valodu
Tina Hejsel & Signe Elmstrøm i samarbejde med Museum Frello
Tulkojums uz grenlandiešu valodu Hanne ChristensenOtto Frello (1924-2015) var danskur málari frá Varde. Myndirnar hans eru hugmyndaríkar, dásamlegar, mjög nákvæmar og bjóða upp á uppgvötanir. Frello var maður með mikinn húmor og það sést í myndunum.
Otto Frello (1924-2015) qallunaaq qalipaasartoq Varde-meersuuvoq. Qalipatai takorluuikkianik ulikkaarput. Eqqumiitsut, tupinnartuliat, annikitsortaanik aamma ilanngussallit. Kiisalu nassaassarsiorfittut qaaqqusillutik. Frello qungujunnartunik nuannarisaqartorujussuuvoq. Assilialiaani takuneqarsinnaapput.
Otto Frello bjó í mörg ár í Kaupmannahöfn, í stórri, gamalli íbúð sem hann hafði sjálfur endurnýjað. Það var hér sem hann fann mikinn innblástur að málverkunum.
Otto Frello ukiorpassuit Københavnimi inissiami nutaanngitsumi angisuumi nammineq iluarsaqqissimasamini najugaqarsimavoq. Tassaniitilluni qalipakkat assigiinngitsut isumassarsiarisimavai.
“Málverkin á alltaf að upplifa strax. Þau eiga að virkja ímyndun áhorfandans og opna fyrir óreiðu af stemningu, hugmyndum og túlkunarmöguleikum. Það finnst engin lausn sem maður getur lesið sér til um. Basta!” Otto Frello
Qalipagai takuinnarlugit misissugassaasarput siumugassaasarlutillu. Takunnittunut takorluuisitsilersarput uivertitsilersarlutillu, siunnersuutinik nassuiaatissanillu ammaassisarlutik. Atuagassanik inernerileriikkanik nassaassaqanngilaq. Tassa! Otto Frello
Otto Frello lék sér með rammana á myndunum sínum. Á þessari mynd er innsti ramminn málaður, þannig að hann líkist tré.
Otto Frellop qalipakkani assit sinissaannut iluarsartuuttarpai pinnguaralugit. Uani assilialiami assiup sinissaata iluatungaa qalipataavoq, taamaasilluni qisummut assingulerluni.
Otto Frello var menntaður myndskreytir og vann hjá forlagi Politekens. Þetta er ekki mynd af krukku. Þetta er ein af mörgum myndskreytingum sem hann hefur handmálað.
Otto Frello assiliartassanik titartaasartutut ilinniagaqarpoq aammalu Politikens forlagimi sulisarluni. Una qummuattaq pillugu assilisaanngilaq. Otto Frellomuna assiliartassanik titartagaliaa assamminik qalipassimasaa.
Margar af myndum Otto Frello og myndskreytingum eru í dag til sýnis á Frello safninu í Varde. Á gaflinum er stórt málverk gert eftir skissum Frello.
Ullumikkut Otto Frellop assiliartaliai qalipagarpassuilu Katersugaasivimmi Frello Vardemi saqqumipput. Illup qaliata isuani qalipagarujussuaqarpoq Frellop ilusilersuinnarlugu titartagaata assinginik.
“Glaða barnið”
Hvert er allt fólkið í hinu herberginu?
Hvers vegna er drengurinn svona glaður?
Hvað finnst þér um húsið?
Getur þú fundið tölvuna?
”Meeraq nuannaartoq”. Kikkunuku makku inuppassuit inip aappaaniittut? Sooruna nukappiaraq taama nuannaartigisoq? Illu qanoq isumaqarfigaajuk? Qarasaasiaq nassaarisinnaaviuk?
“Tvær konur”
Hvað hugsa þessar tvær konur?
Hvað finnst þér um hatta kvennanna?
Hver hefur búið í byggingunni?
Getur þú fundið Bangsimon?
”Arnat marluk” Uku arnat marluk qanoruna eqqarsartut? Arnat nasaat qanoq isumaqarfigaagit? Kikkunuku illorsuarmi ineqarsimasut? Peter Plys nassaarisinnaaviuk?
“Bláa kúlan”
Hvers vegna stendur fólkið og kíkir inn?
Hver kíkir út?
Hvað hefur gerst?
Getur þú fundið skærin?
”Kuuleeraq tungujortoq” Sooruna inuit ilummut itsuanisaartut? Kina silammut isigiva? Susoqaqqammersoruna? Qiuutit nassaarisinnaavigit?
“Fuglarnir koma”
Hvers vegna koma fuglarnir?
Hvað gerist eftir smá stund?
Hvað minnir myndin þig á?
Getur þú fundið uglurnar?
”Timmissat aggerput” Sooruna timmissat aggertut? Susoqangajalerpa? Assiliaq sumut eqqaanartippiuk? Uppiit nassaarisinnaavigit?
“Vegurinn”
Hvert liggur vegurinn?
Hverjar eru þessar gegnsæu manneskjur?
Hvað er konan að hugsa um?
Getur þú fundið endurtekningar á myndinni?
”Aqqusinaq” Aqqusineruna sumut ingerlasoq? Inuinuku akimut ersittut kikkut? Arnamuna suna eqqarsaatigigaa? Assilissami uteqqiinerit nassaarisinnaavigit?
“Kóngsins Nýjatorg”
Hvaðan koma mennirnir?
Úr hverju er byggingin gerð?
Hvernig hafa börnin tvö það?
Þekkir þú staðinn aftur?
”Kongens Nytorv” Angutinuku suminngaanneersut? Illorsuaruna sumik sanaaq? Meeqqat qanoq ippat? Sumiinnersoq ilisarisinnaaviuk?
“Kaupmannahafnarmynd”
Hvað gerist á myndinni?
Hver vildir þú helst vera?
Hverju undrast þú yfir?
Getur þú fundið pönkaran?
”Asseq Københavnimi” Assimiuna susoqartoq? Kinaarusunneruit? Suna tupigusuutigaajuk? Punkeri nassaarisinnaaviuk?
Eftirfarandi spurningar eiga við allar myndirnar:
1) Hvaða Frello mynd mannst þú best eftir?
2) Hvers vegna þessi mynd?
Apeqqutit tulliuttut assilissanut attuumassuteqarput:
1) Frellop assilialiaansorleq eqqaamaneruiuk? 2) Sooq assiliaq taanna?
3) Ef þú ættir að velja eina mynd fyrir herbergið þitt, hver ætti það að vera?
4) Hvers vegna einmitt þessi mynd?
5) Veldu eina mynd og skrifaðu eða talaðu inn sögu út frá henni.
3) Toqqaassasuuguit assiliaq sorleq Ininnut ilissagaluarpiuk? 4) Sooq taannarpiaq asseq? 5) Assimik toqqaagit aamma allaguk immaqaluunniit immiutiguk oqaluttuaq aallaavigalugu.
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva: S1+6+8+30+32: Museum Frello S4: Hasse Ferrold S10: Otto Frello - “Det sidste menneske” - 2000 S12: Otto Frello - “Lampe i keramik” S14: Taxiarchos228 - commons.wikimedia.org S16: Otto Frello - “Det glade barn” - 1988 S18: Otto Frello - “To kvinder” - 1985 S20: Otto Frello - “Den blå kugle” - 1979 S22: Otto Frello - “Fuglene kommer” - 1982 S24: Otto Frello - “Vejen” - 1995 S26: Otto Frello - “Kongens Nytorv” - 1995-96 S28: Otto Frello - “Københavnerbillede” - 1983-86 I samarbejde med Museum Frello: www.vardemuseum.dk & www.ottofrello.dk