valodu
Paarnannguaq Møller Svendsen - Efterskolen Kildevæld
Ísbjörninn er þjóðardýr Grænlands og er á skjaldarmerki þjóðarinnar. Ísbjörn er líka að finna í Kanada, á Svalbarða og í Rússlandi.
Nanoq Kalaallit Nunaata inuiaqatigiit uumasoraat aamma Kalaallit Nunaata ilisarnaataaniippoq. Canadami, Svalbardimi kiisalu Ruslandimittaaq nanoqarpoq.
Ísbjörn getur orðið 3 m langur og 1.4 m hár. Hann vegur allt að 500 kg og er stærsta bjarnartegund í heimi. Hann getur náð 30 ára aldri í náttúrunni.
Nanoq 3 meterip missaani takissuseqalertarpoq, 1,4 meterimillu portussuseqarsinnaasarluni. 500 kg missaanilu oqimaatsigilersinnaasarpoq aammalu nunarsuarmi nanoqatigiinni tamanit anginersaalluni. Pinngortitamilu ukiunik 30-nik utoqqaassuseqalersinnaalluni.
Eftir fæðingu ísbjarnar passar móðir ungann í stuttan tíma. Eftir það er hann sjálfbjarga.
Nanoq inunngoraangami sivikitsumik paarineqartarpoq anaanaminit. Kingornalu namminiilertussaavoq.
Frá fæðingu kennir móðirin ísbirninum að lifa af. Þess vegna þarf hann að klifra sjálfur þó það sé erfitt.
Nanoq inunngornerminiit qanorluunniit qallorfissatigut qaqisinnaajunnaarluni artorsartigigaluarpat nammineertinneqartarpoq. Taamaasilluni anaanaminit nukkassarneqartarpoq ilinniartinneqartarlunilu.
Fólk og önnur dýr líta á ísbjörninn sem hættulegt dýr. Þegar þeir eru hungraðir koma þeir matarleit inn í bæi. Þá á fólk að halda sig innandyra.
Nannut inunnit uumasuniillu uloriagineqartarput. Perlileraangamik nerisassarsiorlutik illoqarfinnukarsinnaasaramik. Pulagaangata inuit illoqarfimmi aneqqusaajunnaartarput.
Ísbjörn er sjaldséður gestur innan bæjarmarka. Í norðurhluta Grænlands er algengt að sjá ísbjörn.
Nannut illoqarfinni takussallugit qaqutigoortuupput. Kalaallit Nunaata Avannaani naliginnaapput takussallugit.
Ísbjörninn veiðir vanalega á hafísnum. Þegar hann hefur séð bráðina heldur hann áfram þar til hann hefur veitt hana.
Nannut sikup qaavaniitgtarput uumasunik piniagassaminnik ujarlerlutik. Piniagassaminillu naammattuuigaangami pisarinissaata tungaanut piniartarpai.
Ísbjörn borðar aðallega sel, snæhéra og heimskautaref. Á sumri reynir hann að veiða urriða í ám.
Nannut amerlanertigut puisitornerusarput, ukallit aammalu teriannissat. Aasakkut kuummi eqalunnik pisaqarniartarput.
Ísbjörnunum stendur ekki ógn af veiðum heldur umhverfisáhrifum. Heimskautaísinn bráðar vegna umhverfisáhrifa, sem þýðir að veiðisvæði ísbjarna minnkar á hverju ári.
Nannut piniagaanerisigut nungukkiartunngillat. Mingutitsinerulliuna, Kiisalu nannut piniarfissai annikilliartorneratigut, tamanna pissuteqarpoq nunarsuup kiatsikkiartorneranik taamaasilluni Kalaallit Nunaata sermersua aakkiartulersimammat ukiumiit ukiumut.
Heimsmarkmið númer 15 fjallar um verndun ,,lífið á landi.” Ísbjörninn er ein tegund af mörgum sem eiga erfitt. Hvað hugsar þú, hvað getum við gert til að koma í veg fyrir bráðnun jökla?
FN-ip nunarsuarmi anguniagaani normu 15-imi anguniagaavoq illersugaaneq “inuuneq nunami” Nanoq taannaaginnarpoq assoruuttoq. Qanoq eqqarsarpit qanoq iliorluta sikup nungulluni aatsinnaveersaarnissaanik?
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh: S1: Robynm - pixabay.com + globalgoals.org S4: Commons.wikimedia.org S6+18: Andreas Weith - commons.wikimedia.org S8: Steve Amstrup - commons.wikimedia.org S10: Alan D. Wilson - commons.wikimedia.org S12: Monica Aulich - pixabay.com S14: Arturo de Frias Marques - commons.wikimedia.org S16: Peter Prokosch - flickr.com S20: Kongelig Post - 1938 S22: Globalgoals.org