SV
IS
Oqaatsit
allanngortiguk
Play audiofilesv
Leið matarins í gegnum líkamann
SV
IS
2
Matens väg genom kroppen

Natalie Berntsson, Sofia Hansson, Lucas Wessberg och Lovisa Zackborg Söderström - Östergårdsskolan

3
4

Líkami þinn þarf mat til að bjarga sér og vaxa. Þegar þú hefur borðað matinn þinn fer hann í gegnum mismunandi hluta líkamans.

Din kropp behöver mat för att klara sig och växa. När du har ätit din mat åker den genom olika delar av kroppen.


Play audiofile 5
6

Þú tyggur í sundur matinn þinn með tönnunum. Í munninum þínum er munnvatn sem blandast matnum. Vegna munnvatnsins er léttara að kyngja matnum.

Du tuggar sönder din mat med tänderna. I din mun finns saliv som blandas med maten. Saliven gör maten lättare att svälja.


Play audiofile 7
8

Frá munninum fer maturinn niður í vélindað. Bakvið vélindað er barkinn. Barkinn hefur eins konar loku sem lokar þegar við borðum.

Från munnen åker maten ner i matstrupen. Bredvid matstrupen finns luftstrupen. Luftstrupen har ett lock som stängs när vi äter.


Play audiofile 9
10

Úr vélindanu fer maturinn þinn í magann. Í maganum eru magasýrur. Í magasýrum eru sýrur sem drepa bakteríur.

Efter matstrupen åker din mat till magsäcken. I magsäcken finns det magsaft. I magsaften finns en syra som dödar bakterier.


Play audiofile 11
12

Magasýrurnar blandast við matinn og úr verður þykkur massi. Maturinn er í maganum í 3-4 tíma. Síðan þrýstist þessi þykki massi niður í þarmana.

Magsaften blandas med maten och det blir en tjock smet. Maten stannar i magsäcken i 3-4 timmar. Sedan trycks den tjocka smeten ner till tunntarmen.


Play audiofile 13
14

Skeifugörnin er ca. 6 metra löng. Hún vinnur það sem líkami þinn þarf úr matnum. Það er fita, kolvetni, vítamín, kalsíum og járn.

Tunntarmen är cirka 6 meter lång. Den tar vara på det din kropp behöver från maten. Det är fett, kolhydrater, vitaminer, kalcium och järn.


Play audiofile 15
16

Afgangurinn af matnum þínum, það sem líkaminn þarf ekki, fer síðan í þarmana. Þarmarnir eru ca. 1,5 metra langir. Hér blandast afgangurinn með vatni og verður kúkur.

Resterna från din mat, det din kropp inte behöver, åker sedan ner i tjocktarmen. Tjocktarmen är cirka 1,5 meter lång. Här blandas resterna med vatten och blir till bajs/avföring.


Play audiofile 17
18

Að lokum fer það sem líkaminn þarf ekki að nota í endaþarminn. Það geta til dæmis verið kjarnar sem þú gleyptir eða bakteríur sem hjálpa matnum á leiðinni. Það líða um það bil einn til tveir dagar frá því að þú setur matinn í munninn og þar til hann kemur aftur út.

Till sist kommer det som din kropp inte behöver till ändtarmen.Det kan exempelvis vara kärnor som du råkat svälja eller bakterier som hjälpt maten på vägen. Det tar ungefär en till två dagar från att du stoppar maten i munnen tills den kommer ut.


Play audiofile 19
20

Hvað heita mismunandi hlutar líkamans sem maturinn fer í gegnum?

Vad heter de olika delar av din kropp som maten åker igenom?


Play audiofile 21
Leið matarins í gegnum líkamann

Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo:
S1+8+14+16+18+20: Olek Remesz - commons.wikimedia.org + icons8.com
S4: Pxhere.com
S6: Publicdomainfiles.com
S10: Henry Vandyke Carter - 1831-1897
S12: BruceBlaus - commons.wikimedia.org
Forrige side Næste side
X