Oqaatsit
allanngortiguk
Play audiofileda
Træk vejret roligt
DA
KL
2
Eqqissillutit anersaartorit

Hedvig Henriksson, Artin Morina och Shahd Asaad - Östergårdsskolan

Nutserisoq: Agapeta Skifte Jensen
3
4

Du trækker vejret med lungerne. Luften, som vi udånder, indeholder vanddamp, som kan ses når det er koldt. Så bliver det til en tydelig sky. Et menneske trækker vejret ca. 20.000 gange på et døgn.


Play audiofile

Puatit anersaartuutigaatit. Silaannaq silammuukkat isugutattuuvoq, silalu nilleraangat takuneqarsinnaasarpoq. Aalanngortarami. Inuk ulloq unnuarlu katillugit 20.000-riarluni anersaartortarpoq.

5
6

Lungerne har ikke deres egne muskler, så de bruger i stedet musklerne omkring brystkassen. Når musklerne slapper af, så får lungerne mindre plads, og den gamle luft udåndes.


Play audiofile

Puaat nammineerlutik nukeqanngillat, taamaammat sakissap nukii atortarpaat. Nukiit qasukkarpata puaat inissakinnerulissapput, taamaalilluni silammut anersaartoqartarpoq.

7
8

Når musklerne omkring brystkassen arbejder, bliver brystkassen større og vi trækker vejret ind. Blodet tager kuldioxid med fra hele kroppen til lungevævet. Gennem lungevævets tynde vægge kan kuldioxiden let komme ind og ilten kommer lige så let ud.


Play audiofile

Sakissat nukii atorlugit ilummut anersaartoqartarpoq. Silaannaq aatsinnut puatsinninngaaniit siammartarpoq. Puaat saattuaqqamik ameraasaqaramik tassuunaqquulluni silaannaq pulallunilu anillassinnaalluarpoq.

9
10

Så transporterer blodet ilten ud til hjertet, som pumper ilten ud i hele kroppen, og kuldioxid transporteres med den gamle luft ud af kroppen. Et andet ord for lungevævet er alveoler.


Play audiofile

Taava aatta silaannaq uummatitsinnut ingerlatittarpaa, uummatillu silaannaq timitsinnut tillernermigut ingerlateqqittarpaa. Silaannarlu ilummuugaq aamma anillatsittarlugu.

11
12

Hvis man bredte alle alveoler ud fra ens lunger, så ville det fylde næsten en hel tennisbane.


Play audiofile

Puatta “atortui” tamaasa siaarutsigit tennissartarfik ulikkaangajallugu atsigissapput.

13
14

Når du gaber, betyder det, at du er træt eller har brug for at få ilt i blodet. Når næsen bliver irriteret, så nyser du med en hastighed på 160 km/t.


Play audiofile

Aatsaarneq qasunerup ilisarnaatigisarpaa taamaalillutit aat silaannarmik pisariaqartitsisarpoq. Tangajoraangavit tangajornerit 160km/t sukkatigisarpoq.

15
16

Når man har astma, har man sværere ved at trække vejret. Det kan skyldes, at man er forkølet, er allergisk eller overfølsom overfor noget. Du kan tage medicin for astma og allergier. 


Play audiofile

Astmaqaraanni anersaartorniarnermik ajornartorsiuteqartoqartarpoq. Nuannermik tunngaveqarsinnaavoq, imaluunniit sapigaqarnermik tunngaveqarsinnaalluni. Astmaqarnermi sapigaqarnermilu nakorsaatit atorsinnaavatit.

17
18

Hvis du vil prøve, hvordan det føles at have astma, kan du prøve at trække vejret gennem et tyndt sugerør. Så kan du fornemme, hvor hårdt det er. Prøv, hvis du har lyst.


Play audiofile

Astmaqartut qanoq ajornartorsiuteqarnersut paserusukkukku milluaat amitsoq atorlugu anersaartorlutit misilissinnaavat. Paasissavat taava qanoq ilungersunartigisumik anersaartortarnersut.

19
20

Ved du, hvor mange gange et menneske trækker vejret på et døgn?


Play audiofile

Nalunngiliuk ullup unnuallu ingerlanerani qasseriarlugit anersaartortarnerlutit?

21
Træk vejret roligt

Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo:
S1+20:Pexels.com
S4: Shahd Asaad - Östergårdsskolan
S6: Needpix.com
S8: Svgsilh.com
S10: Siyavula Education - flickr.com
S12: Maxpixel.net
S14: KathrinPie - pixabay.com
S16: Publicdomainvectors.org
S18: Hans Braxmeier - pixabay.com
Forrige side Næste side
X