnir verða eisini róptir Brøðrameinigheitin.

9
10

Þann 4. júlí 2015 var Christiansfeld settur á heimsminjaskrá UNESCO. Heimsminjar UNESCO er mikilvægt að varðveita vegna sögu landsins. Mörg hús eru friðuð í dag.

4. juli 2015 gjørdist Christiansfeld UNESCO heimsarvur. Ein UNESCO heimsarvur er stað, ið hevur so stórt virði, at tað eigur at verða varðveitt og sum hevur týdning fyri landsins søgu. Fleiri hús eru í dag friðað.

11
12

Í miðbænum er kirkjan. Bræðrahúsið snýr í suður og Systrahúsið norður. Í miðunni er stór gosbrunnur. Torgið liggur á milli tveggja aðalgatna í bænum.

Mitt í býnum liggur kirkjan. Brøðrahúsið er í syðra endanum og systrahúsið í norðara endanum. Í miðjuni er stórt springvatn. Langar beinar gøtur føra út úr miðbýnum.

13
14

Kirkja bræðralagshússins er allt öðruvísi en aðrar danskar kirkjur. Það er stórt rými án mynda og með prestinn í miðjunni. Setið er í láréttum röðum. Í kirkjunni geta verið allt að 1000 manns.

Kirkjan hjá Brøðrameinigheitini er øðrvísi enn aðrar danskar kirkjur. Hon er stórt rúm uttan myndir, og presturin stendur mitt í kirkjuni. Sitið verður á langum røðum. Í kirkjuni kunnu vera upp í 1000 fólk.

15
16

Kirkjugarðurinn kallast ,,Guðshlutirnir.” Hér liggja bræðurnir (karlar) í vestur og systurnur (konur) í austur, hlið við hlið eftir andlát þeirra. Allir steinar eru eins, því allir eru jafnir fyrir Guði. Kirkjugarðurinn var friðaður 1988.

Kirkjugarðurin verður rópt “gudsveltan”. Har liggja rík og fátøk lið um lið eftir deyðadag teirra. Allir steinarnir eru eins, tí øll eru líka yvir fyri Guði. Brøðurnir (menninir) liggja á vestursíðuni og systrarnar (kvinnurnar) liggja á eystursíðuni. Kirkjugarðurin varð friðaður í 1988.

17
18

Christiansfeld er líka þekktur fyrir Bræðralagsstjörnurnar. Í jólamánuðnum er kveikt á þeim í bænum. Stjörnurnar eru enn búnar til í bænum Herrnhut í Þýskalandi.

Christiansfeld er eisini kendur fyri sínar hernhutt-stjørnur (christiansfeldsstjørnur). Tær verða tendraðar í býnum í jólamánaðinum. Stjørnurnar verða framvegis gjørdar í býnum Herrnhut í Týsklandi.

19
20

Komi maður til Christiansfeld, Á maður að smakka hunangskökurnar. Christiansfeld er mjög þekktur fyrir kökurnar sem eru frá 1783. Þær innihalda mikið hunang, síróp og ýmis krydd.

Kemur tú til Christiansfeld, MÁST tú royna hunangskøkur. Christiansfeld er víðagitin fyri sínar køkur, sum stava frá 1783. Í teimum er hunangur, siroppur og nógv kryddaríir.

21
22

Þekkir þú aðra staðir sem eru á heimminjaskrá UNESCO?

Veitst tú um onnur støð, sum eru á heimsarvslistanum hjá UNESCO?

23
Christiansfeld - danskar heimsminjar

Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo:
S1: Villy Fink Isaksen + Ajepbah - commons.wikimedia.org + Honningkagehuset.dk
S4: Ole Akhøj - christiansfeldcentret.dk
S6: OTFW + Balthasar Denner (1685–1749) - commons.wikimedia.org
S8: A.S. Arndt - 1797
S10: Vejdirektoratet.dk
S12+14: Villy Fink Isaksen - commons.wikimedia.org
S16: Ajepbah - commmons.wikimedia.org
S18: Uschi - pixabay.com
S20: Honningkagehuset.dk
S22: Wikiwand.com

Christiansfeldcentret.dk
Forrige side Næste side
X