Ruoktot
Molsso
Giela
Giela
Danskit ikiuinerat - Norskinut ikiuineq
Danskehjelpen - Noregsaðstoðin
Atlantbib
Jorgaluvvon íslensku Mikael Leon Markússon og Magnús Máni Ólafsson
4
Sorsunnersuup aappaani Danmarkip Norskit innutai aningaasanik, nerisassanik aammalu atisassanik katersuuttarsimavaat. Norgemilu taaguuserneqarsimalluni Danskit ikiuinerat aamma Danmarkimi taaneqartarsimalluni Norgemut ikiuineq.
Í seinni heimsstyrjöldinni var peningum, mat og fötum safnað í Danmörku fyrir íbúa Noregs. Þetta var kallað „Danskehjelpen“ í Noregi og í Danmörku „Norgeshjælpen.
6
Arnat pingasut Norskit Københavnimiittut katersuiniarneq aallarteqqaarsimavaat. Ikiuiniarneq Den Norske Damekomitét aamma Norgesfondemit katersorneqarsimapput.
Það voru þrjár norskar konur í Kaupmannahöfn sem hófu söfnunina. Aðstoðinni var safnað, m.a. af Norsku kvennanefndinni og Noregssjóðnum.
8
Norgemut ikiuiniarnermi 1941-rup 1945-rullu akornanni ullormut 22 tonsit nerisassat Danmarkimiit Norgemut nassiunneqartarsimapput. Nerisassat nassiunneqarsimasut katillugit 32.000 tonsiusimapput. Nassiunneqarsimasut agguaqatigiissikkaanni norskip ataatsip 10 kg. pissarsiarisimavaa.
Norska hjálparsveitin sendi 22 tonn af mat á hverjum degi frá Danmörku til Noregs á árunum 1941 til 1945. Alls voru send 32.000 tonn af mat. Það svarar til 10 kíló af mat á hvern Norðmann.
10
Nerisassat nakorsaniit palasiniillu inuiaqatigiinnut agguaanneqartarsimapput. Norgemiuaqqat atuartut ullormut issiangiassanik puugutamut pisarsimapput. 42 million kronet sinnerlugit katersorneqarsimapput. Ullumikkumut nallersuukkaanni 1,8 milliartinik naleqarput.
Læknar og prestar dreifðu matnum. Norsk skólabörn fengu skammt af hafrasúpu á hverjum degi. Ríflega 42 milljónum noskra króna var safnað en það jafngildir u.þ.b. 1,8 milljörðum í dag.
12
Norskit nerisakilliulernerisa eqqugaanerunerata peqqutigaat tyskinut akerliunerat, Danmarkilli Tyskland suleqatigiumasimavaat.
Ástæðan fyrir að Norðmenn urðu meira fyrir barðinu á matarskorti var að margir í Noregi kusu að andmæla Þjóðverjum, en í Danmörku kusu þeir að vinna með Þýskalandi.
14
Danmarkimi sorsunnersuup 5 maj unippoq. Norgemilu 8 maj unilluni. Kiisalu ´Danskehjelpen´aamma unitsinneqarluni.
Í Danmörku lauk stríðinu 5. maí og í Noregi 8. maí 1945. Þá lauk einnig „Danskehjelpen“.
16
Sorsunnersuup kingorna 13 million krone-nik sinneqartoorsimapput. ´Fondet for dansk-norsk samarbeid” aningaasat sinneqartoorutit atorlugit aallartinneqarsimavoq. Tamannalu pivoq 1. marts 1946.
Eftir stríðið voru 13 milljónir eftir. Þessir peningar voru notaðir til að stofna „Dansk-norska samstarfssjóðinn“. Það gerðist 1. mars 1946.
18
1947-mi Lysebu Oslomiittoq inuiaqatigiit Norskit qallunaanut qujassutitut sorsunnersuup aappaani ikiuisimanerannut tunniuppaat. Norskit namminneerlutik illusinerminnut aningaasat katersorpaat.
Lysebu í Ósló var veitt sem þjóðargjöf árið 1947 frá Noregi til Danmerkur, sem þakkir fyrir hjálpina í seinni heimsstyrjöldinni. Það voru Norðmenn sem söfnuðu peningum fyrir kaupunum.
20
1950-mi fondep Schæffergården Gentoftimiittoq pisiaraa. Taamaasilluni fonde nunani taakkunani angerlarsimaffeqalerpoq.
Árið 1950 keypti sjóðurinn Schæffergården i Gentofte, þannig að það varð heimahagi fyrir sjóðinn í báðum löndum.
22
Taamanili fondep tunissutitut qallunaat norskillu kursuserfissatut akeqanngitsumik atortittalerpaat. Annertunerusumik ilinniartitsisunngornianut ilinniartitsisunullu atortinneqartarlutik. Danmarkip Norgellu oqaatsitigut imminnut paaseqatigiissin- naanerulernissaat annertusarlugu suliaqartarput. Taakkunanilu koncerternerit eqqumiitsulianillu takutitsivittut atorneqartarlutik.
Síðan þá hefur stofnunin veitt stuðning í formi námskeiða fyrir Dani og Norðmenn, einkum kennaranema og kennara, til að auka skilning þeirra á nágranna tungumálunum á Norðurlöndunum. Þeir vinna að því að auka skilning milli Danmerkur og Noregs. Báðir staðirnir skipuleggja einnig tónleika, myndlistarsýningar og menningarviðburði.
24
Þekkir þú aðrar mikilvægar sögur frá seinni heimsstyrjöldinni?
Danskit ikiuinerat - Norskinut ikiuineq
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo:
S1+4+8+14+16+18+20+24: dansk-norsk.no
S6: Astmahjemmet.dk
S10: Commons.wikimedia.org
S12: Viggo Guttorm-Pedersen (1902-1962) - commons.wikimedia.org
S18: Consecutiosykkelisten - commons.wikimedia.org
S22: lysebu.no + schaeffergaarden.dk
S24: Jewmus.dk
dansk-norsk.no
© 2020 atlantbib.org
X