Mainīt
valodu
Play audiofilelt
Vesturindisku oyggjarnar - ein donsk søga
Vakarų Indijos salos - tai Danijos istorija

Kathrine Lysen, Katrine Skov & Sophus Lorentzen

Tulkojums uz lietuviešu valodu Rokas Juknevicius IId - Simono Daukanto Gimnazija
3
4

Danmark var í 1600-1800-árunum eitt hjálandaveldi. Danmark hevði millum annað sett seg niður í Grønlandi, Vesturafrika, India og Karibia (Vesturindia).

1600–1800 m. Danija buvo kolonijinė valstybė. Danija, be kita ko,turėjo kolonijų Grenlandijoje, Vakarų Afrikoje, Indijoje ir Karibuose (Vakarų Indija).


Play audiofile 5
6

Vesturindisku oyggjarnar vóru tær tríggjar oyggjarnar: Sankt Thomas, Sankt Jan og Sankt Croix. Tær vóru danskar frá 1691-1917.

Danija Vakarų Indijos salyne turėjo tris salas: šv. Tomo, šv. Jono ir šv. Kryžiaus salos. Jie buvo dana, gyvenęi 1691–1917 m.


Play audiofile 7
8

Í 1672 settu danir seg niður á Sankt Thomas, og í 1718 yvirtók Danmark Sankt Jan, sum annars hoyrdi til Ongland. Í 1733 keypti Danmark Sankt Croix frá Fraklandi.

1672 m. buvo įkurta Šv. Tomo kolonija, o 1718 m. Danija užkariavo Šv. Jono salą, kuris prieš tai priklausė Anglijai. 1733 m. Danija nusipirko šv. Kryžiaus salą iš Prancūzijos.


Play audiofile 9
10

Vesturindisku oyggjarnar vóru partur av víðgitna “Tríkantshandlinum”. Danmark býtti klæðir og vápn um við trælir í Afrika, sum síðani vórðu sigldir til Vesturindia. Her vórðu teir býttir um við sukur, tubbak og bummull, sum varð siglt til Danmarkar.

Daniška Vakarų Indijos dalis sudarė garsųjį prekybos trikampį. Danija išmainė drabužius ir ginklus į vergus iš Afrikos, kai jie plaukė į Vakarų Indiją. Čia juos išmainė į cukrų, tabaką ir medvilnę, kurie buvo išgabenti į Daniją.


Play audiofile 11
12

Trælirnir vórðu tiknir og fluttir burtur úr heimum teirra. Teir arbeiddu hart allan dagin og búðu undir ræðuligum umstøðum. Summir trælir flýddu úr plantasjunum.

Vergai buvo pagrobti iš savo namų. Jie visą dieną sunkiai dirbo ir gyveno siaubingomis sąlygomis. Kai kurie vergai pabėgo iš plantacijų.


Play audiofile 13
14

Vart tú fangaður, hevði tað stórar avleiðingar. Summir vórðu fleingdir, aðrir tað, ið var uppaftur verri.

Jei vergas buvo pagautas, tai turėjo didelių pasekmių. Vieni buvo plakamisi, kitiems būdavo daug blogiau.


Play audiofile 15
16

3. juli 1848 legði danski ríkisumboðsmaðurin, Peter von Scholten, trælahaldið niður í Vesturindia.

1848 m. liepos 3d. Danijos generalgubernatorius Peteris von Scholtenas panaikino vergiją Vakarų Indijoje.


Play audiofile 17
18

Í gamla Vesturindia ber til at síggja Fort Christian og Fort Frederik, sum bæði eru í gomlum donskum býum.

Senojoje Danijos Vakarų Indijoje galite pamatyti Fort Christian ir Fort Frederik, abu yra senuose Danijos miestuose.


Play audiofile 19
20

Tær tríggjar oyggjarnar vórðu seldur til USA í 1917 fyri 25 milliónir dollarar. Flestu fólkini, sum búgva har, eru eftirkomarar frá trælunum. Oyggjarnar eita í dag Virginoyggjarnar (US Virgin Islands).

Trys salos buvo parduotos JAV 1917 m. Už 25 milijonus dolerių. Dauguma gyventojų yra vergų palikuonys. Salos šiandien vadinamos Mergelių salomis (JAV Mergelių salos).


Play audiofile 21
22

Høvuðsstaðurin í Virginoyggjunum eitur Charlotte Amalie, og tað eru enn nógvir vegir við donskum nøvnum.

Mergelių salų sostinė vadinasi Charlotte Amalie, dar vis dar gausu kelių pavadinimų danų kalba.


Play audiofile 23
24

Í dag er ferðavinna høvðusvinna í Virginoyggjunum. Har vitja fleiri enn 2 milliónir ferðafólk um árið.

Šiandien Mergelių salos gyvena iš turizmo. Per metus apsilanko daugiau nei 2 milijonai lankytojų.


Play audiofile 25
26

Hevur landið, haðani tú kemur, nakrantíð havt nakað hjáveldi?

Vesturindisku oyggjarnar - ein donsk søga

Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva: S1+24: Sanni Craft S4: George Webster/ 1800 - commons.wikimedia.org S6+22+26: Martin Lie - commons.wikimedia.org S8: Jason Crotty - flickr.com S10: Sémhur - commons.wikimedia.org S12: http://ctlsites.uga.edu S14: Brantz Mayer/ 1854 - commons.wikimedia.org S16: www.virgin-islands-history.org S18: N2theBlue - commons.wikimedia.org S20: Jerry Woody - commons.wikimedia.org
Forrige side Næste side
X