språk
Hanne Christensen
Sleðahundar finnast aðeins á Norður-Grænlandi. Frá Sisimiut að Siorapaluk sem er á nyrðsta hluta Grænlands og á Austur-Grænlandi.
Kalaallit qimmiat qimuttoq taamaallaat Sisimiuniit avannamut Siorapalummut, Avannaarsuanut kiisalu Tunumi piupput.
Kalaallit qimmiat qimmit Chow-Chow-it Siberian huskyllu eqqarlerai.
Norðan við Grænland frýs sjórinn. Í gamla daga fórum menn á hundasleðum til veiða eða ferðast.
Qanga kalaallit ukiukkut qimussimik piniariartarsimapput. Immaqaluunniit sikumi angallatigisarpaat. Avannaa ukiuunerani sikusartorsuummat umiatsinik angalasinnaannginnamik.
Við 3-4 vikna aldur byrja hvolparnir að borða fóður. Stór hvolpur, um 4 mánaða, borðar jafn mikið og fullorðinn hundur. Þeir borða mest sel og fisk.
Piaraq sapaatip akunnerini 3-4-ni ulloqaleraangami nerisalertarpoq. Piaqqat 4-nik qaammateqalereersimasut qimmit inersimasutuulli nerisalersarput. Qimmit puisit aalisakkallu nerinerusarpaat.
Qimmit 20-it missaanik ukioqalersinnaasarput. Angisuujupput. 25-45 kg missaani oqimaatsigilersinnaasut.
Hundar sem eru eldri en 6 mánaða þarf að binda og hafa þarf rými fyrir þá. Maður þarf að vera 16 ára til að fá hundarými.
Qimmit 6-nik qaammateqalersimagaangata kalunnernik pitunneqartarput. Kiisalu qimmiisivimmut ilineqartarlutik. Qimmilivittaarniaraanni 16-it sinnerlugit ukioqartariaqarpoq.
Stór hvolpur, 5-6 mánaða, hleypur með hundasleða. Þegar þeir eru eins árs geta þeir dregið með.
Qimmiaqqat 5-6-nik qaammateqaleraangata qimuttut sanianni pangaleqataasinnaalersarput. Aatsaallu ataasileereerangata qimoqataalersarlutik.
Til að draga sleða geta verið fleiri en einn hundur. Þegar barn vill læra að keyra hundasleða er algengt að hafa einn dráttarhund.
Qamutini ataatsimi Qimmit qimuttut ataasiusinnaapput amerlanerusinnaallutillu. Meeqqat qimussernialerlaat aallaqqaammut ataatsimik qimmeqakkajunnerusarput.
Ef maður á ekki litlu hvolpana er erfitt að leika við þá þar sem móðir þeirra er nálægt og verndar þá.
Qimmit piaqqat piginngikkaanni pinnguaqatigiuminaattarput arnaasami paarisaramikkit sissuerlugillu.
Maður má ekki koma nálægt hundunum því þeir geta ráðist á fólk til að verja sig.
Qimmillu angisuut qanillinaveersaarneqartarput imminnullu illersorniarlutik inunnik paannissinnaasaramik.
Veiðimenn eiga um helming hundanna. Hinn helminginn á fólk sem notar þá í frístundum.
Qimmit qimuttut affaasa missaat piniartunit pigineqarput. Affaalu inunnit aliikkutaralugit uumasuutigineqarlutik.
Kalaallit nunaata kujataani naliginnaasuuvoq qallunaat qimmiinik qimmeqarneq. Illumiisinneqartarpullu.
Illit kalaallit qimmiinik takunikuuit? Qimussernikuuit?
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh: S1: Hanne Christensen S4: CIA World Fact Book - commons.wikimedia.org S6+12: Greenland Travel - flickr.com S8: Carl Rasmussen (1841–1893) S10+20: Chmee2/Valtameri - commons.wikimedia.org S14+28: Kim Hansen - commons.wikimedia.org S16: Thomas Ritter - pixabay.com S18: Af.mil S22: Taken - pixabay.com S24: Naalakkersuisut S26: Pxhere.com