IS
NB
Skipta um
tungumál
Play audiofileis
Jónas Hallgrimsson - islandsk skald
IS
NB
2
Jónas Hallgrímsson- íslenskt skáld

Helga Dögg Sverrisdóttir

3
4

Jónas Hallgrimsson var en islandsk skald og naturforsker. Han er kjent for å være med på å styrke det islandske språk, slik det snakkes i dag.

Jónas Hallgrímsson er íslenskt skáld og náttúrurannsakandi. Hann er þekktur fyrir að auðga íslenska tungu.


Play audiofile 5
6

Jónas Hallgrimsson ble født i Öxnadal på Nord-Island, 16. november 1807. Han hadde tre søsken.

Jónas Hallgrímsson fæddist að Hrauni í Öxnadal þann 16. nóvember 1807. Hann átti þrjú systkin.


Play audiofile 7
8

Hans far druknet i Haunsvand da Jonas var 9 år. Da ble han sendt til sin tante, som bodde i Eyjafjord.

Pabbi Jónasar drukknaði í Hraunsvatni þegar Jónas var 9 ára gamall og þá var hann sendur til frænku sinnar sem bjó í Eyjarfirði.


Play audiofile 9
10

Fjelltinden Hraunsdrangi er et kjennemerke for gården Hraun, og anses for å være majestetisk. Man kan gå opp til Hraunsvannet og fjelltinden.

Hraundrangi er sérkenni bæjarnafnsins Hraun og þykir tignarlegur. Hægt er að labba upp að Hraunsvatni og dranganum.


Play audiofile 11
12

Jónas dro til Danmark i 1823, og studerte naturvitenskap. Senere fikk han støtte fra staten til å utforske naturen på Island.

Jónas fór í nám til Danmerkur árið 1832. Náttúrufræði var hans aðalgrein. Síðar fékk hann styrk frá Íslandi til að rannsaka náttúrufar Íslands.


Play audiofile 13
14

Jónas var en god oversetter og lagde nye islandske ord om naturen, som han var så interessert i.

Hann ásamt fleirum gáfu út blað sem hét Fjölnir. Þar birti hann mikið af kvæðum sínum og ritgerðum.


Play audiofile 15
16

Jónas var en god oversetter og lagde nye islandske ord om naturen, som han var så interessert i.

Jónas var góður þýðandi og bjó til nýyrði á íslensku og sérstaklega orð sem tengdust náttúrufræði sem var hans áhugasvið.


Play audiofile 17
18

Vi bruker fortsatt ord som Jónas lagde. Et av ordene, “himingeimur” (univers), ble kåret til det peneste ord. Jónas er på den islandske 10.000 kr seddel.

Við notum enn orð sem Jónas bjó til. Eitt orða hans var valið fallegasta orðið ,,himingeimur.” Jónas er á 10.000 króna seðlinum.


Play audiofile 19
20

Jónas hadde god forståelse for islandsk. Vi feirer hans fødselsdag 16. november hvert år med “Islands nasjonale språkdag”. Elever feirer dagen på forskjellige måter, f.eks med opplesing og skuespill.

Jónas hafði næmi fyrir íslenskri tungu. Íslendingar halda upp á afmæli hans, 16. nóvember, á hverju ári með ,,Dagur íslenskrar tungu” og skólabörn minnast dagsins á ólíkan hátt, t.d með upplestri og leikþáttum.


Play audiofile 21
22

Den store opplesingskonkurransen foregår hvert år over hele landet. Elever konkurrerer om hvem som leser best. Denne lesekonkurransen er til ære for Jónas Hallgrimsson, og starter på hans fødselsdag.

Stóra upplestrarkeppnin er haldinn á hverju ári í 7. bekk um allt land. Nemendur keppa um hver les best. Keppnin er til heiðurs Jónasi Hallgrímssyni og byrjar á afmælisdegi hans.


Play audiofile 23
24

Jónas Hallgrimsson døde i København i 1945, etter en blodforgiftning som han fikk etter han brakk et ben. Et minnesmerke ble reist ved huset i København, hvor han bodde sist (Skt. Peders Stræde 22).

Jónas Hallgrímsson dó í Kaupmannahöfn árið 1945 eftir blóðeitrun sem hann fékk eftir að hann fótbrotnaði. Settur var minnisvarði á húsið þar sem hann bjó síðast í Kaupmannahöfn í Skt. Peders Stræde 22.


Play audiofile 25
26

Han ble begravet i København, men senere ble hans levninger sendt til Reykjavik. Meningen var å begrave disse i Öxnadal, men prestene nektet.

Hann var grafinn í Kaupmannahöfn en síðar komu bein hans til Reykjavíkur. Það átti að jarðasetja þau í Öxnadal en því neituðu prestar.


Play audiofile 27
28

Levningene ble igjen transportert til Reykjavik, og der ble han begravet 16. november 1946. En statue av Jónas Hallgrimsson ble reist i Reykjavik.

Beinin voru flutt aftur til Reykjavíkur og þar var hann grafinn 16. nóvember 1946. Minnisvarði af Jónasi Hallgrímssyni var reistur í Reykjavík.


Play audiofile 29
30

Feirer dere en språkdag i ditt land?

Haldið þið upp á dag tungumálsins í ykkar landi?


Play audiofile 31
Jónas Hallgrimsson - islandsk skald

Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh: S1: stamps.postur.is + Déssington - 1845 S4: stamps.postur.is S6: Ron Kroetz - flickr.com S8: Helga Dögg Sverrisdóttir S10: Debivort - commons.wikimedia.org S12: Regensen - ca. 1840 . commons.wikimedia.org S14: Konráð Gíslason, Jónas Hallgrímsson, Tómas Sæmundsson, Brynjólfur Pétursson - 1835 S16: www.ylhyramalid.is S18: worldbanknotescoins.com S20+22: Síðuskóli, Akureyri S24: bibliotek.kk.dk S26: Helgi Halldórsson - flickr.com S28: Stefán Birgir Stefáns - flickr.com S30: Akureyrarstofa
Forrige side Næste side
X