fo
Atgal į paiešką
Mainīt
valodu
valodu
foKartöflur í Færeyjum
Epli í Føroyum
Guðrun Elttør
4
í Færeyjum eru margir sem rækta eigin kartöflur á hverju ári. Oftast hjálpast börn og fullorðnir við að gera kartöfluakur.
Í Føroyum eru tað nógv fólk, ið seta eplir niður á hvørjum ári. Ofta eru bæði børn og vaksin við til at gera eplaveltu.
6
Tey skulu hava eitt sindur av jørð, seteplir og tøð, fyri at kunna gera eina eplaveltu.
8
Algengasta leiðin til að búa til kartöflureit í Færeyjum er „flagvelta“. Það er torf, sem lagt er öfugt ofan á úrsæðið og áburð.
Hin mest vanliga eplaveltan kallast flagvelta. Tá flagvelta verður gjørd, verður ovasta lagið av jørðini skorin í bøkkar.
10
Hverri torfu er snúið við og lögð yfir útsæði. Á milli torfanna er lögð skeið af áburði.
Hvør bøkkur verður vendur og lagdur yvir eitt ella tvey smá setepli. Millum bøkkarnar verður ein skeið av eplatøðum løgd.
12
Til er margar gerðir af áburði. Einn mest notaði áburðurinn er tilbúinn áburður fyrir kartölfluakra.
Tøð finnast í ymiskum sløgum. Eitt tað mest vanliga er kunsttøð, ið er gjørt til at taða epli.
14
Útsæðið þarf að spíra áður en það er notað á kartöfluakurinn. Best er að leyfa þeim að liggja í birtu svo spírurnar verði stuttar og þykkar.
Seteplini verða løgd at næla, áðrenn tey skulu setast niður. Best er, at tey liggja og næla í nakað av ljósi, so verða nálirnar stuttar og tjúkkar.
16
Það eru til mismunandi tegundir af kartöflum. Sumir rækta margar tegundir af kartöflum. Algengustu tegundirnar eru Folva og Oleva. Kartöflureitinn ætti að búa til að vori, um miðjan eða í lok maí.
Tað eru nógv sløg av eplum. Summi seta fleiri sløg niður. Tey mest vanligu eru Folva og Oleva. Epli kunnu verða sett niður um várið áleið til hálvan mai.
18
Kartöflurnar eru sóttar á haustin áður en frostið kemur. Þær þarf að geyma þar sem er kalt, þurrt og dimmt - svo þær haldast allan veturinn.
Eplini verða tikin upp um heystið, áðrenn kuldin kemur. Tey verða goymd myrkt, kalt og turt - so halda tey sær allan veturin.
20
Kartöflur í Færeyjum
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo:
S1+4+8+10+12+14+18+20: Guðrun Elttør
S6: Jákup Justinussen
S16: Búnaðarstovan
© 2019 atlantbib.org
X