fo
Tilbage til søgning
Skift
sprog
sprog
fodaVill djór í Íslandi
Vilde dyr i Island
Svanhvít Hreinsdóttir
Oversat til dansk af Svanhvít Hreinsdóttir
4
Í Íslandi eru fá vill djór samanborið við onnur lond. Orsøkin er, at Ísland er ein oyggj langt frá øðrum londum, og tí er trupult hjá djórunum at koma higar.
I Island er der ikke mange vilde dyr i forhold til andre lande. Grunden til det er, at Island er en ø langt fra andre lande og derfor er det svært for dyrene at komme til landet.
6
Í sjónum við Ísland eru tvey kópasløg, steinkópur og láturkópur. Steinkópur er allastaðni við Ísland, hann er 1,5-2 metrar langur og vigar um 100 kilo. Láturkópur er sjáldsamari, og hann er eisini størri. Fyrr varð nógvur kópur veiddur, kjøtið varð etið og skinnið nýtt.
I havet langs Island er to typer af sæler, spættet sæl og gråsæl. Spættet sæl findes omkring hele Island og den er 1,5-2 meter lang og vejer omkring 100 kilo. Gråsælen er mere sjælden og den er større. Førhen fangede man en masse sæler, spiste kødet og brugte skindet.
8
Revurin er einasta súgdjórið, sum var í Íslandi undan fólkunum. Sannlíkast hevur revurin verið her síðani síðst í farnu ístíð. Hann verður eisini nevndur hvítrevur og fjallrevur.
Ræven er det eneste pattedyr, som fandtes i Island før menneskene. Sandsynligvis har ræven været her siden slutningen af sidste istid. Den hedder også polarræv eller fjeldræv.
10
Revurin er allastaðni í Ísland. Summir revar eru brúnir alt árið, meðan aðrir eru grábrúnir á sumri og hvítir á vetri. Revurin ger sær holu við fleiri útgongdum. Har føðir hann 4-10 ungar í senn.
Ræven findes over hele Island. Nogle ræve er brune hele året, mens andre er gråbrune om sommeren og hvide om vinteren. Ræven laver en hule med flere end én udgang. Der føder den 4-10 unger af gangen.
12
Minkurin kemur upprunaliga úr Norðuramerika. Hann kom til Íslands í 1931, tí menn ætlaðu at ala minkar í búrum og selja skinnini. Nógvir minkar sluppu leysir og spjaddu seg um alt landið. Minkurin er ágangandi og dugir væl at veiða sær føði.
Minken kommer oprindeligt fra Nordamerika. Den kom først til Island i 1931 fordi nogen ville opdrætte mink i bure og sælge skindet. Minkene slap ud og sprede sig over hele landet. Minken er aggressiv og god til fange sit bytte.
14
Rotta ella brún rotta kom til Íslands umleið 1750 og var fyrst at síggja í Reykjavík. Hon er uttan iva komin við skipum úr Evropa. Í dag er hon allastaðni og mest við strendurnar og á ruskplássum.
Rotter eller brunrotter kom først til Island omkring år 1750 og sås først i Reykjavik. De er sikkert kommet med skibe fra Europa. I dag findes de over hele landet og lever mest ved havet og på lossepladser.
16
Í Íslandi eru tvey músasløg. Heimamúsin heldur til nær fólki, etur alt, ið hon kann sodna, og oyðileggur ofta mat. Hagamúsin heldur til í náttúruni eins væl og í bygdum øki. Hon etur fræ og smákykt. Mýs eru uml. 6-12 cm. og leggja nógvar ungar.
I Island findes der to typer mus. Husmusen, som bor tæt på mennesker og æder alt, som den kan fordøje og ødelægger mad. Skovmusen bor i naturen men også tæt på folks boliger. Den spiser frø og insekter. Mus er ca. 6-12 cm. og får mange unger.
18
Reindjór vórðu fyrstu ferð flutt til Íslands í 1771 úr Noregi, og nøkur ár seinni komu fleiri. Í dag eru um 3000-4000 djór, og tey halda til á Eysturlandinum. Á sumri eru reindjórini í fjøllunum, men á vetri koma tey oman í bygdirnar.
Rensdyr blev først fragtet til Island i 1771 fra Norge og nogle år senere kom flere dyr. I dag er der ca. 3000-4000 rensdyr og de holder til i Østlandet. Om sommeren er dyrene i højlandet, men om vinteren er de tættere på folks beboelse.
20
Á heysti er loyvt at skjóta ávíst tal av reindjórum, tí annars verða tey ov nógv í tali. Fólk skulu gjalda fyri at veiða reindjór.
Om efteråret er det tilladt at skyde et bestemt antal rensdyr, ellers bliver de for mange. Man skal betale for at få lov til at skyde rensdyr.
22
Hvilke vilde dyr, tror du, der er i havet omkring Island?
Vill djór í Íslandi
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh: S1: Tanya Simms - pixabay.com S4: Commons.wikimedia.org S6: Kai Kalhh - pixabay.com S8: Skeeze - pixabay.com S10: Diapicard - pixabay.com S12: Mwanner - commons.wikimedia.org S14: Silvia - pixabay.com S16: Laurana Serres-Giardi - commons.wikimedia.org S18: Alexandre Buisse - commons.wikimedia.org S20+22: Pxhere.com
© 2018 atlantbib.org
X