sprog
Simon Norberg
Heimilismatur er dregið af orðinu heimilismaður sem þýðir eigandi að litlu húsi. Þetta er heiti fyrir einfaldan og ódýran mat sem var borðaður á landsbyggðinni í Svíþjóð.
Husmanskost kommer från ordet husman, som betyder ägare till ett litet hus. Det är en benämning på enkel och billig mat som man åt på landet i Sverige.
Dæmigerð sænsk framleiðsluvara er kjötbúðingur sem notaður er í marga rétti. Kjötbúðinginn er hægt að sjóða, steikja, grilla eða baka í ofni.
Falukorven är en typiskt svensk produkt som finns i flera maträtter. Falukorven kan kokas, stekas, grillas eller tillagas i ugnen.
Kjötbollur passa mjög vel sem hádegis- eða kvöldmatur. Við borðum þær líka um jól og páska. Við farsið blandast mjólk, rjómi, brauðmylsna, laukur, egg, salt og hvítur pipar. Forma á kringlóttar kjötbollur og steikja í feiti.
Köttbullar passar perfekt som lunch eller middag. Vi äter dem också på jul- och påskbordet. Blanda färsen med mjölk, grädde, ströbröd, lök, ägg, salt och vitpeppar. Forma köttbullarna runda och stek dem i matfett.
Klassískur heimilismatur er steikt flesk með lauksósu. Þegar þeir eldri finna bragðið af steikta fleskinu þá vakna minningarnar. Soðnar kartöflur er borðaðar með.
En klassiker bland husmanskosten är stekt fläsk med löksås. När äldre känner smaken av stekt fläsk så väcks minnen till liv. Man äter kokt potatis till.
Blóðpylsa er búinn til úr svínablóði, mjólk og mjöli. Hún er krydduð með lauk, pipar og kjarrmyntu. Pylsan er skorin í sneiðar og steikt í smjöri. Týtiberjasulta er borðuð með blóðpylsunni.
Blodpudding görs av svinblod, mjölk och mjöl. Den kryddas med lök, peppar och mejram. Man skär den i skivor och steker den i smör. Man äter lingonsylt till blodpuddingen.
Sænskir kjötbögglar er kjötfars blandað með hrísgjórnum og kryddi. Hluti farsins er sett í hvítkálsblað og pakkað saman. Bögglarnir eru steiktir á pönnu og síðan soðnir í potti. Með bögglunum eru borðaðar kartöflur og týtiberjasulta.
Svenska kåldolmar är köttfärs som blandas med ris och kryddor. En klick av färsen läggs i ett vitkålsblad och rullas ihop till ett paket. Dolmen steks i en stekpanna och kokas sedan i en kastrull. Dolmen ätes med potatis och lingonsylt.
Baunasúpa eða baunir með fleski er dæmigerður heimilismatur í Svíþjóð. Súpan er búin til úr gulum baunum, lauk, kryddi og fleski.
Ärtsoppa eller ärtor med fläsk är en klassisk husmanskost i Sverige. Soppan innehåller gula ärtor, lök, kryddor och fläsk.
Pönnukökur eða klattar er uppáhald margra. Hægt er að borða pönnukökurnar sem matrétt eða eftirrétt. Þær eru steiktar á pönnu eða í ofnskúffu í ofni.
Pannkakor eller plättar är mångas favorit. Man kan äta pannkakor både som maträtt och efterrätt. De gräddas i en stekpanna eller i en långpanna i ugnen.
Rófustappa er líka heimilismatur. Stappan er búin til úr rófum, kartöflum og gulrót og er borin fram með pylsum, reyktu svínakjöti og nautabringu.
Rotmos är en annan husmanskost. Ett mos på kålrot, potatis och morot. Servera rotmos med kokt fläskkorv, rimmad fläsklägg eller oxbringa.
Foto/ Myndir/ Asseq/ Valokuva/ Guvvieh: S1: Dronepicr - flickr.com S4: Atilio.blogg.se S6: Bengt B - commons.wikimedia.org S8: N509FZ - commons.wikimedia.org S10: Eunsu Yang - pixabay.com S12: David Castor - commons.wikimedia.org S14: Daniel Baezol - pixabay.com S16: Hildgrim - flickr.com S18: Gunnar Creutz - commons.wikimedia.org S20: Anne-Cathrine Nyberg - commons.wikimedia.org S22: Mario Mlynek - commons.wikimedia.org