Oqaatsit
allanngortiguk
Play audiofilesv
Stöðvið matarsóun!
Stoppa matsvinnet!

Buster Adam Valeur Madsen, Clara Grandt Larsen, Emilie Møller Carlsen & Emma Grønne - Vonsild Skole

Nutserisoq: Klass 3 på Frösakullsskolan & Eva-Lotta Berntsson
3
4

Matarsóun er orðið stórt umhverfisvandamál í heiminum. Matarsóun hefur verið í kastljósinu síðan 2008. Nú er það eitt af heimsmarkmiðum Sameinuðu Þjóðana að helminga matarsóun fyrir árið 2030.

Matsvinnet  har blivit ett stort klimatproblem i världen. Matsvinn har varit i fokus sedan 2008. Det har nu blivit ett av FN:s globala mål, att halvera matsvinnet innan 2030.


Play audiofile 5
6

Matarsóun skapar mikið álag á umhverfið. Ef við brennum mat þá fer CO₂ út í andrúmsloftið. Þegar mikið af CO₂ kemst út í andrúmsloftið, hækkar hitastig jarðar og ísinn á Norður- og Suðurpólnum bráðnar hraðar.

Matsvinnet har en stor miljöpåverkan. Om man bränner mat, kommer det ut CO₂. Om man släpper ut för mycket  CO₂, så stiger temperaturen på jorden, så isen på polerna smälter fortare.


Play audiofile 7
8

Maður sparar bæði CO₂ og peninga með því að henda ekki mat. Öll dönsk heimili hentu samtals 261.000 tonnum af mat árið 2011. Þetta voru 240.000 tonn árið 2017.

Man sparar både CO₂ och pengar på att inte slänga mat. Samtliga danska hushåll kastade sammanlagt 261 000 ton mat under 2011. Det minskade dock till 247 000 ton 2017.


Play audiofile 9
10

Við hendum 66 tonnum af mat á hverri sekúndu í öllum heiminum. Á hverju ári hendum við 1,6 milljörðum tonna. Á sama tíma svelta 870 milljónir manna á degi hverjum. Þetta verður að breytast!

Vi slänger 66 ton mat varje sekund i hela världen.Varje år slängs 1,6 miljarder ton mat. Samtidigt svälter 870 miljoner människor varje dag. Det skall ändras!


Play audiofile 11
12

Sá matur sem við hendum mest af er ávextir, grænmeti, mjólk, brauð og kjöt. Það á sér stað bæði á heimilum og í búðum.

Den mat som slängs mest är frukt, grönsaker, mjölk, bröd och kött. Det gäller både i hemmen och butikerna.


Play audiofile 13
14

Í Danmörku er fólk sem fer að “rusla” mat. Það þýðir að þau finna mat í ruslagámum matvöruverslana. Sumar búðir setja poka út eftir lokunartíma með mat, sem er enn hægt að borða. Þá geta fátækir fengið ókeypis mat.

Vissa människor i Danmark "skralder" mat. Det betyder att de hittar mat i stormarknadernas containrar. Vissa butiker ställer ut en säck efter stängningstid med mat som fortfarande kan ätas. Då kan de fattiga få gratis mat.


Play audiofile 15
16

Árið 2018 var fundið upp app í Danmörku sem átti að hjálpa við að draga úr matarsóun. Það heitir ,,Too good to go”. Það er dæmi um hvernig hægt er að breyta venjum fólks. Núna getur maður pantað mat sem er ekki seldur á veitingastað og fengið ódýrt.

År 2018 uppfanns en app i Danmark, som skall hjälpa till att undvika matsvinn. Den heter “Too good to go”. Det är ett exempel på ett sätt att förändra människors vanor. Man kan nu beställa den mat  som inte säljs från en restaurang billigare.


Play audiofile 17
18

Aðrir reyna að rækta og selja matarvörur staðbundið svo að maður þurfi ekki að senda mat frá hinni hlið jarðarinnar til Danmerkur, ef maður getur ræktað hann sjálfur.

Andra försöker odla och sälja matvaror lokalt, så att vi inte behöver skicka mat från andra sidan jorden hela vägen till Danmark om vi kan odla det själva.


Play audiofile 19
20

Annað heimsmarkmið Sameinuðu Þjóðanna fjallar um að stöðva hungur í heiminn og markmið númer 12 fjallar um að við ættum ekki að framleiða meira en við þurfum svo við þurfum ekki að henda. Hvað getur þú gert til að minnka matarsóun í þínu daglega lífi?

FN:s Globala mål nr. 2 handlar om att stoppa svälten i världen och mål nr. 12 handlar om att vi inte ska  producera mer än vi spenderar så vi inte behöver slänga mat. Vad kan du göra för att slänga mindre mat i din vardag?


Play audiofile 21
Stöðvið matarsóun!

Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo:
S1: globalgoals.org + publicdomainvectors.org + Taz - commons.wikimedia.org
S4: Taz - commons.wikimedia.org
S6: Emilian Robert Vicol + Gerd Altmann - pixabay.com
S8+14: Sigurdas - commons.wikimedia.org
S10: Piqsels.com
S12: Ukendt
S16: Toogoodtogo.dk
S18: Pxhere.com
S20: Globalgoals.org 

Globalgoals.org
 
Forrige side Næste side
X