Vaihtaa
kieltä
Play audiofilesv
Lucia - en svensk tradition
SV
IS
2
Lucia - sænsk hefð

Lisa Borgström & Susanne Arvidson

Käännetty: Svanhvít Hreinsdóttir
3
4

Lucia är en svensk högtid som firas den 13 december. Luciafirandet i modern tid skapades i västra Sverige bland de mer välbärgade samhällsskikten.


Play audiofile

Lucia er sænsk hátíð sem er haldin þann 13. desember. Lucia fögnuðurinn á nýrri tímum byrjaði í Vestur- Svíþjóð hjá ríkri yfirstéttinni.

5
6

I Sverige firar vi minnet av en kvinna från den sicilianska staden Syrakusa. Hon blev kristen martyr år 304. Hon kallas för Sankta Lucia och är grunden till nutidens ljusfest.


Play audiofile

Í Svíþjóð minnumst við konunnar frá sikileyska bænum Syracusa. Hún varð kristinn píslarvottur árið 304. Hún var kölluð heilög Lucia og er ástæðan fyrir ljósahátíð nútímans.

7
8

Lucia kommer av latinets lux som betyder ljus. På Sicilien är Lucia ett namn som betyder Den ljusa.


Play audiofile

Lucia kemur af latneska orðinu “lux” sem þýðir ljós. Á Sikiley er Lucia nafn sem þýðir “Hin lýsandi”.

9
10

Lucia kom från en rik familj men gav bort allt hon ägde för redan som barn avlade hon ett löfte att hon skulle leva som jungfru. Hon är skyddsängel för blinda och synskadade.


Play audiofile

Lucia kom úr ríkri fjölskyldu, en gaf allt sem hún átti, en strax sem barn gaf hún loforð um að lifa sem jómfrú. Hún er verndarengill blindra og sjónskertra.

11
12

År 1927 så arrangerade Stockholms Dagblad ett val av Sveriges Lucia. De genomförde ett tåg genom huvudstaden.


Play audiofile

Árið 1927 skipulagði Stockholms Dagblad val á Luciu Svíþjóðar. Þær voru með skrúðgöngu í gegnum höfuðborgina.

13
14

Vi började fira Lucia i de flesta svenska städer. Alla städer ville ha sin egna Lucia. Högtiden började firas i skolor och på arbetsplatser.


Play audiofile

Þá var byrjað að fagna Luciu í flestum sænskum bæjum. Allir bæir vildu hafa sína eigin Luciu. Byrjað var að fagna hátíðinni í skólum og á vinnustöðum.

15
16

Från början var Lucia ganska ensam. Ett vanligt luciatåg består av ett följe av tärnor, stjärngossar, pepparkaksgubbar och tomtar som sjunger sånger och visor med Lucia-, Staffans- och jultema.


Play audiofile

Fremst gengur Lúcian alveg ein. Venjuleg Luciuganga samanstendur af stúlkum í hvítum kjólum, strákum með stjörnur, piparkökustrákum og jólasveinum sem syngja vísur um Luciu, heilagan Stefan og jólin.

17
18

Som tradition äter man Lussekatter och pepparkakor på Luciadagen. En lussekatt är en bulle av vetedeg som är gulfärgad av saffran.


Play audiofile

Það er hefð að borða “Lussekatte og piparkökur á Luciadeginum. Lussekat er bolla úr hveiti sem er gulllituð vegna saffrans.

19
20

Italienska tonsättaren Teodoro Cottrau har skrivit musiken till Natten går tunga fjät. Svenska texten skrev Arvid Rosén år 1928.


Play audiofile

Ítalska tónskáldið Teodoro Cottrau hefur skrifað tónlistina við “Natten går den tunga fjät” (Luciasöngurinn). Sænska textann skrifaði Arvid Rosen árið 1928.

21
22

Natten går tunga fjät, runt gård och stuva. Kring jord som sol’n förlät, skuggorna ruva. Då i vårt mörka hus, stiger med tända ljus, Sankta Lucia, Sankta Lucia.


Play audiofile

“Nóttin gengur með þungum skrefum um bæ og í stofu.
Á jörðinni hefur sólin horfið, skuggarnir ráða.
Í okkar dimma húsi gengur með tendruð ljós
Sankta Lucia, Sankta Lucia”.

23
24

Låten "Natten går tunga fjät".


Play audiofile

Söngurinn “Natten går tunga fjät".


Play audiofile 25
26

Firar ni Lucia i ert land?


Play audiofile

Haldið þið Luciuhátíð í þínu landi?

27
Lucia - en svensk tradition

Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh/ Nuotraukos/ Photo:
S1+26: Christina Zetterberg - pixabay.com
S4: Frida Gabot - pixabay.com
S6: Commons.wikimedia.org
S8: Sailko - commons.wikimedia.org
S10: Pxhere.com
S12: Stockholms Dagblad - commons.wikimedia.org
S14: Flickr.com
S16+20: Forslunds Gymnasium - flickr.com
S18: Elaine Ashton - flickr.com
S22: Teodoro Cottrau - commons.wikimedia.org
S24: Claudia Gründer - commons.wikimedia.org
Forrige side Næste side
X